ABD’nin Oregon eyaleti kıyılarındaki bir sualtı yanardağı patlamaya hazırlanıyor.
Oregon kıyılarından yaklaşık 300 mil açıkta ve yüzeyin 1.493 metre altında bulunan Axial Seamount sualtı yanardağı, Oregon Eyalet Üniversitesi’ndeki araştırmacılara göre patlamanın yaklaştığını gösteren davranışlar sergiliyor.
Oregon Eyalet Üniversitesi’nde araştırma görevlisi olan William Chadwick, ocak ayında ABC News’e verdiği demeçte, yılın başından bu yana volkanın içinde erimiş kaya birikmesi nedeniyle “balon gibi” şiştiğini söylemişti.
Şimdi volkanın yakınındaki sismik aktivite de artıyor. Üniversiteye göre haziran ayında tek bir günde 2 binden fazla deprem kaydedildi.
Araştırmacılar, deprem aktivitesinin “dalgalı bir seyir izlediğini” belirtti. Volkan, yıl sonuna kadar patlama eğilimini sürdürecek.
SON 30 YILDA 3 KEZ PATLADI
Chadwick, Juan de Fuca Sırtı boyunca uzanan Axial Seamount’un, kuzeydoğu Pasifik’teki en aktif denizaltı yanardağı olduğunu ve “oldukça tekrarlanabilir bir model” sergilediğini söyledi. Yanardağ, İzleme çalışmalarının başladığı son 30 yılda, 1998, 2011 ve 2015 yıllarında üç kez patladı.
Araştırmacılar, kıyıdan uzanan aletler ve kablolar aracılığıyla volkanı izliyor. Chadwick’in bildirdiğine göre bunlar arasında, volkanın yakınında meydana gelen depremlerle ilgili gerçek zamanlı veriler sağlayan sismometreler de bulunuyor.
Minnesota’daki Carleton College’da biyoloji bölüm başkanı ve doçent olan Rika Anderson, ABC News’e verdiği demeçte, “Kilometrelerce uzunluğundaki fiber optik kablolar, deniz tabanındaki aletlere güç ve internet sağlıyor. Bu sayede, Axial Seamount’taki sismik aktiviteyi izleyebiliyoruz. Bu da derin deniz volkanlarının nasıl çalıştığını daha iyi anlamamıza ve tahmin etmemize yardımcı oluyor. Ayrıca, deniz tabanındaki yaşamın patlamalara ve genel olarak pertürbasyonlara nasıl tepki verdiğini de görebiliyoruz” dedi.
“VOLAKNİK PATLAMALARI TAHMİN ETMEK ÇOK ZOR”
Araştırmacılar, denizaltı dağında meydana gelen patlamaların doğru bir şekilde tahmin edilmesinin, volkanologların karada meydana gelebilecek ve insanlara tehlike oluşturabilecek gelecekteki volkanik patlamaları tahmin etmelerine yardımcı olabileceğini söyledi.
Smithsonian Enstitüsü’nün Küresel Volkanizma Programı’na göre, yüzlerce veya binlerce yıllık doğru bir patlama geçmişi sağlayacak kadar yeterince iyi incelenmiş çok az volkanik patlama olduğu için, volkanik patlamaları tahmin etmek zor.
MİKROPLARI DA İZLİYORLAR
Araştırmacılar ayrıca, volkanın kalderasındaki hidrotermal bacaların yüzeyinin altında, deniz tabanının derinliklerinde yaşayan mikropları da izliyor. Anderson, bu mikropların değişikliklere nasıl tepki verdiklerini görmek için bu çalışmaları yaptıklarını belirtti.
Anderson, “Bu mikropların bazıları kaynar sıcak suda yaşıyor, bazıları demir veya kükürt soluyor, tıpkı bizim gibi viral enfeksiyonlarla savaşıyorlar, dünyadaki yaşamın evrimindeki ilk adımlara dair ipuçları barındırabilirler ve küresel biyojeokimyasal döngüleri yönlendirmede önemli bir rol oynuyorlar” dedi.
