Kalp ve Damar Cerrahisi Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Cengiz Köksal, şah damarlardaki yüzde 50 ve üzeri daralmanın insanı yatağa mahkum eden kalıcı felcin habercisi olabileceğini kaydetti.
Köksal yaptığı açıklamada, şeker hastalığı, sigara, ileri yaş, obezite, yüksek tansiyon ve kan yağlarının yüksek olması gibi nedenlerle oluşan damar sertliğinin, koroner ve bacak damarlarında darlık ve tıkanıklığa yol açtığı gibi beyni besleyen şah damarlarda da soruna neden olabildiğini dile getirdi.
“ŞAH DAMARLARINDAKİ DARLIK SONUCU…”
Beynin oksijensizliğe 3 dakika dayanabildiğini belirten Köksal, şunları kaydetti:
- “Vücudumuzun komuta merkezi beynimize kan götüren ve boynumuzun iki tarafında bulunan şah damarlarında, damar sertliğine bağlı darlık ve tıkanıklıklar beyne yeterli kan gitmemesine bağlı şikayetlere neden olur. Şah damarlarındaki darlık sonucu o bölgeden beyne giden minik pıhtılar veya beyne giden kan akımın geçici azalması, geçici körlük, geçici bilinç kaybı ile tek taraflı kol ve bacaklarda güç kaybı olarak sıralanabilir.”
Köksal, 50 yaş üstü, şeker hastalığı, yüksek tansiyonu, kan yağlarında yüksekliği olan ve sigara içen kişiler ile koroner kalp damarlarında darlık saptananların dikkatli olması gerektiğine vurgu yaptı.
Bu kişilerdeki geçici körlük, kol ile bacaklarda güç kaybı ve geçici bilinç kaybının, beyne giden kan akımında bir sorun olduğuna işaret ettiğini anlatan Köksal, şöyle devam etti:
- “Şah damarlarında darlık ve tıkanıklıkları saptamak basit bir doppler ultrasonuyla mümkündür. Söz konusu şikayetleri olan hastalarda yüzde 50 ve üzeri şah damarlarında darlık, müdahale gereği doğurur. Bu durum kimi zaman daha büyük sorunların yani insanı yatağa mahkum eden kalıcı felçlerin habercisi olabilir. Özel durumlar dışında, güvenli ve kalıcı bir şekilde şah damarlarındaki darlığın açılması için ameliyatla darlığa neden olan ve pıhtı kaynağı plağın temizlenmesi doğru bir seçenektir.
- Bu amaçla şah damarı (karotis) temizleme ameliyatı da güvenle yapılmaktadır. Şah damarı ameliyatlarında, özellikle iki taraflı sorun varsa kan akımının devamlılığı çok önemlidir. Ameliyat sırasında kan akımının devamlılığını sağlayan ve şant adı verilen geçici bypaslar, şah damarı ameliyatlarında, özellikle iki taraflı şah damarı darlığı olan hastalarda inme riskini azaltmaktadır. İki taraflı şah damarlarında darlık olan hastalarda beyine giden kan akımını durdurmadan ameliyat yapılması riskleri azaltır.”
Şah damarlarında ciddi darlık saptananların, şikayet olmaksızın bir nörolog veya kalp damar cerrahına görünmeleri gerektiğini belirten Köksal, şah damarının temizlenmesi gerekliliğinde ise ameliyatla bunu yapmanın beyne giden kan akımını kesmeden daha az riskli olduğunu kaydetti.