Havaların ısınmasıyla birlikte kene alarmı yeniden verildi. Sivas’ta, vücuduna kene yapışan ve KKKA (Kırım kongo kanamalı ateşi) teşhisi konan 1.5 yaşındaki Metehan bebek kaldırıldığı hastanede yaşamını yitirmişti. Cumhuriyet, kenelerden korunma yöntemlerini ve konu hakkında doğru bilinen yanlışları Prof. Dr. Tuğrul Erbaydar ile konuştu. Türkiye’de KKKA’ya ağırlıklı olarak sebep olan kene türünün hyalomma marginatum olduğunu belirten Erbaydar, “Keneye bağlı çok çeşitli virüs bulaşabilmekte. Türkiye’de görülen özellikle KKKA ve Lyme hastalıkları için koruyucu aşı söz konusu değil” ifadelerini kullandı.
KORUNMA YÖNTEMLERİ
Erbaydar, KKKA’nın Türkiye’de 2002’den bu yana görülmeye başlanan bir virüs olduğunu belirterek “Mevsimsel olarak yaz dönemlerinde, yağışlı havalar bittikten sonra görülmeye başlıyor. Çünkü keneler kuru havayı seviyor” dedi.
Erbaydar kene ısırmalarından korunma yöntemlerine değindi: “Kene toprakta bulunuyor. Doğrudan hayvanlardan insanlara geçen bir varlık değil. Dolayısıyla tarımsal faaliyetler sırasında veya piknik gibi etkinlikler sırasında kırsal alanda bulunduğumuzda bu kenelere maruz kalabiliyoruz. Kene topraktan geldiği için ayakların ve bacakların kapalı olması ve paçaların çorap içerisine sokulması veya paçaları kapalı olan kıyafetler giyilmesi önerilir. Piknik yapılıyorsa özellikle açık renk kıyafetler ve açık renk örtüler kullanılması önerilir. Sebebi ise herhangi bir kene varsa rahatlıkla görülebilmesidir. Birtakım kene kaçırıcı sprey veya losyon tarzında kimyasal maddeler mevcut. Ancak kullanımına dikkat edilmeli. Sürekli olarak bu kimyasal maddeyi kullanmak zehirlenmeye yol açabilir.”
ZAMAN KRİTİK
Kenenin en çok Orta Anadolu Bölgesi’nde bulunduğunu belirten Erbaydar, “Eskiden beri bilinen kene artık virüs taşıyabildiği için tehlike içeriyor. Sivas, Yozgat, Kayseri ve Ankara şehirlerinin kırsal alanları yoğun bir şekilde kene nüfusunun olduğu bölgeler. Dolayısıyla kaçınmak da oldukça güç. Hele ki kırsal kesimde yaşayan, tarımla uğraşan, hayvancılıkla uğraşan insanlar ister istemez keneye maruz kalacaklardır.
Bu noktada en kritik nokta kene tutunması olduğu zaman en kısa sürede müdahale edilmesidir. Mümkünse 1-2 saat geçmeden kene hemen sökülüp atılmalıdır. Kene tutunduktan sonra hemen çıkarıp atabilirsek virüslü bir kene bile olsa enfeksiyonun bize bulaşmasını önlemiş oluyoruz” ifadelerini kullandı.
DOĞRU ÇIKARILMASI ÖNEMLİ
“Hemen yanı başınızda bir sağlık kuruluşu, hemşire veya doktor yoksa kişinin kendisinin hemen bunu çıkartıp atması lazım” diyen Prof. Dr. Erbaydar, kenenin yanlış çıkarılmasının asıl tehlike olduğunu vurguladı. Erbaydar, keneyi doğru çıkarma yöntemini şu şekilde anlattı: “Keneyi tutup çıkartırken onu ezip sıkıştırmadan çıkartıp atmalıyız. Kenenin altından ip dolayarak çekilip çıkartılması gibi yöntemler var. Zor bir işlem değildir. Ama iyice araştırılıp öyle uygulanmalıdır” dedi.
