Bilim ağı World Weather Attribution’ın (Dünya Hava Durumu-WWA) bildirdiğine göre, Grönland’ın buz tabakası, mayıs ayındaki sıcak hava dalgası sırasında ortalamadan 17 kat daha hızlı eridi.
WWA, “Bu mayıs ayında İzlanda üzerinde gözlemlenen sıcaklıklar rekor kırarak 1991-2020 ortalama mayıs günlük maksimum sıcaklıklarından 13 santigrat dereceden fazla daha sıcak oldu” dedi.
Meteoroloji enstitüsüne göre, ülke genelindeki hava istasyonlarının yüzde 84’ü mayıs ayında rekor kıran sıcaklıklar kaydetti.
WWA, Grönland’ın doğusunda, sıcak hava dalgası sırasında en sıcak günün sanayi öncesi iklimden 3,9 santigrat derece daha sıcak olduğunu belirtti.
“BUZ ERİMESİ SELE YOL AÇABİLİR”
Ağ, bu mayıs ayında İzlanda ve Grönland’da gözlemlenen rekor sıcaklıkların ancak 100 yılda bir tekrarlanabileceğini de sözlerine ekledi.
Grönland ve İzlanda gibi soğuğa adapte olmuş bölgelerde sıcak hava dalgasının benzersiz etkileri oluyor.
WWA, “Grönland ve İzlanda’da altyapı soğuk hava için inşa edilmiştir, yani bir sıcak hava dalgası sırasında buz erimesi sele yol açabilir ve yollara ve altyapıya zarar verebilir” açıklamasında bulundu.
İZLANDA’DA SIRA DIŞI DERECELER
15 Mayıs’ta İzlanda’da sıcaklıklar 26 santigrat dereceyi aşarak bölge için oldukça sıra dışı bir olaya imza attı.
İzlanda’da yollarda tehlikeli sürüş koşulları oluşurken, Grönland’da daha yüksek sıcaklıklar deniz buzunun kırılmasına neden olarak avlanma, balıkçılık ve seyahat için buna bağımlı olan toplulukları tehdit etti.
WWA’nın analizi iklim değişikliğinin etkisini vurgulayarak, aşırı sıcakların küresel ısınma nedeniyle yaklaşık 3°C daha sıcak ve 40 kat daha olası olduğu sonucuna vardı.
İklim modelleri sıcaklık artışını hafife alma eğiliminde olsa da, tahminler küresel ısınmanın 2.6°C’ye ulaşmasıyla bu tür olayların iki kat daha olası ve hatta daha sıcak hale gelebileceğini gösteriyor.
GERİ DÖNÜŞ SÜRESİ 110 YIL
Yeni Mayıs ayı sıcaklık rekoru 26.6°C ile Doğu İzlanda’daki Egilsstaoir’de kaydedilirken, mevcut iklimde tahmini geri dönüş süresinin yaklaşık 110 yıl olduğu belirtiliyor.
Hem Grönland hem de İzlanda, iklim adaptasyonunu giderek daha acil hale getiren artan sıcaklıklar ve değişen yağış modelleri gibi daha geniş Arktik eğilimleri yaşıyor.
HALK SAĞLIĞI İÇİN TEHDİT
İzlanda, altyapı ve toplumsal sistemlere odaklanan iklim uyum planlarını resmileştirirken, Grönland da ısıyı ortaya çıkan bir halk sağlığı tehdidi olarak ele almaya başlıyor.
