Eriyen buzullar, 21. yüzyılda deniz seviyesini 2 cm yükseltti
Edinburgh ve Zürih Üniversiteleri tarafından yürütülen çalışmaya göre, dünya genelindeki buzullar bu dönemde toplamda 6.542 trilyon ton buz kaybetti. Bu, yılda ortalama 273 milyar tonluk bir kayba eşdeğer. Bilim insanları, bu miktarın dünya nüfusunun 30 yıllık su tüketimine denk olduğunu belirtti.
Araştırma, bu yüzyılda buzulların toplam hacimlerinin yaklaşık %5’ini kaybettiğini ortaya koydu. Bölgesel kayıplar ise büyük farklılık gösterdi; Antarktika ve alt Antarktika adalarındaki buzullar hacimlerinin yüzde 2’sini kaybederken, Orta Avrupa’daki buzulların yüzde 39’u eridi.
Çalışmanın eş yazarlarından ve Edinburgh Üniversitesi Jeobilimler Fakültesi’nde görev yapan Prof. Noel Gourmelen, “Bu rakamlar gerçekten çarpıcı. Bazı bölgelerde değişim inanılmaz bir hızla gerçekleşiyor” dedi.
Araştırmacılar, 2012-2023 yılları arasında eriyen buz miktarının bir önceki on yıla kıyasla %36 daha fazla olduğunu tespit etti. Northumbria Üniversitesi Coğrafya ve Çevre Bilimleri Bölüm Başkanı Prof. Andrew Shepherd, “Buzulların erime hızı giderek artıyor. Deniz seviyesindeki her küçük artış bile kıyı taşkınlarını daha sık hale getiriyor. Her 1 cm’lik deniz seviyesi yükselmesi, dünya genelinde 2 milyon insanı yıllık taşkın riskine maruz bırakıyor” dedi.
Buzulların erimesi sadece deniz seviyesinin yükselmesine değil, aynı zamanda tatlı su kaynaklarının azalmasına da yol açıyor. Shepherd, “Yaklaşık 2 milyar insan, buzulların erimesinden gelen suya bağımlı. Bu yüzden buzulların gerilemesi toplum için büyük bir sorun,” ifadelerini kullandı.
Buzulların enerji üretimi açısından da kritik olduğunu belirten Gourmelen, “İzlanda’da elektriğin %70’i hidroelektrik santrallerinden geliyor. Buzullardan eriyen su olmadan bu santraller çalışamaz. Benzer bir durum And Dağları’nda ve Avrupa’nın bazı bölgelerinde, özellikle İsviçre’de de geçerli” dedi.
Çalışma, Nature dergisinde yayımlandı ve dünya genelindeki buzulların kütle dengesiyle ilgili en kapsamlı analizlerden biri olarak kabul ediliyor. Araştırmacılar, okyanus sıcaklıklarının yükselmesinden sonra, eriyen buzulların küresel deniz seviyesi yükselmesine en büyük ikinci katkıyı sağladığını belirtti.
Exeter Üniversitesi’nden Prof. Martin Siegert, “2 cm kulağa az gelebilir, ancak bu sadece küçük buzulların katkısı. Grönland ve Antarktika’daki devasa buz tabakalarından gelen erime dahil değil. Buzullar iklim değişikliğinin göstergelerinden biri. Onları takip etmek, değişen iklime karşı alınan önlemlerin ne kadar etkili olduğunu anlamamızı sağlayacaktır” dedi.