İngiltere’deki Oxford Üniversitesi’nden bilim insanları, Uganda’da yer alan Budongo Ormanı’nda yürüttükleri saha çalışmasında şaşırtıcı bir keşfe imza attı. Şempanzelerin, yaralanan bireyleri tedavi etmek için yapraklar ve diğer doğal malzemeleri kullandığı anlar kameraya kaydedildi.
Geçen yıl yapılan bir başka çalışmada bazı şempanzelerin kendilerini iyileştirmek amacıyla belirli bitkileri seçerek yediği gözlemlenmişti. Yeni bulgular ise bu davranışların daha sistemli ve bilinçli olduğuna işaret: Şempanzelerin artık sadece kendi kendilerini değil, başkalarını da tedavi ettikleri biliniyor.
‘UZAK’ ŞEMPANZELERİ DE TEDAVİ EDİYORLAR
En dikkat çekici bulgulardan biri ise şempanzelerin yalnızca aile üyelerine değil, akraba olmayan diğer bireylere de yardım ettiği yönünde. Bilim insanları bu davranışı empati ve sosyal bilinçle ilişkilendiriyor. Hatta bazı şempanzelerin, yaralanmış bir bireyin açık yarasına çiğnedikleri yaprakları uyguladıkları net bir şekilde kayda geçti.
Oxford Üniversitesi’nden araştırmayı yürüten Elodie Freymann, “Şempanzelerin hastalandıklarında ya da yaralandıklarında başvurdukları bir davranış repertuarı var. Bu repertuar, hijyeni sağlamak ve yaraları iyileştirmek için doğal malzemeleri kapsıyor” dedi.
DOĞAL ANTİBİYOTİKLER KULLANIYORLAR
Araştırmacılar, şempanzelerin kullandığı bitkileri laboratuvar ortamında test ettiklerinde bu bitkilerin antibakteriyel özellikler taşıdığını belirledi. Bu da şempanzelerin sadece doğa içgüdüsüyle değil, bilinçli bir seçimle iyileştiri bitkilere yöneldiğini ortaya koyuyor.
Görüntülerde genç bir şempanzenin, annesinin vücudundaki yaraya yaprakları çiğneyip sürdüğü net bir şekilde izlenebiliyor. Hatta bir başka şempanze, tuvalet ihtiyacının ardından kendisini yaprak kullanarak temizlerken gözlemlendi.
BENZERLİKLERİMİZ SANDIĞIMIZDAN FAZLA OLABİLİR
İnsanlarla yaklaşık yüzde 98 oranında aynı DNA’yı paylaşan şempanzelerin yalnızca fiziksel değil, davranışsal olarak da insanlara giderek daha çok benzediği görüşü güç kazanıyor.
Uzmanlara göre şempanzelerin hayatta kalma becerileri, onların ormanı ve doğayı insanlar kadar hatta bazen daha fazla tanımalarıyla ilişkilendiriliyor. “İnsanoğlunu bir ormanın ortasına bıraksanız çoğu hayatta kalamaz ama şempanzeler kendi doğalarında tam bir uzman gibi davranıyor” diyen araştırmacılar, bu zeka düzeyinin orman ekosistemine dair hala bilinmeyen sırların anahtarı olabileceğini savunuyor.
Araştırmanın sonuçları, Frontiers in Ecology and Evolution adlı bilimsel dergide yayımlandı. Bulgular yalnızca şempanzelerle sınırlı değil; orangutanlar, goriller ve diğer bazı primat türleri de benzer tedavi davranışları sergiliyor…
