Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen’in kamuoyunda “Pfizergate” olarak bilinen ve Covid-19 pandemisi sırasında patlak veren olay dolayısıyla güvensizlik oylaması ile karşı karşıya olduğu bildirildi.
The Financial Times (FT) gazetesinin haberine göre, Avrupa Parlamentosu’ndaki aşırı sağcı vekiller, Komisyon’un istifasını isteyen önergeleri için yeterli desteği elde ettiklerini ileri sürdü.
ABD’nin The New York Times (NYT) gazetesi, Ursula von der Leyen ve Pfizer CEO’su Albert Bourla arasındaki kısa mesajları haberleştirdikten sonra mesajlara erişim talebinde bulunmuş, Komisyon ise bu talebi reddetmişti. Reddin gerekçesi olarak kısa mesajların doğası gereği geçici olması ve kurumsal belge yönetim sistemine dahil edilmemesi gösterilmişti. AB Mahkemesi ise Mayıs 2025’te mesajların kamuoyuyla paylaşılmamasına ilişkin kararını gerekçelendirememesi dolayısıyla Komisyon aleyhine karar vermişti.
BAŞARILI OLMA ŞANSI DÜŞÜK AMA YİNE DE “HAYATİ BİR FIRSAT”
FT’nin değerlendirmesine göre, güvensizlik oylamasının gelecek ay yapılması ve Ursula von der Leyen’in bu oylamadan kurtulması bekleniyor. Öte yandan, bu oylama aynı zamanda AB Komisyonu Başkanı’nı kendisine yönelik desteği korumak adına hem sola hem sağa tavizler vermeye zorlayabilir.
Romanyalı aşırı sağcı Avrupa Parlamentosu üyesi Gheorghe Piperea, FT’ye yaptığı açıklamada, gerekli olan 72 imzayı topladıktan sonra önergeyi bugün sunacağını söyledi. Piperea, “Bu girişim, temelde şeffaflığı desteklemek ve adil ve gerçek bir demokratik süreci sağlamakla ilgili” diye konuştu.
Güvensizlik oylamasının yapılması için gereken eşik düşük olsa da Von der Leyen ve Komisyonu’nu “devirmek” Avrupa Parlamentosu üyelerinin üçte ikisinden fazlasının katılımını gerektiriyor. Bir yıl önce Parlamento’da yapılan oylamada 720 vekilden 401’i Von der Leyen’in bir dönem daha Komisyon Başkanı olarak görev yapması yönünde oy vermişti.
Piperea’nın iddiasına göre, mensubu olduğu merkez sağ Avrupa Halk Partisi (EPP) de bu girişimi destekliyor. Öte yandan, Piperea, bu girişimin başarılı olma olasılığının düşük olduğunu da kabul etti. Romanyalı parlamenter, bunun yine de “Ursula von der Leyen’e yönelik yapıcı ve doğrulanmış eleştiriler için hayati bir fırsat olduğunu” savundu. Piperea, “Bu, Komisyon’u endişeleri ele almak ve gerekçe sunmak ile yükümlü kılıyor” diye konuştu.
DAHA ÖNCE İSTİFA GETİRMİŞTİ
Avrupa Parlamentosu’nda güvensizlik oyları nadir görülen bir durum olsa da ciddi sonuçları olabiliyor. Dönemin Avrupa Parlamentosu başkanı Jacques Santer’in ekibi, 1999 yılında güven oylamasını kazandıktan sonra “dolandırıcılık” ve “şeffaflık eksikliği” sebebiyle istifa etmişti.
Piperea’nın Ursula von der Leyen için sunduğu güvensizlik oylaması talebi ise sadece “Pfizergate” davasıyla bağlantılı değil. Bu önerge, Von der Leyen’in Avrupa Parlamentosu’na muamalesine de eleştiriler getiriyor. Von der Leyen, sık sık AB’nin seçilmiş tek kurumu olan Avrupa Parlamentosu’nu baypas ettiği gerekçesiyle hem merkez hem solcu vekiller tarafından eleştiriliyor.
