Fransa’da ATM’den para çekmek isteyenler elleri boş bir şekilde geri dönmeye başladı. ATM’lerden 10 Euro çekilemez hale geldi. Ülkedeki birçok banka, teknik gerekçeler ve maliyet kaygıları nedeniyle artık 10 Euro’luk banknotları dağıtmıyor.
Yaşanan bu durum özellikle dar gelirli kesimi olumsuz etkilerken, benzer bir senaryo Türkiye’de de küçük kupürlü banknotların azalmasıyla gündeme gelebilir endişesi yarattı.
10 EURO’LUK BANKNOTLAR NEDEN KAYBOLDU?
Fransa’daki bankalar son aylarda ATM sistemlerini sadeleştiriyor. La Banque Postale, Crédit Mutuel ve CIC dışındaki neredeyse tüm bankalar, yalnızca 20 ve 50 Euro veren ATM’lerle hizmet veriyor.
Uzmanlara göre bu kararın temelinde maliyet ve güvenlik önlemleri var. ATM’lerde her banknot türü için ayrı bir kaset kullanılması gerekiyor. Bu da lojistik, bakım ve güvenlik açısından bankalara ek yük getiriyor.
Fransız bankalar, “ATM dolum ve taşıma maliyetlerini düşürmek” amacıyla küçük kupürleri sistemden yavaş yavaş çekiyor. Ancak bu durum, düşük gelirli vatandaşlar için günlük harcamalarda zorluk anlamına geliyor.
“KÜÇÜK PARA BULMAK İMKANSIZ”
Fransa’da market alışverişinden ulaşım ücretine kadar birçok harcama, genellikle 10 Euro’luk banknotlarla yapılıyordu.
Küçük paranın azalmasıyla birlikte vatandaşlar artık para üstü alamama ya da nakit ödeme yapamama sorunlarıyla karşılaşıyor.
Bazı işletmelerin, müşterilere “bozuk para yok” diyerek ödeme reddettiği belirtiliyor.
Bu durum, özellikle nakit kullanımına alışkın yaşlı nüfusu zor durumda bırakıyor.
TÜRKİYE’DE DURUM NASIL?
Uzmanlar, Fransa’daki bu durumun Türkiye için de uyarı niteliğinde olduğunu belirtiyor. Son yıllarda 50 TL ve altı banknotların dolaşımdaki oranı hızla düşerken, 200 TL’lik banknotların yaygınlaşması dikkat çekiyor.
Nakit para ile alışveriş yapan vatandaşlar, özellikle küçük marketlerde ve toplu taşıma araçlarında bozuk para sıkıntısı yaşadıklarını dile getiriyor.
Ekonomistler, enflasyonun yükselmesi ve yeni yüksek kupürlü banknot ihtiyacı gibi etkenlerin, küçük para kullanımını azaltabileceğini belirtiyor.
“NAKİT DENGESİNİ KORUMAK ÖNEMLİ”
Finans uzmanlarına göre, küçük kupürlerin piyasadan çekilmesi hem harcama alışkanlıklarını hem de nakit dolaşımını olumsuz etkiliyor.
Türkiye’de dijital ödemelerin artması bu etkiyi sınırlasa da, nakit alışverişin hâlâ yoğun olduğu bölgelerde küçük para sıkıntısı, vatandaşların günlük yaşamını zorlaştırabilir.
FRANSA’DAKİ TABLO TÜRKİYE İÇİN UYARI NİTELİĞİNDE
Fransa’daki 10 Euro krizi, küçük kupürlü banknotların önemini bir kez daha ortaya koydu. Türkiye’de benzer bir tablo yaşanmaması için nakit yönetiminde dengeli planlama, yüksek enflasyonun kontrol altına alınması ve banknot çeşitliliğinin korunması gerektiği vurgulanıyor.
