Spotify’da kısa sürede 1 milyondan fazla dinlenmeye ulaşan Velvet Sundown isimli grup, gerçekte hiç var olmayan, yapay zekâ tarafından oluşturulmuş bir proje çıktı. Grup, müziğinden tanıtım görsellerine ve arka plan hikayesine kadar tamamen yapay zeka tarafından üretildiğini duyurarak büyük bir tartışmayı ateşledi.
‘SANATSAL ALDATMACA’
Haziran ayında “Floating On Echoes” ve “Dust And Silence” isimli iki albüm yayınlayan grup, Crosby, Stills, Nash & Young tarzındaki country folk müzikleriyle dikkat çekmişti. Başlangıçta grup yetkilileri AI iddialarını yalanladı. Ancak sonrasında “bir yardımcı üye” olarak kendini tanıtan bir kişi, şarkıların Suno adlı bir yapay zeka platformuyla üretildiğini ve projenin bir “sanatsal aldatmaca” olduğunu açıkladı.
Guardian’da yer alan habere göre; Velvet Sundown’un sosyal medya hesapları bu açıklamayı önce reddetti, ardından da “ne tam insan, ne tam makine; ikisinin arasında bir yerde yaşıyoruz” şeklindeki ifadelerle projenin gerçekten de AI tabanlı olduğunu kabul etti.
YASAL DÜZENLEME ÇAĞRISI
Bu gelişmeler üzerine müzik endüstrisi içerisindeki uzmanlar, dinleyicilerin ne dinlediklerini bilmesi gerektiğini belirterek, yapay zekA ile üretilmiş müziklerin etiketlenmesi için yasal düzenleme çağrısında bulundu. Ivors Academy CEO’su Roberto Neri, “İnsan yaratıcılar olmadan büyük kitlelere ulaşan AI grupları şeffaflık, telif ve onay açısından ciddi sorunlar doğuruyor” diyerek durumu eleştirdi.
British Phonographic Industry’den Sophie Jones ise, AI’nin etik kullanımının insan yaratıcılığına katkı sağlayabileceğini belirtti ancak şeffaflık sağlanmadığı sürece, telif haklarının çiğnendiğini ve sanatçıların zarara uğradığını vurguladı. Jones, “AI, insan yaratıcılığının yerine geçmemeli; onu desteklemeli” dedi.
Müzik eleştirmeni Liz Pelly ise bağımsız sanatçıların eserlerinin, AI sistemlerini eğitmek için izinsizce kullanılabileceğini ve bu durumda mağdur olanların sadece pop yıldızları değil, tüm sanatçılar olduğunu söyledi. 2023’te Drake ve The Weeknd’in sesi taklit edilerek oluşturulan ve kısa sürede platformlardan kaldırılan AI şarkısını da örnek olarak gösterdi.
AI OLARAK ETİKETLENMİYOR
Spotify şu anda içerikleri AI üretimi olarak etiketlemiyor ve daha önce çalma listelerinde “hayalet sanatçıların” müziklerine yer verdiği gerekçesiyle eleştirilmişti. Şirket, platforma yüklenen tüm müziklerin lisanslı üçüncü taraflarca oluşturulduğunu ve AI içeriğe öncelik verilmediğini savunuyor.
Deezer ise AI ile oluşturulan içerikleri tespit eden yazılım kullanıyor ve bu içerikleri etiketliyor. Şirketin inovasyon yöneticisi Aurélien Hérault, bu dönemi “AI’nin doğallaşması” süreci olarak tanımlayarak, şimdilik kullanıcıların bilgilendirilmesi gerektiğini söyledi.
Ancak Deezer’ın verilerine göre, platformda yapay zekA ile üretilmiş şarkıların yüzde 70’i sahte dinlemelerle destekleniyor. Bu da müzik endüstrisinde AI ile ilgili etik ve şeffaflık sorunlarının yalnızca yaratım değil, dağıtım aşamasında da ciddi boyutlara ulaştığını gösteriyor.
