Dünya’daki en ölümcül hayvanlar hangileri?
Gezegenimizdeki en ölümcül hayvanların hangileri olduğu konusu yıllardır tartışılıyor, ancak artık Crespo Ölçeği adlı yeni bir yöntem var.
Crespo Ölçeği nedir?
Yazar David Duarte Crespo‘nun geliştirdiği Crespo Ölçeği, bir hayvan türünün belirli bir ülkedeki rastgele bir birey için ne kadar tehdit oluşturduğunu ölçüyor. Ölçek, hayvanları nüfus büyüklüğü (PS) ve ölüm oranı (MR) olmak üzere iki ana faktöre göre sıralıyor. PS, belirli bir ülkede tehlikeli bir hayvanla karşılaşma olasılığını gösterirken, MR, küresel nüfusun (8 milyar) belirli bir türün yılda neden olduğu tahmini maksimum ölüm sayısına bölünmesiyle hesaplanıyor.
Crespo, bu iki faktörü kullanmasının sebebinin, bu verilerin hemen her türe uygulanabilir olması ve saldırganlık gibi özelliklerin aksine net bir şekilde ölçülebilir veya tahmin edilebilir olması olduğunu belirtiyor. Ayrıca, insanların yakınlarındaki yaygınlıkları nedeniyle evcil hayvanlar ve insanlar bu çalışmadan hariç tutuluyor.
Tehlike dereceleri ve kategorileri
PS ve MR’yi temsil eden sayılar, Tehlike Dereceleri (DoD) adı verilen beş puan arasında dağıtılıyor. 1 DoD puanı “Çok Muhtemel Değil”i, 5 DoD puanı ise “Çok Muhtemel”i temsil ediyor. Bu sayılar çarpılarak toplam DoD değeri elde ediliyor. Maksimum DoD değeri 25 olup, bu değer hayvanın hangi kategoriye yerleştirileceğini belirliyor. Hayvanlar, DoD değerine göre 1-5 arasında sıralanıyor; 5 “Çok Yüksek Tehlike” ve 1 “Düşük Tehlike” olarak kabul ediliyor. 3-5 kategorileri önemli tehditler olarak değerlendiriliyor.
Ve işte en tehlikeli hayvanlar
Yeterli veriye sahip olan hayvanlar bu ölçeğe dahil edilmiş durumda. İlginç bir şekilde, 3-5 kategorilerindeki en tehlikeli hayvanlar genellikle düşük ve orta gelirli ülkelerde bulunuyor. Çalışmada yer alan Russell engereği (Daboia russelii) dışında, en büyük tehditleri oluşturan hayvanların çoğu hastalık taşıyıcıları veya parazitlerden oluşuyor.
Crespo Ölçeği’ne göre en büyük tehditler genellikle sivrisinekler, Russell engereği, kan kurtları ve yabani köpekler olarak belirlenmiş.
Makale Asya Zooloji Araştırma Dergisi’nde yayınlandı.