Tayland’da, ateşkese rağmen Kamboçya ile sınır hattında yeniden başlayan çatışmalar beşinci gününde devam ederken, ülke siyasetinde de gelişmeler yaşanıyor.
Başbakan Anutin Charnvirakul, Tayland Kralı Maha Vajiralongkorn’ın verdiği yetkiyle, gelecek yılın başında erken seçim yapılması için Temsilciler Meclisini feshetti.
Ülke yasalarına göre kralın onayının ardından seçimlerin 45 ila 60 gün içinde yapılması gerekirken, feshin ülke tarihinde birçok örneği bulunuyor.
Tayland merkezli The Nation gazetesinin Meclis Kütüphanesi’nin verilerine dayandırdığı haberine göre, ülkede son 87 yılda parlamento 15 kez feshedildi.
Sonuncusuyla birlikte 16’ya ulaşan parlamento fesihlerinin ilki 1938’de yaşanırken, bu trend 1945, 1976, 1983, 1986, 1988, 1992, 1995, 1996, 2000, 2006, 2011, 2013 ve 2023’ün yanı sıra eylül ve bugün verilen kararlarla devam etti.
Parlamento fesihlerinde, hükümetlerin mecliste yeterli oy çoğunluğuna sahip olamaması veya koalisyonda yaşanan anlaşmazlık sonrası yönetimlerin sürdürülemez hale gelmesi en yaygın sebep olarak değerlendiriliyor. Bu durum, sonuncusu dahil 8 ayrı fesih kararında öne çıkıyor.
Meclis fesihlerinde dikkati çeken diğer bir faktörün de 1945’te “savaş suçluları yasası” ve 1986’da seçim sistemi gibi yasama süreçleri üzerinden çıkan krizler olduğu belirtiliyor.
Ülkede 1992’de olduğu gibi kitlesel gösteriler ve krizler sonrası ya da fayda sağlayacak siyasi hamle olarak da hükümetlerin çıkış yolu olarak parlamento feshine gittiği değerlendiriliyor.
– Başbakandan meclis feshinde “istikrar gerekiyor” vurgusu
BBC’nin haberine göre, Ağustos 2023’ten bu yana ülkenin üçüncü Başbakanı olan Anutin, eylül ayında göreve geldiğinde, meclisi ocak ayı sonuna kadar feshedeceğini açıkladı.
Ancak “güvensizlik oyu” ihtimaliyle karşı karşıya bulunan Anutin, fesih kararıyla seçimleri öne alacak bir hamle yaptı.
“Hükümetin acil sorunları hızla çözmek için her türlü aracı kullandığını” belirten Anutin, buna rağmen ülkeyi yönetmenin istikrar gerektirdiğini vurguladı.
Anutin, “Azınlık hükümeti olarak, sıkıntılı iç siyasi koşullarla birlikte, (hükümet) kamu yönetimini sürekli, etkili ve istikrarlı bir şekilde yürütemedi. ifadesini kullandı.
Anutin ve partisi Bhumjaithai, 185 kişinin hayatını kaybettiği geçen ayki sel felaketi nedeniyle de sert eleştirilere maruz kaldı.
– Meclis feshi, Kamboçya ile yeniden başlayan çatışmalar sırasında geldi
Meclisin feshedilmesi, iki ülkeden 21 kişinin ölümüne ve yaklaşık 600 bin kişinin yerinden edilmesine neden olan Kamboçya ile yeniden başlayan çatışmaların beşinci gününe denk geldi.
Tayland, ateşkese rağmen Kamboçya ile sınır hattında yeniden alevlenen çatışmalarda 3 sivil ve 9 askerinin, Kamboçya ise 9 sivilinin öldüğünü açıkladı.
Güneydoğu Asya’da 817 kilometrelik sınır telleriyle ayrılan Tayland ile Kamboçya, uzun süredir toprak anlaşmazlığı yaşıyor.
Sınır anlaşmasının ihlaliyle 28 Mayıs’ta bölgede kısa süreli çatışma yaşanmış, iki ülke orduları sorunun barışçıl yolla çözüme kavuşturulması konusunda anlaşmaya varmıştı.
Yaklaşık 2 ayın ardından sınır hattında 24 Temmuz’da çıkan çatışmalarda iki ülkeden 32 kişi hayatını kaybetmişti.
Tayland ile Kamboçya, 26 Ekim’de Malezya’nın başkenti Kuala Lumpur’da 47. ASEAN Zirvesi sırasında “barış anlaşması” imzalamıştı.
