Çin’de Solunum Yolu Virüsü Vakalarında Artış
Çin’deki solunum yolu virüsü vakalarındaki artış, Covid-19 pandemisinin başlangıcındaki günleri hatırlatıyor. Ancak tıbbi uzmanlara göre, mevcut durum daha az endişe verici ve farklı bir dinamik sergiliyor. Çin’deki artışların, doktorlar tarafından HMPV olarak bilinen insan metapnömovirüsü enfeksiyonlarıyla ilişkili olduğu bildirilmektedir.
İşte HMPV virüsü hakkında bilmeniz gerekenler:
HMPV NEDİR?
HMPV, dünya genelinde solunum yolu hastalıklarına neden olan birçok patojenden biridir. Bu virüs oldukça yaygın olup, çoğu insan çocukken bu virüse maruz kalmakta ve yaşamları boyunca birkaç kez enfekte olabilmektedir. HMPV, soğuk iklimlerde yıllık bir mevsimsel döngüye sahipken, ekvatora yakın bölgelerde yıl boyunca düşük seviyelerde dolaşır.
COVID’E BENZER BELİRTİLER GÖSTERİR
HMPV, öksürük, ateş, burun tıkanıklığı ve hırıltılı solunum gibi semptomlar gösterir; bu belirtiler grip ve Covid ile benzerlik gösterir. Çoğu HMPV enfeksiyonu, soğuk algınlığına benzer hafif belirtilerle seyreder. Ancak, bazı durumlarda daha ciddi vakalar bronşit veya zatürreye yol açabilir, özellikle bebekler, yaşlılar ve bağışıklık sistemi zayıf bireyler için risk taşıyabilir. Astım, Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı (KOAH) veya amfizem gibi önceden var olan akciğer rahatsızlıkları olan kişilerde daha ciddi sonuçlar görülebilir. Yüksek gelirli ülkelerde virüs nadiren ölümcül olurken, sağlık sistemlerinin zayıf olduğu düşük gelirli ülkelerde ölümler daha yaygındır.
BU VİRÜS NE KADAR SÜREDİR VAR?
HMPV, 2001 yılında tanımlanmış bir virüs olmasına rağmen, insanlarda en az 60 yıldır dolaşımda olduğu düşünülmektedir. Yeni olmamasına rağmen, grip, Covid veya RSV kadar tanınmamaktadır. Bunun nedeni, sadece doğrulanmış vakalar hastaneye yattığında adının gündeme gelmesidir. Vanderbilt Üniversitesi Tıp Merkezi’nden Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Profesörü Dr. Leigh Howard, “Kliniğe özgü belirtileri diğer viral hastalıklardan ayırt etmek zordur ve HMPV için Covid, grip veya RSV’de yaptığımız gibi rutin testler yapılmamaktadır. Bu nedenle çoğu enfeksiyon tanınmamakta ve solunum yolu hastalıklarından herhangi birine bağlanmaktadır.” şeklinde açıklama yapmıştır.
HMPV NASIL BULAŞIR?
HMPV, esas olarak öksürme veya hapşırma yoluyla yayılan damlacıklar, aerosoller aracılığıyla, enfekte bir kişiyle doğrudan temas yoluyla veya kontamine yüzeylere maruz kalma yoluyla bulaşmaktadır. Yani insanlar, soğuk algınlığı, grip veya Covid’i nasıl kapıyorsa HMPV’yi de aynı şekilde kapabilirler.
BİR AŞI VEYA TEDAVİ VAR MI?
HMPV’ye karşı henüz bir aşı bulunmamaktadır. Ancak, RSV için bir aşı mevcut olup, her iki virüsü de tek bir aşıyla koruyabilecek bir aşı geliştirme çalışmaları halen devam etmektedir. HMPV için özel bir antiviral tedavi yoktur; tedavi esas olarak semptomların yönetilmesine odaklanmaktadır.
ÇİN BU KONUDA NE DİYOR?
