Bir narsiste rastladıysanız, “Onları bu hale getiren ne?” sorusu aklınıza gelmiş olabilir. Psikoterapist Brianna Paruolo, narsisizmin gerçekte nedenlerine dair önemli açıklamalarda bulundu. Paruolo, bu sorunun çocuklukta başladığını belirtiyor.
ÇOCUKLUKTA BAŞLAYAN NARSİSİZM
Personality Dergisi’nde yayımlanan yakın tarihli bir araştırma, erken çocukluk döneminde yaşanan sosyal reddedilmenin narsistik kişilik özelliklerine yol açabileceğini gösterdi. Araştırmaya göre, çocuklukta dışlanmaya uğramak yalnızlık duyguları yaratıyor ve bu da narsisizm gibi “karanlık özelliklerle” birleşerek kişiliği şekillendiriyor. Ancak Paruolo, sosyal reddedilmenin tek başına narsisizmi tetikleyen bir faktör olamayacağını vurguluyor.
Paruolo, reddedilmenin bazı çocuklarda narsisizme yol açabileceğini, ancak pek çok çocuğun bu tür bir dışlanmaya rağmen sağlıklı bir şekilde büyüdüğünü belirtiyor. Bunun en önemli etkeni, çocuğun sahip olduğu destek sistemi. “İlgili bir yetişkinin, çocuğunun değerinin reddedilme ile ölçülmediğini anlamasına yardımcı olması, çocuğun daha sağlıklı bir şekilde toparlanmasına yardımcı olabilir,” diyor Paruolo. Desteksiz büyüyen çocuklar ise narsisizm gibi koruyucu kalkanlar geliştirebilir.
EBEVEYN TUTMUNUN ROLÜ
Narsisizmin oluşumunda, çocuğun ebeveynleriyle olan ilişkisinin büyük rolü bulunuyor. Paruolo, ebeveynlerin öngörülemez tutumlarının, yani bir anda çocuğa çok değerliymiş gibi davranıp diğer zamanlarda soğuk ve eleştirel olmalarının, narsistik kişilik gelişimine yol açabileceğini belirtiyor. Çocuklar, değersiz hissetmekten kaçınmak için özel olma duygusuna sıkı sıkıya tutunur ve bu özellik zamanla kişiliklerinin baskın bir parçası haline gelir.
NARSİSİZMİN ERKEN BELİRTİLERİ
Bir çocuğun narsistik eğilimler gösterdiğini fark etmek mümkün. Paruolo, çocuğun sürekli olarak kendini haklı görme, diğer insanların duygularına karşı ilgisizlik veya eleştiriyi kaldıramama gibi davranışlar sergilemesi durumunda, narsisizmin erken belirtileri gösterdiğini belirtiyor. Ayrıca, hayal kırıklığı yaşadıklarında mantıksız bir şekilde saldırganlaşma, mükemmeliyetçilik ve kendi hatalarını kabul etmeme gibi özellikler de gözlemlenebilir.
Bu belirtileri görmek, çocuğun narsistik bir yetişkin olacağı anlamına gelmez. Paruolo, ebeveynlerin çocuklarının duygusal gelişiminde nasıl yardımcı olabilecekleri konusunda bazı önerilerde bulunuyor. “Reddedilmeyi dünyanın sonu gibi göstermeden, duyguları doğrulayarak sağlıklı başa çıkma yolları göstermek önemli,” diyor. Ebeveynlerin, çocuklarına öz değerlerinin popülerlikten bağımsız olduğunu öğretmeleri ve onlara koşulsuz sevgi sunmaları, sağlıklı bir kişilik gelişimi için iyi bir başlangıç olacaktır.
Ebeveynler, çocuklarının yetişkinlikte nasıl bir birey olacakları üzerinde tam kontrol sahibi olamazlar, ancak duygusal ve sosyal başarıya hazırlamak için önemli fırsatlar sunabilirler. Sağlıksız duygusal kalıpları beslemeden, narsistik kişiliklerin oluşmasını engelleyebilirler.
