ABD Başkanı Donald Trump ekonomi politikaları ve “Önce Amerika” yaklaşımı kapsamında ihtiyaç sahibi yoksul ülkelere yapılan yardımları kesme yoluna giderken, dünyanın en yoksul ülkelerinin bazılarının Trump’la bağlantılı lobi gruplarına milyonlar ödediği ortaya çıktı.
The Guardian gazetesinin haberine göre, bu ülkeler, ABD’nin yabancı yardımlarda yaptığı kesintileri “telafi etmeye çalışmak için” Trump ile bağlantılı lobicilere para ödemeye başladı.
“Global Witness” (Küresel Tanık) tarafından yapılan bir araştırma, aralarında Somali, Haiti ve Yemen’in de olduğu 11 ülkenin, ABD’nin insani yardımlarda kesintiye gitmesinin ardından Trump ile doğrudan bağlantılı isimlerle önemli lobicilik anlaşmaları imzalama yoluna gidiyor. Yapılan araştırmaya göre, pek çok devlet halihazırda insani ya da askeri destek karşılığında aralarında minerallerin de olduğu kritik doğal kaynakları takas etmeye başladı.
“17 MİLYON DOLARLIK ANLAŞMALAR İMZALANDI”
ABD Uluslararası Kalkınma Ajansı (USAID), Trump’ın kurumu lağvetme planının ardından geçen hafta resmi olarak kapılarını kapattı. Bu adımın beş yıl içinde dünya çapında 14 milyonu aşkın önlenebilir can kaybına yol açabileceği düşünülüyor.
Global Witness’ın geçiş mineralleri politika şefi Emily Stewart, bu durumda, ABD’de anlaşma yapmanın, doğal kaynaklarının sömürüsüne gittikçe daha açık bir hale gelen “düşük gelirli ülkeler için daha umutsuz ve daha az elverişli” olabileceğini söyledi.
Belgeler, ABD’de Kasım 2025’te yapılan Başkanlık seçiminden sonraki altı ay içinde Trump ile bağlantılı lobi grupları ve dünyanın en az gelişmiş ülkelerinin bazılarının arasında 17 milyon dolarlık anlaşmaların imzalandığını ortaya koydu. Bu ülkeler, aynı zamanda en fazla USAID yardımı alan ülkelerin arasındaydı.
DOĞAL MİNERALLER KARŞILIĞINDA DESTEK
ABD Yabancı Ajanlar Kayıt Yasası kapsamında sunulan kayıtlar, aralarında Demokratik Kongo Cumhuriyeti’nin de olduğu bazı ülkelerin lobiciler ile birden fazla anlaşma imzaladığını ortaya koydu.
Halihazırda mineral zenginliği sebebiyle yıllardır toplu yerinden edilme ve çatışmalar ile karşı karşıya olan Demokratik Kongo Cumhuriyeti, lityum, kobalt ve koltan minerallerine Amerikan şirketlerinin erişim sağlaması karşılığında ABD’nin Ruanda destekli isyancı gruplara desteğini öngören bir anlaşma imzalamaya hazırlanıyor.
USAID’den en çok yardım alan 10 ülkeden biri olan Demokratik Kongo Cumhuriyeti, Ballard Partners isimli lobi grubu ile 1,2 milyon dolar değerinde anlaşmalar imzaladı. Brian Ballard’ın sahibi olduğu grup, 2016 yılındaki Başkanlık seçiminin çok öncesinde Trump için lobi faaliyeti yürütmüş ve Trump’ın kampanyasının önde gelen bağışçılarından biri olmuştu.
Somali ve Yemen de BGR Government Affairs isimli grupla sırasıyla 550 bin ve 372 bin dolarlık anlaşmalar imzaladı. Bu şirketin eski ortaklarından olan Sean Duffy, şu anda Trump’ın kabinesinde Ulaştırma Bakanı olarak görev yapıyor.
Derin yoksullukla mücadele eden ancak mineraller konusunda son derece zengin olan Pakistan da bir ay içinde Trump’la bağlantılı lobiciler ile 450 bin dolar değerinde iki anlaşma yaptı.
Diğer ülkelerin de ABD desteği karşılığında limanlara, askeri üslere ve nadir toprak minerallerine erişim gibi teklifler sunduğu ifade edildi.
