Avustralya’da yaşayan Bogong kelebekleri (Agrotis infusa), her yıl binlerce kilometrelik şaşırtıcı bir göç yolculuğuna çıkarak kuru ovalardan, Avustralya Alpleri’ndeki mağaralara doğru ilerliyor. Peki ama yollarını kaybetmeden bunu nasıl başarıyorlar?
Bilim insanları uzun süredir bu küçük böceklerin, bu kadar uzun mesafelerde nasıl bu kadar doğru yön bulabildiklerini merak ediyorlardı. Yakın zamanda yapılan bir araştırma, bu gizemi aydınlatarak Bogong kelebeklerinin yön bulmada yıldızları kullandığını ortaya koydu. Bu, bilinen ilk böcek yıldız navigasyonu örneği olarak kayıtlara geçti.
Araştırmacılar, kelebeklerin yön bulma yeteneklerini anlamak için özel bir “gezegenarium” ortamı kurdular. Bu yapay gökyüzü altında, kelebeklerin farklı ışık koşullarında ve yıldız konumlarında nasıl tepki verdikleri gözlemlendi. Deneyler sırasında, kelebeklerin doğal yön bulma yetenekleri engellenerek sadece yıldız ışığına maruz bırakıldıklarında bile doğru yöne gitme eğiliminde oldukları fark edildi.
Bu bilgi gerçek hayatta ne işimize yarayacak?
Araştırmacılar, bu bilgilerin, gelecekte göçmen böceklerin popülasyonlarını koruma stratejileri geliştirmek ve hatta navigasyon teknolojileri için ilham almak adına önemli olabileceğini belirtiyor.
Bu olağanüstü yetenek, aynı zamanda kelebeklerin göç ettikleri ekosistemlerde oynadıkları kritik rolü de vurguluyor. Onların bu uzun yolculukları, tozlaşma ve besin zincirindeki yerleri açısından ekolojik denge için hayati öneme sahip. Bogong kelebeklerinin yıldızları kullanarak yön bulma yeteneği, böcek dünyasında önemli bir buluş olarak kabul ediliyor ve doğa bilimcileri için yeni araştırma kapıları aralıyor.
