ABD’de 60 yaşındaki bir adam, beslenme konusunda aldığı üniversite eğitiminin de etkisiyle, sağlığına dair sıra dışı bir karar verdi. Amacı, beslenmesinden kloru tamamen çıkarmaktı. Bunun için sofra tuzu (sodyum klorür) tüketmeyi bıraktı. Yerine ne koyacağına dair araştırmalar yaparken, ChatGPT ile yaptığı görüşmelerden sonra sodyum bromürü alternatif olarak kullanabileceğine inandı. İnternetten temin ettiği bu kimyasalı aylarca tüketti.
Üç ay sonra acil servise başvurduğunda, komşusunun kendisini zehirlediğini iddia ediyordu. Şiddetli susuzluğuna rağmen hastanede verilen suyu içmiyor, evde kendi damıttığı suyu ve kısıtlı bir vejetaryen diyeti tercih ettiğini söylüyordu. Ancak ne ChatGPT görüşmelerinden ne de sodyum bromür kullanımından bahsetti.
Doktorlar, tuhaf davranışları ve sağlık durumunun ciddiyeti nedeniyle kapsamlı testler yaptı. Sonuçlar, bazı vitaminler başta olmak üzere birçok mikro besin eksikliğini ortaya koydu. Fakat asıl sorun, vücudunda toksik seviyede brom birikmesiydi.
Bromizm olarak bilinen bu durum, 20. yüzyılın başlarında ABD’de oldukça yaygındı. O yıllarda bromür içeren tuzlar kaygı giderici ve uyku ilacı olarak sıkça kullanılıyordu. Ancak bromür, vücutta kolayca birikerek sinir sistemi bozukluklarından cilt problemlerine, ağır ruhsal sorunlara kadar pek çok etki yaratıyordu. 1989’da yasaklanmasına rağmen, bazı gıda ve içeceklerde bulunan bromlu bileşikler halen, nadiren de olsa benzer vakalara yol açabiliyor.
Hastaneye yatışının ilk gününde adamın durumu daha da kötüleşti. Paranoid düşünceler, halüsinasyonlar ve kaçma girişimi nedeniyle psikiyatrik gözetim altına alındı. Ardından, bromizmin standart tedavisi olan yoğun sıvı ve elektrolit desteğiyle vücudundaki bromür atılmaya başlandı. Sağlıklı bir kişide litre başına en fazla 7,3 mg olan bromür seviyesi, onda 1.700 mg’a ulaşmıştı. Bu nedenle tedavi haftalar sürdü.
Üç hafta sonra, psikiyatrik durumu kontrol altına alındığında yaşadıklarını anlattı. Fazla sofra tuzunun zararlı olduğuna dair bilgilerden etkilenerek tuzu tamamen bıraktığını, ChatGPT’ye danıştıktan sonra da sodyum bromür kullanmaya başladığını söyledi.
Doktorlar, ChatGPT görüşmelerinin kayıtlarına ulaşamadı. Yapay zekanın doğrudan bu tavsiyeyi verip vermediği kesinleşmedi. Ancak doktorların denemelerinde, eski sürümlerin bromürden söz ettiği fakat ciddi bir sağlık uyarısı yapmadığı görüldü. Güncel ücretsiz sürümlerin ise benzer sorulara daha temkinli yanıt verdiği belirtildi.
