Kaliforniya’nın görkemli Sierra Nevada dağları, binlerce yıldır koruduğu bir sırrı yakında ifşa edebilir. Bilim insanlarının yeni çalışmasına göre, bölgedeki buzulların hızla erimesiyle, bu dağların kayalık kısımları Buzul Çağı’ndan bu yana ilk kez tamamen ortaya çıkacak.
Eğer tahminler doğruysa, günümüzde yaşayan nesil, insanlık tarihinde daha önce hiçbir gözün görmediği bir manzaraya, yani buzdan sıyrılmış Yosemite zirvelerine tanıklık edebilir.
Yeni yayımlanan bu çalışma, Amerika Birleşik Devletleri’ndeki Sierra Nevada sıradağlarında bulunan en büyük buzulların, mevcut jeolojik dönem olan Holosen boyunca (son 11.700 yıl) varlığını sürekli olarak sürdürdüğünü ortaya koyuyor. Bu, söz konusu buzulların, son Buzul Çağı’ndan bu yana yaşanan her sıcak döneme rağmen tamamen erimediği ve varlıklarını inatla koruduğu anlamına geliyor.
Bilim insanları, bu sonuca ulaşmak için Sierra Nevada’daki en büyük dört buzulun (Conness, Maclure, Lyell ve Palisade) hemen altından yeni ortaya çıkan ana kaya örneklerini topladı. Laboratuvar ortamında, kayalar kozmik ışınların etkisiyle oluşan radyoaktif karbon ve berilyum izotoplarının konsantrasyonları açısından incelendi.
Analizler, Yosemite Milli Parkı içinde ve park sınırında bulunan iki büyük buzulun yakınındaki kayanın en az 11.700 yıldır kozmik radyasyondan korunmuş olduğunu gösterdi. Bu da kayanın, tüm bu süre boyunca sürekli olarak kalın bir buz tabakasının altında saklı kaldığı anlamına geliyor.
İnsanlık tarihinde bir ilk
Bu 11.700 yıllık tahminin bile iyimser olduğunu düşünenler var. Zira daha geniş buzul geçmişine dair yapılan diğer çalışmalar, Kaliforniya’daki buzulların son Buzul Maksimum seviyelerine 30.000 yıl kadar erken ulaştığını gösteriyor.
İnsanların Amerika kıtasına ilk kez ne zaman yerleştiği uzun süredir tartışılsa da, çoğu tahmin bu yerleşimin yaklaşık 20.000 yıl önce gerçekleştiğini öne sürüyor. Eğer Sierra Nevada buzulları gerçekten de 30.000 yıl kadar önce oradaydıysa, bu, Amerika’da yaşayan hiçbir insanın Yosemite’nin zirvelerini tamamen buzsuz görmediği anlamına geliyor. Ancak bu jeolojik süreklilik artık sona ermek üzere.
Hızlı erime ile gelen acı sonuçlar
İklim değişikliğinin gezegen üzerindeki etkisi, dünyadaki buzulları şaşırtıcı bir hızla eritiyor ve Kaliforniya buzulları da bu durumdan payını alıyor. İlk araştırmacıların 19. yüzyılda belgelerle kayıt altına aldığı günden bu yana, Sierra Nevada buzullarının tahmini yüzde 75’i çoktan yok oldu. Batı ABD genelinde, buzul bilimciler çoğu iklim senaryosunda bu yüzyılın sonuna kadar buzulların neredeyse tamamen yok olacağını öngörüyor.
Bu devasa kayıp, bölgedeki ekosistemleri, su kaynaklarını ve havza yaşamını derinden etkileyecek. Ancak aynı zamanda bilimsel açıdan da bir dönüm noktası olacak. Wisconsin-Madison Üniversitesi’nde paleoklimatoloji uzmanı ve çalışmanın başyazarı Andrew Jones, bu durumun tarihi önemini şöyle ifade ediyor: “Bu, buzullar eridiğinde, bizler de Yosemite’de buzsuz zirveleri gören ilk insanlar olacağız.” Yani sadece birkaç on yıl içinde, doğa, bizlere on binlerce yıllık bir sırrı göstermeye hazırlanıyor.
Kaynak: Chip
