Rusya’nın 24 Şubat’ta Ukrayna’ya yönelik başlattığı saldırı, batı Karadeniz sularını ticaret gemileri bakımından giderek tehlikeli bir hale getirmeye başladı. Savaşın patlak verdiği günlerde Ukrayna’nın Odesa Körfezi bölgesine döşenen yüzlerce deniz mayınından bir bölümünün yerinden koparak güneye doğru sürüklendiği bildirildi. Serseri mayınların Tuna Nehri’nin yarattığı akıntıyla İstanbul Boğazı’na kadar ulaşabileceği öne sürldü.
RUSYA UYARI GEÇTİ
Rusya’nın Soçi limanı yöneticisi V. Rumyantsev imzasıyla 18 Mart tarihinde yayınlanan uyarı bildirisinde, “Rusya Hidroloji Kurumu tespitlerine göre Ukrayna tarafından Odesa, Oçakov, Çernomorsk ve Yujniy liman bölgelerinde döşenen mayınlar fırtına yüzünden çıpalarından kurtularak kontrolsüz şekilde hareket etmeye başlamıştır. Mayın sayısı tahmini 420 civarında. Mayınlar ‘YM’ ve ‘YRM’ tipinde. Mayınlar batı Karadeniz bölgesinde işlek ticari deniz rotaları üzerinde bulunuyor. Tüm gemi kaptanlarının dikkatine. Bölgede hayati tehlike söz konusu” dendi. Rusya ayrıca Karadeniz sularında serseri mayın tehlikesi karşısında uluslararası NAVAREA sistemi üzerinden “Coastal Warning” (Sahil Uyarısı) resmi duyurusu da yayınlamış.
BOĞAZ’A SÜRÜKLENEBİLİR
Ukrayna merkezli “Karadeniz Stratejik Araştırmalar Enstitüsü” yöneticisi Andrey Klimenko, Rusya’nın Karadeniz sularında tüm ticareti bloke etmek için mayın tuzağı kurduğunu öne sürdü. Klimenko’ya göre Rus tarafı batı Karadeniz sularına yüzlerce mayın bırakarak suçu Ukrayna’ya yıkmayı amaçlıyor. Ukraynalı denizcilik uzmanı bu mayınların birkaç gün içerisinde İstanbul Boğazı’na kadar ulaşmasının mümkün olduğunu dile getiriyor. “YRM” mayınlarının küçük olması nedeniyle yerinin sonarla tespit edilmesinin güç olduğu üzerinde de duruyor.
“RİSK TEHDİT DURUMUNA DÖNÜŞECEK”
Emekli Tümgeneral Mehmet Okkan da mayınlarla ilgili CNN Türk canlı yayınında değerlendirmelerde bulundu.
Okkan’ın açıklamaları şöyle:
Mayın konusu gündeme geldiği anda başıboş mayınlar insan istemi dışında gelişmeye başlayan bir konu. Şimdi kadar böyle tespit edilmiş bir konu yoksa da önümüzdeki süreç içinde bu risk artarak tehdit durumuna dönüceğini düşünüyorum.
Şu anda Odesa limanı açıklarında Ukrayna tarafından döşendiği iddia ediliyor. Bu iddia Rusya tarafından geliyor. Bu bölgenin özellik Odesa Limanı’nın Rus amfibi güçler tarafından kullanılmasını engellemek için düşünülmüş ve uygulanmış olabilir. 1840’lı yıllardan itiraben deniz mayın konusu savaşlarda çok önemli bir yer teşkil etti. Bu nedenle gizli bir savaş tekniği gibi denizlerde uygulanan bir konuda. Aynı zamanda denizleri de kirleten bir konu. Önümüzde süreç içerisnde bu konuunu aynı karada olduğu gibi el yapımı patlayıcı mantığına bürünmesinden da endişe etmekte fayfa var.
LİMANI KORUMAK İÇİN KONULDU
Bu mayınların Odesa limanını korumak için konulduğu değerlendiriliyor. Mayınlar ya üstüne yakın olarak ziyan edilip içinde bir hava boşluğu marifetiyle yüzmesi belli bir derinlikte yüzmesi istenir. Ya da dibe bağlanıp istenilen yüksekliğe uzatılır. Burada tehdit konusu olan biraz önce söylediğim hava boşluğu nedeniyle yüzen mayınların bir şekilde kontrolden çıkması.
GEMİLER MAYINLARI TESPİT EDEBİLİR Mİ?
Normal gemilerin bunu tespit etmesi ancak gözlem yoluyla olabilir. Üzerlerinde buna ilişkin bir tesisat yok. Bunların patlama esasları 2 şekilde oluyor. Birisi basınç yoluyla harekete geçiyor. Diğeri de manyetik esasla harekete geçiyor.
MAYINLAR İSTANBUL’A ULAŞIR MI?
Tuna Nehri üzerinden Boğaz’a büyük bir akıntı var. Haliyle buradaki akıntıyla bir sürüklenme ihtimali artmış oluyor.
Bu ticaretle ilgili sıkıntılar yaratır. Burası hayati bir öneme sahip bir geçiş noktası. Türkiye’nin buna tedbir alacağını bilmemiz gerekiyor. Bölgede enerjii havzasıyla ilgiliz hazırlıklarımız sona geldi. Böyle bir şey enerji havzasına da zarar verir. Türkiye bu konuda önlem alır.
MAYINLARIN TÜRÜ NE
– “YM” tipi deniz mayını İkinci Dünya Savaşı’nda SSCB tarafından üretilmeye başlandı. İlk defa Finlandiya körfezinde uygulandı.
– Genel hacmi 172 kg olan mayının içinde 20 kg TNT patlayıcı bulunuyor. Suya 1-2 metre derinliğe yerleştiriliyor. Temas prensibiyle çalışan mayın infilak ettiğinde gemilere parça tesiriyle zarara veriyor veya batırabiliyor.
– “YRM” mayın tipi denizden çıkarmaları engelleme amaçlı kullanılıyor. Yine SSCB döneminde üretilen bu tür mayınlar yaklaşık 30 kg. Aktif patlayıcı miktarı 3 kg civarında. Temas halinde patlayan mayın parça tesirli ve düşmanın canlı kuvvetlerini imha etme amacı taşıyor.
– Her iki mayın tipinin Rusya ve Ukrayna tarafından kullanıldığı biliniyor.
