Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, muhalefetin Merkez Bankası (MB) rezervlerindeki 128 milyar dolarla ilgili iddialarına dört başlıkta yanıt verdi. Erdoğan, “Son iki yılda, MB kaynaklarından 30 milyar dolar cari açığın finansmanı için kullanılmıştır. Yabancı sermaye çıkışı için kullanılan rakam 31 milyar doları bulmuştur. Reel sektörün döviz cinsinden borcunu azaltmak için talep ettiği kaynak da 50 milyar dolara ulaşmıştır. Vatandaşlarımız da 54 milyar dolar karşılığı döviz ve altın alarak, tasarruf tercihlerinde değişikliğe gitmiştir” dedi. Erdoğan muhalefete tepki gösterirken, “Ne rakam doğru ne rakama yüklenen anlam doğru ne de bu rakam üzerinden yürütülen kampanya doğru. Baştan sona yalan yanlış; baştan sona cehalet” dedi.
AK Parti grup toplantısında konuşan Erdoğan’ın açıklamaları özetle şöyle:
ESKİ BAKANLARA TEŞEKKÜR: Dün (önceki) gece hem bir bakanlığımızı ikiye böldük, hem de üç yeni bakan ataması yaptık. Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanımız Zehra Zümrüt Selçuk ile Ticaret Bakanımız Ruhsar Pekcan’a bugüne kadarki hizmetleri için teşekkür ediyorum. Kabinimizde birlikte mesai yürüteceğimiz Derya Yanık’a, Vedat Bilgin’e ve Mehmet Muş’a başarılar diliyorum.
TEMENNİLERİ KRİZ YAŞANMASI: (128 milyar dolar) Söylenen sözlerde doğru olan hiçbir şey yok. Ne rakam doğru, ne rakama yüklenen anlam doğru, ne bu rakam üzerinden yürütülen kampanya doğru. Baştan sona yalan, yanlış; Baştan sona cehalet. Bunların temennileri, Türkiye’nin önce 1994 ve 2001’de olduğu gibi çok derin ve keskin bir ekonomik kriz yaşaması, ardından da siyasi değişime maruz kalmasıdır. CHP’nin etrafında kümelenen ekip son günlerde, yurt dışındaki ve yurt içindeki yatırımcıları ürkütmek, milletimizin moralini bozmak, girişimcilerimizi tereddüde sürüklemek için dört bir koldan çalışıyor.
TAAMMÜDEN İHANET: Bırakınız 128 milyar doların ne olduğunu, nasıl yönetildiğini, 128 tuğlayı üst üste koymuşluğu dahi yok olan Kılıçdaroğlu kalkmış bunları konuşuyor. Bu kişinin sözcüsü olan kişi ise, önce BDDK’daki göreviyle, sonra Hazine Müsteşarı olarak 2001 krizinin en önemli sorumlularından biridir. Şayet bu kişi, ‘128 milyar dolar nerede’ sorusunu MB bilançolarını okumayı bilmeden soruyorsa, geçmişte kendisine tevdi edilen görevlere yazıklar olsun. Yok, bunu bildiği halde aynı soruyu soruyorsa, cehli mikap olduğunu kabulleniyor, ülkesine ve milletine taammüden ihanet içine girdiğini de ikrar ediyor demektir… Ortada bu ülkeye ve millete yönelik aleni bir ihanet, aleni bir saldırı, aleni bir hançerleme vardır.
EPEYCE SABRETTİM: Sağa sola pankart asarak, sosyal medya trollerinin peşine takılarak, koca koca unvanlarından utanmadan bu yalan kampanyasına figüranlık yapanları görünce ise içimizde bir acıma duygusu uyanmıyor değil. AK Parti Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı olarak bu meseleye doğrudan girmemek için epeyce sabrettim. Sonra baktık ki, birileri bizim önemsememekten kaynaklanan sessizliğimizi korku sanarak, yalanların ve iftiraların dozunu artırıyor. Artık bunlara bir cevap vermek vacip oldu.
ÖĞRENMENİN YOLU KOLAY: Ortada 128 milyar dolar diye bir rakam yok. Bu soruyu soranların amacı gerçekten MB rezervlerindeki değişimi öğrenmekse, bunun yolu çok kolay. MB, BDDK ve Strateji Bütçe Başkanlığımızın herkese açık olan internet sitelerindeki verilere bakarak, bu hesabı kolaylıkla çıkartabilirler.