Çinli yetkililer HMPV vakalarının arttığını kabul etmekle birlikte, virüsün bilinen bir patojen olduğunu ve büyük bir endişe kaynağı oluşturmadığını vurgulamaktadır. Covid-19’a neden olan koronavirüs, yeni bir patojen olduğu için insanların bağışıklık sistemleri ona karşı savunma geliştirmemişti. 27 Aralık’ta Çin Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi tarafından düzenlenen bir basın toplantısında, merkezdeki Bulaşıcı Hastalıklar Enstitüsü Direktörü Kan Biao, 14 yaş ve altındaki çocuklarda HMPV vakalarının arttığını belirtti. Artışın özellikle Kuzey Çin’de dikkat çekici olduğunu ve grip vakalarının da yükseldiğini ifade etti. Resmi veriler, HMPV vakalarının Aralık ortasından bu yana hem ayakta tedavi hem de acil servis vakalarında artış gösterdiğini ortaya koymaktadır.
Xinhua Haber Ajansı’na göre, bazı ebeveynler ve sosyal medya kullanıcıları bu virüse aşina olmadıkları için çevrimiçi tavsiyeler aramaktadır; ajans, sık sık ellerin yıkanması ve kalabalık yerlerden kaçınılması gibi önlemleri önermektedir.
DÜNYA SAĞLIK ÖRGÜTÜ NE DİYOR?
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), HMPV ile ilgili herhangi bir endişe ifade etmemiştir. DSÖ sözcüsü Dr. Margaret Harris, Çinli yetkililerden alınan haftalık raporların öngörülebilir bir vaka artışı gösterdiğini belirtmiştir. Harris, “Kuzey Yarımküre kışı boyunca, mevsimsel grip, RSV ve insan metapnömovirüsü de dahil olmak üzere akut solunum yolu enfeksiyonlarında aylar arası artış gözleniyor.” şeklinde açıklama yapmıştır.
ENDİŞELENMELİ MİYİZ?
Çin’den gelen raporlar, Covid pandemisinin ilk günlerini anımsatıyor ve DSÖ, o salgının kökenleri hakkında daha fazla bilgi paylaşması için Çin’i hala teşvik etmektedir. Ancak mevcut durum önemli açılardan farklıdır. Covid, hayvanlardan insanlara geçen ve daha önce bilinmeyen bir virüstü. HMPV ise iyi araştırılmış bir virüstür ve test kapasitesi yaygındır. Dünya genelinde bu virüse karşı yaygın bir bağışıklık bulunmaktadır; Covid için böyle bir durum söz konusu değildi. Şiddetli bir HMPV sezonu, hastane kapasitesini, özellikle çocuk hastanelerini zorlayabilir, ancak tıbbi merkezleri felç etmez.
COVID KISITLAMALARI YENİDEN UYGULAMAYA KONULDU
Daily Star’ın bildirdiğine göre, HMPV’nin, Covid-19 ile benzer semptomlar göstermesi, bazı ülkelerde endişelere yol açarak Covid kısıtlamalarının yeniden uygulanmasına neden olmuştur.
DÜNYADAN HMPV VAKALARI
Çin, hastalık salgınını kontrol altına almak için mücadele ederken, Hindistan’ın Karnataka eyaleti de benzer bir yaklaşım sergilemiştir. Hindistan hükümeti, HMPV belirtileri gösteren bireylere halka açık alanlardan kaçınmalarını ve kalabalık ortamlarda maske takmalarını tavsiye etmiştir. CDC’nin en son verilerine göre, Çin’de Aralık ayının son haftasında yaklaşık 300 kişinin pozitif test sonucu rapor edilmiştir. ABD ise, Çin’deki vakaları dikkatle izlemekte ve bu durumun şu an için endişe kaynağı olmadığına inanmaktadır. Ayrıca, ne Çinli yetkililer ne de Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) bu aşamada acil durum ilan etmiştir.
