2014 ile 2023 yılları arasında Brezilya’da bildirilen akrep sokması vakaları yüzde 155 arttı. Bu dönemde 1,1 milyondan fazla sokma vakası kaydedildi. Yalnızca 2024 yılına ait ön veriler bile yaklaşık 200 bin sokma ve 133 ölüm olduğunu gösteriyor.
São Paulo Eyalet Üniversitesi’nden Manuela Berto Pucca liderliğindeki araştırmaya göre, kentlerin hızla ve plansızca büyümesi — özellikle atık yönetimi eksikliğiyle birlikte — akrepler için ideal yaşam koşulları sunuyor. Drenaj boruları, molozlar ve duvar boşlukları gibi alanlar, bu canlılar için hem barınma hem de yiyecek kaynağı sağlıyor.
Özellikle kanalizasyon sistemleri akrepler için cazip. Buralar yıl boyunca sıcak kalıyor, doğal yırtıcılar bulunmuyor ve bol miktarda hamamböceği gibi besin kaynakları içeriyor. Bazı akrep türleri 400 güne kadar aç kalabiliyor, üstelik eşleşmeden de üreyebiliyorlar — bu da onları yok etmeyi zorlaştırıyor.
Isınan yazlar, şiddetli yağış ve kuraklık dönemleri de bu hayvanların şehirlerde çoğalmasını kolaylaştırıyor. Araştırmaya göre 2025 ile 2033 arasında 2 milyon yeni vaka yaşanması bekleniyor. Üstelik uzmanlar, birçok kişinin tedaviye gitmediğini belirtiyor ve “Gerçek vaka sayısı kayıtlardakinden çok daha yüksek olabilir.” diyor.
Live Science’ta yer alan habere göre; akreplerin sokmaları genellikle ölümcül olmasa da, çocuklar ve yaşlılar için ciddi risk oluşturuyor. Her bin vakanın biri ölümle sonuçlanıyor. Diğer vakalarda ise ağrı, yanma, şişlik, kızarıklık, karıncalanma ve mide bulantısı gibi belirtiler görülebiliyor.
Prof. Eliane Candiani Arantes, “Bir kişi akrep tarafından sokulduğunda semptomların ilerlemesini beklememeli. En yakın sağlık merkezine hemen başvurulmalı” diyor. Brezilya’da sağlık sistemi, akrep sokmalarına karşı ücretsiz tedavi ve bazı hastanelerde panzehir sunuyor.
Araştırmacılar, asıl çözümün önleyici tedbirlerde olduğunu vurguluyor ve “nemli ve karışık ortamlardan kaçınılmalı, çatlaklar kapatılmalı, giderlerde filtre kullanılmalı ve ayakkabı ya da giysi giyilmeden önce kontrol edilmeli.” diyor.
