Venezuela’daki, hükümet karşıtı hareketin lideri ve son yıllarda giderek daha da tartışmalı hale gelen ‘Nobel Barış Ödülü’nün bu yılki sahibi María Corina Machado, Cumartesi günü yaptığı açıklamada halkı, ‘suç rejimi’ olarak tarif ettiği meşru hükümete karşı ‘ayaklanmaya’ çağırdı. Orduya doğrudan seslenen Machado, ‘askerlerden silahlarını bırakıp, ABD yanlısı muhalefete katılmalarını’ istedi.
Machado’nun bu çağrısı, ABD Başkanı Donald Trump’ın Venezuela’ya yönelik olası askeri müdahale açıklamalarının hemen ardından geldi. Trump, “Kararımı verdim, ancak şimdilik ne olacağını söyleyemem” demişti.
MACHADO’NUN TEPKİ ÇEKEN MESAJI
Machado, X hesabından yayınladığı sesli mesajında, Maduro yönetiminin halka ‘bilinçli olarak eziyet ettiğini, insanları açlığa mahkûm ettiğini ve aileleri parçaladığını’ öne sürerek, ülkedeki sivil ve askeri yetkililere açıkça, ‘ABD destekli muhalefete katılma’ çağrısı yaptı.
Machado, askerlere yönelik mesajında şu ifadeleri kullandı:
Silahlarınızı bırakın. Halkınıza saldırmayın. Bugün Venezuela’nın özgürlüğü için karar verin. Karar anı yaklaşıyor. Tarih, hukuk ve halk sizi yargılayacak. Tiranlığın yarattığı yıkımın değil, Venezuela’nın aydınlık geleceğinin, bir parçası olun.
ABD MÜDAHALESİ GÜNDEMDE
Trump yönetimi, son günlerde Pentagon’un üst düzey isimleriyle bir dizi toplantı gerçekleştirdi. Savaş Bakanı Pete Hegseth ve Genelkurmay Başkanı Orgeneral Dan Caine’in katıldığı toplantılarda, ‘Güney Mızrağı’ adlı olası bir askeri müdahale planı masaya yatırıldı.
Washington Post’a göre bu plan, Maduro rejimine yönelik askeri baskı kurma stratejisinin bir parçası olarak görülüyor.
ABD, Ağustos ayından bu yana Karayipler’de 10 bin askerlik bir konuşlanma ve USS Gerald R. Ford uçak gemisinin varlığı ile bölgedeki askeri mevcudiyetini güçlendirdi.
Öte yandan, Machado’nun bu sözleri, Latin Amerika ve Dünya’da ‘turuncu devrim’ hazırlığı olarak yorumlandı ve geniş çaplı tepkilere neden oldu.
Caracas yönetimi, Washington’dan gelen sert mesajlar ve artan uluslararası baskı eşliğinde, yeni bir diplomatik ve iç siyasi krizle karşı karşıya.
VENEZUELA NEDEN HEDEFTE?
Venezuela, dünyanın en büyük petrol rezervlerine sahip olması nedeniyle uzun süredir küresel güç mücadelesinin merkezinde yer alıyor.
1821’de bağımsızlığını kazanan ülke, tarih boyunca darbeler, krizler ve dış müdahalelerle sarsıldı. 20. yüzyılın sonunda uygulanan neoliberal politikalar, yoksulluğu yüzde 33’ten yüzde 70’e çıkardı. Ancak Hugo Chávez’in 1999’da iktidara gelmesiyle ülke ‘kamucu ekonomi’ modeline geçti; on yıl içinde ekonomi yüzde 47,7 büyüdü, yoksulluk oranı yüzde 20’ye düştü, sosyal hizmet bütçesi yüzde 60,6 arttı ve işsizlik yüzde 11,3’ten yüzde 7,7’ye geriledi. Bu tablo, Washington’un çıkarlarıyla çelişen ‘Bağımsız Latin Amerika’ vizyonunu güçlendirdi.
Chávez sonrası dönemde Nicolás Maduro, aynı politik çizgiyi sürdürse de ülke, ABD’nin ekonomik ve diplomatik baskılarıyla karşı karşıya kaldı. 2014’te OPEC’in petrol fiyatlarını düşürme kararı Venezuela ekonomisini derinden sarstı; çünkü gayri safi yurtiçi hasılanın büyük bölümü petrole dayanıyordu. ABD ambargoları nedeniyle gıda ve hammadde ithalatı kısıtlandı, ülke para birimi hızla değer kaybetti. Bu süreçte Washington destekli sağ muhalefet, Maduro hükümetini devirmek için ekonomik kriz ve toplumsal huzursuzluk üzerinden yoğun kampanyalar yürüttü.
Venezuela’nın bugün, Washington yönetiminin bölgede yürüttüğü geniş çaplı askeri konuşlanma ve sınır ötesi müdahale planlarıyla birlikte, ABD’nin doğal kaynak istilasının yeni hedefi olması muhtemel.