‘Kefenimizi giyerek biz bu yola çıktık’
(Engin Altay’a sert tepki) Bir ahlâksız bir edepsiz benim akıbetimin de Menderes’in akıbeti gibi olacağını, olabileceğini ümit ettiğini söylüyor. Be ahlâksız be edepsiz, biz kefenimizi giyerek bu yola çıktık. Ölümden korkmadık. Ama siz ölüm dendiği zaman kaçacak delik arayanlardansınız. Menderes’in akıbetinden memnun mu oluyorsunuz? O akıbeti hazırlayanlar da sizdiniz. Şimdi bize de aynı akıbeti mi hatırlatıyorsunuz? Boşuna uğraşmayın. Evelallah biz bunların hepsine hazırız. 15 Temmuz’u hazırlayanlara bu ülkeyi mezar ettik. Her nefis ölümü tadacaktır. Sen de tadacaksın onu bil.
AKIL HOCALARI: Şimdi emekli amirallerle kol kola vererek oradan aldıkları güçle Kılıçdaroğlu efendi, ‘Emekli olanlar darbe yapabilir mi?’ diyor. Onlar sizin akıl hocanız. Darbeyi de sizin yapmanızı bekliyorlar. ‘Ne duruyorsunuz? Dökülün sokağa’ diyorlar. Ama bilin ki her şeyi bitmiş tükenmiş olan bu akıl hocalarına yer ve yol kalmamıştır.
Dört kalemde 165 milyar dolar hesabı
‘128 milyar dolar nerede’ diye yaygarası kopartılan meselenin aslı şudur: MB, 2019 ve 2020 yıllarında küresel ekonomide yaşanan gelişmeler ve özellikle salgının yol açtığı zorlu süreci yönetmek için çok ciddi döviz işlemleri yürütmek mecburiyetinde kalmıştır. Bilhassa 2020 dünyayla birlikte ülkemizde de gerçekten sıkıntılı geçmiştir. Cari açığımız negatif yönde artarken turizm gelirlerimiz düşmüştür. Yabancı sermaye çıkışı ve reel sektörün döviz cinsinden borcunu azaltma gayretleri döviz talebini artırmıştır. Böyle dönemlerde vatandaşlarımızın tasarruflarını döviz ve yine dövizle alınan altına yönlendirmeleri de ilave bir talep ortaya çıkarmıştır. Bu çerçevede son iki yılda, MB kaynaklarından 30 milyar dolar cari açığın finansmanı için kullanılmıştır. Yabancı sermaye çıkışı için kullanılan rakam 31 milyar doları bulmuştur. Reel sektörün döviz cinsinden borcunu azaltmak için talep ettiği kaynak da 50 milyar dolara ulaşmıştır. Vatandaşlarımız da 54 milyar dolar karşılığı döviz ve altın alarak, tasarruf tercihlerinde değişikliğe gitmiştir…
Biz her zaman, tasarrufların TL cinsinden tutulmasından yanayız. Ama vatandaşımız dövizle veya altınla tasarruf etmek istiyorsa, onu da başka türlü davranmaya zorlayamayız. Gördüğünüz gibi, sadece 4 kalemde 165 milyar dolarlık bir rakam ortaya çıktı… Merkez Bankamız bu işlemleri bir süredir, ihale yoluyla değil, Asya piyasalarında ülkemize yönelik gece yarısı operasyonlarının önüne geçmek için 24 saat esasına göre çalışan piyasa yapıcısı bankalar eliyle yürütüyor.
98 MİLYAR TL KÂR ETTİ: ‘Nereye harcandı’ diye yaygarası yapılan 128 milyar dolar, ne buhar olmuştur, ne de haksız ve hukuksuz yere herhangi birilerinin cebine girmiştir. Bu para ve çok daha fazlası, ekonominin aktörleri ve vatandaşımız arasında dolaşıma girmiş, yani yer değiştirmiş ama sonuçta çoğu yine ülkemizin değeri olarak yurt içinde kalmıştır. Ekonomik işleyişin tabii sonucu olarak, bu paranın çok önemli bir kısmı yeniden MB rezervine geri dönmüştür. Üstelik MB bu işlemleri yaparken zarar bir yana, son iki yılda 98 milyar lira kâr etmiş ve bunu da Hazine’ye aktarmıştır.
TURŞUSUNU KURMAK İÇİN BÜYÜTMEDİK: MB rezervini 27.5 milyar dolardan 135 milyar dolara çıkaran bizdik. Bu rezervi turşusunu kurmak için değil, ülkemizin ihtiyaç duyduğunda kullanması için büyütmüştük; o günler geldiğinde de kullandık. Hâlihazırda Merkez Bankamızın 90 milyar dolara yakın rezervi vardır. Bu rezerv yarın-öbür gün 100 milyar doların üzerine de çıkabilir.
Fotoğraf: MUSTAFA İSTEMİ / Milliyet