Valentina Tereshkova, 16 Haziran 1963’te uzaya fırlatıldı ve yörüngeye seyahat eden ilk kadın oldu.
19 Haziran’da Dünya’ya döndü. Ve bugün, 21 Haziran 1963’te, Sovyetler Birliği onu resmi olarak medyaya tanıttı ve dünyanın ondan haberi oldu. Ama en etkileyici olan kısım fırlatma ve Dünya’ya dönüşü değildi.
Naftemporiki gazetesine göre asıl önemli olan oraya nasıl gittiğiydi.
Valentina 1930’larda Sovyetler Birliği’nin küçük bir köyünde yoksulluk ve sessizlik içinde doğdu. Babası o daha çocukken savaşta öldürüldü. Annesi bir tekstil fabrikasında çalışıyordu.
16 yaşında okulu bırakıp, Krasny Perekop tekstil fabrikasında işe girdi Bütün gün makineler ve makaralar arasında ayar yapıyor, değiştiriyor, taşıyordu.
O da diğerleri gibi sıradan bir işçiydi. Sadece Valentina, bir noktada, yukarı baktı. Jaroslavl’daki bir paraşüt kulübüne gitti ve boşluğa ilk atlayışını yaptı. O zamandan beri aşağı inmedi.
NASIL SEÇİLDİ?
1962’de Sovyet uzay programı uzaya gönderilecek ilk kadını aradığında 100’den fazla atlayış yapmıştı bile. Bir bilim insanı değil, pilot değil, asker bir kadın değil, genç, çalışkan ve partizan olmasını istiyorlardı. Batı’ya, Sovyetler Birliği’nin köylü kızlarıyla yıldızları fethedebileceğini gösterecek bir işçi güç sembolü isteniyordu.
Valentina Tereshkova seçildi ve Kozmonot Eğitim Merkezi’ne girdi. Zorlu testlere tabi tutuldu; termokameralar, ağırlıksızlık, izolasyon. Üniformalı ve unvanlı adamlarla birlikte eğitim aldı.
16 Haziran 1963’te, 26 yaşında Vostok 6 uzay aracıyla uzaya fırlatılan ilk kadın oldu.
DÜNYANIN ETRAFINDA 48 TUR ATTI
Neredeyse üç gün boyunca Dünya’nın üzerinde uçtu. Yalnız başına gezegenin etrafında 48 tam tur attı. Pilotluk yapmadı ama veri kaydetti, nabzını kaydediyor, durumunu açıklıyor, Dünya’ya yayın yapıyordu.
19 Haziran’da geri döndü. Kapsül Kazakistan’da düştü ve paraşütle fırlatıldı. Bir köyün yakınına indi. Onu gören çiftçiler bunun bir tür askeri çöküş olduğunu düşündü ve orada ne işi olduğunu sordular. O da onlara gülümsedi.
Valentina Tereshkova sadece uzaya ilk çıkan değil, okullardan geçmeyen, savaş uçaklarının kumandasını elinde tutmayan ilk kadın. O, gökyüzünün sadece erkeklere ya da sadece eğitimlilere ait olmadığını gösteren ilk kişiydi.
SOVYETLERİN KAHRAMANI OLDU
Onun başarısı NASA’yı şok etti. Amerikalılar o zamana kadar uzaya tek bir kadın bile göndermemişlerdi ve bunu 20 yıl daha yapmayacaklardı. Sally Wright’ın fırlatılması 1983’ü buldu. Yine büyük bir önyargıyla.
Buna karşın Tereshkova bir kahraman haline geldi. SSCB’de kutlandı, üniformalar giydirildi, liderlerle fotoğrafları çekildi, geçit törenlerine gönderildi. Ama o nereden geldiğini asla unutmadı. Bir işçi olarak statüsünden asla vazgeçmedi.
