Prof. Dr. Adem İlkay Diken, dünyada en sık görülen ölüm nedenlerinin başında gelen kalp ve damar hastalıkları hakkında önemli değerlendirmelerde bulundu. Prof. Dr. Adem İlkay Diken, kalp damar hastalıkları içinde damar sertliği veya damar kireçlemesi olarak bilinen aterosklerotik kalp hastalığının da en çok ölüme neden olduğunu vurguladı.
Prof. Dr. Adem İlkay Diken, “Yıllar içerisinde yaptığımız birçok davranış, beslenmemiz ve genetik mirasımız karşımıza kalp ve damar hastalığı olarak gelebiliyor. Kalp damar hastalıkları çoğu zaman multifaktöriyeldir. Yani tek şu nedenden dolayı bir insana kalp hastası olacaktır demek biraz güçtür. Birçok faktör yıllar içerisinde kronik zeminde birleşerek kişiyi en sonunda kalp ve damar hastası edebilir. Bunların başında bazı kronik hastalıkları sayabiliriz. En önemlilerinden bir tanesi şeker hastalığıdır. Şekeri gün içinde çok yüksek saptamasak dahi yıllar içerisinde birike birike artık damarlarımızda yaygın kireçlenmeye yol açabilmektedir. Onun dışında yüksek tansiyon ve kolesterol damarlarımızı sertleştirerek kalbimize ve damarlarımıza zarar verebilir. Ayrıca bazı kötü alışkanlıklar sigara yoğun alkol tüketimi, obezite, dengesiz beslenme, egzersizden uzak, fiziksel aktivitenin hiç olmadığı ya da düzensiz olduğu bir yaşam tarzı risklerin başında geliyor” dedi.
30’LU YAŞLARDA BAYPAS OLURLAR
Prof. Dr. Adem İlkay Diken, insanların atardamarına ne kadar iyi bakarsa biyolojik yaşının da o kadar iyi olacağını anlattı. Diken, atardamarı sağlıklı olan insanların 90’lı yaşlarda bile efor kısıtlaması olmadan yaşadığını ancak atardamarlarına iyi bakmayanların 30’lu yaşlarda bypass olduğunu, stent takıldığını kaydederek şu bilgileri verdi:
“Genetik mirasımızı değiştiremeyiz ama uyanık olmamız için uyarıcı olabilir. Ailenizde kalp damar hastalığı olan var ise mutlaka erken yaşta kontrol yaptırmasında fayda var. Şeker, tansiyon ve kolesterol yakından takip edilmeli. Ne kadar erken davranılırsa ne kadar titiz davranılırsa gelecek için güzel bir yatırım yapılmış olur. Tabii bir de kötü alışkanlıklar var. Bunların başında sigara tüketimi geliyor. Sigara da tek başına hiçbir kronik hastalığı olmayan, hiçbir genetik hastalığı olmayan bireyde bile bir müddet sonra atardamarlarında çok ciddi sertleşmeye daralmaya yol açabilmektedir. Sigarının giderek azalan yaşlarda anjiyolar, stentler, bypass cerrahisini yapmamızda belki de en büyük nedeni olsa gerek diye düşünüyorum. Beslenme de çok önemli. Bel çevresinin erkeklerde özellikle 82 santimetreden fazla olması santral obezite yani göbek çevresi yağlanmanın fazla olması kişilerde uzun dönemde atardamarlara maalesef çok çok büyük zararlar verebilmektedir. İnsanlar atardamarlarına ne kadar iyi bakarsa biyolojik yaşı da o kadar iyi olur.”
KALP CERRAHİSİNDE TEKNOLOJİK YENİLİKLER
Teknolojinin gelişmesiyle birlikte kalp cerrahisinde de önemli yenilikler yaşandığını da hatırlatan Prof. Dr. Adem İlkay Diken, eskiden imkansız gibi gözüken birçok ameliyatın artık Türkiye’deki rutin olarak yapıldığını, geleneksel anjiyo yöntemlerine ek olarak sanal anjiyo teknikleri sayesinde, damar sağlığı birkaç saniye içinde değerlendirilebildiğini anlattı.
Diken, cerrahi aletlerin gelişmesi sayesinde, eskiden büyük kesilerle yapılan ameliyatlar artık meme altı veya koltuk altından küçük kesilerle gerçekleştirildiğini kaydederek, “Kalbi durdurup dolaşımı sağlayan kalp-akciğer makineleri daha güvenli hale geldi. Bu da daha uzun süren ve çoklu hastalıklara aynı anda müdahale imkanı tanıyor. İlaç teknolojilerindeki gelişmeler de dikkat çekici. Özellikle yeni nesil kolesterol ilaçları sayesinde, önceden tedavi edilemeyen birçok kronik durum artık daha kolay yönetilebiliyor. Kalp sağlığının mutlaka ve mutlaka ihmal edilmemesi gerektiğini kişinin bilmesi çok önemli. Zamanında yapmadığı yatırımlar kesinlikle ömrü boyunca belki de geri dönüşü olmayacak şekilde karşısına çıkacak. Eğer kişinin ailesinde bir kalp hastası varsa ve bu özellikle genç yaşlarda olmuşsa, şeker, kolesterol, tansiyon gibi bir hastalığı varsa obezitesi varsa stresli ve hareketsiz bir hayat tarzı söz konusuysa ve sigara içiyorsa mutlaka bir kontrol randevusu alarak bir adım atmalarını tavsiye ediyorum” diye konuştu.
