Getty ImagesHollanda’da Ukrayna’ya destek için yürüyen polisler

Hollanda’daki iş bulma kurumları, koronavirüs salgını nedeniyle tarım ve taşımacılık başta olmak üzere birçok sektörde rekor düzeyde artan personel açığını Ukraynalı sığınmacılar ile kapatmaya hazırlanıyor.

Avrupa Birliği’nin (AB) tanıdığı özel statü nedeniyle Ukraynalı sığınmacılar 6 ay bekleme koşulu olmadan hemen çalışmaya başlayabilecek.

Suriye ve Afgan sığınmacılar için hala geçerli olmayan bu uygulama, Hollanda’daki geçici istihdam büroları tarafından memnuniyetle karşılandı.

AB’nin yürütme organı olan Avrupa Komisyonu tarafından çıkarılan “özel ikamet statüsü” uyarınca Ukrayna vatandaşlarına “sığınma başvurusunda bulunmak zorunda kalmadan” birlik sınırıları içerisinde 3 yıla kadar kalabilme hakkı tanındı.

Suriye, Afganistan ve diğer ülke göçmenlerini kapsamayan bu uygulama, ilk kez Ukraynalılar için hayata geçirildi.

Diğer ülkelerden gelen sığınmacılar, barınma merkezlerine yerleştirildikten sonra, kayıt kabul ve uyum süreci boyunca çalışma hakkına sahip olamıyor.

Bu karar, Covid salgını nedeniyle birçok sektörde personel sıkıntısı yaşayan Hollanda iş pazarında olumlu karşılandı.

Hollanda yasalarına göre, ülkeye gelen sığınmacıların ilk 6 ay boyunca önce çalışmasına izin verilmiyor.

Ancak özel statü gereği Ukraynalılar için bu kuralın geçerli olmaması nedeniyle Hollanda’daki geçici iş bulma büroları, bu ülkeden gelen sığınmacıları istihdam etmek için harekete geçti.

Bu şirketlerden Contrain Group, zaten şu anda Polonya’da çok sayıda Ukraynalı’ya iş veriyor. Şirket, artık Hollanda pazarında da Ukrayna vatandaşlarını çalıştırmak için plan yapıyor.

Contrain Group yetkilisi Hans Leeonhouts, Hollandalı kamu yayıncısı NOS’a, seralarda sezonun yeni başladığını ve Ukraynalı sığınmacıların buralarda kullanılabileceğini söyledi.

Lojistik sektörünün de ciddi oranda geçici personele ihtiyaç duyduğuna işaret eden Leeonhouts’a göre, bu sektördeki işler de Ukraynalılar tarafından iyi bir şekilde yapılabilir.

Contrain Group yetkilisine göre, Ukraynalı çalışanların zihniyeti, müşterileri olan işverenler tarafından özellikle takdir ediliyor. Gençler İngilizce konuştukları için işyerinde iletişim sorunu yaşamıyor. Ayrıca çok çalışkan ve disiplinliler. Şu anda Avrupa’nın birçok ülkesinde istihdam edilen Polonya vatandaşları ile de çok iyi anlaşıyorlar.

SURİYE VE AFGAN SIĞINMACILAR İÇİN HAYATA GEÇEMEMİŞTİ

NL Jobs adlı geçici istihdam şirketi, daha önce benzer bir uygulamayı Suriye ve Afgan sığınmacılar için hayata geçirmeyi denemiş ancak “karmaşık proesdür, bürokratik işlemler ve dil sorunu” nedeniyle bu mümkün olmamış.

Şirket yetkililerinden Brian Lexmon, “Suriye ve Afganistan vatandaşları için bunu başaramadık ama şimdi Ukraynaca konuşan insanlardan oluşan mevcut bir topluluk ile Ukraynalı sığınmacılar için bunu inşa ediyoruz” diyor.

Daha fazla Ukraynalı istihdam edilmesinin biraz zaman akacağını söyleyen Lezmon, AB’nin çalışma kurallarını birlik dışındaki daha fazla ülke için gevşetmesini istiyor.

Hollandalı işveren, salgın döneminde rekor düzeye ulaşan geçici istihdam açığını kapatmak için gerekli personel bulmanın artık AB üyesi Doğu Avrupa ülkelerinde giderek zorlaştığını, bu nedenle yeni ülke vatandaşlarına ihtiyaç duyulduğunu söylüyor.

Avrupa Komisyonu, 1 hafta içinde 1 milyondan fazla Ukraynalı’nın ülkesini terk etmesi üzerine bu ülke vatandaşları için böyle bir özel düzenleme yapıldığını açıkladı.

Brüksel yönetimine göre, sığınmacı sayısının 2015’teki mülteci krizinden daha fazla olacağı ve Avrupa ülkelerinin iltica başvurularına yetişemeyeceği varsayımı ile Ukrayna vatandaşlarına özel statü tanındı.

Özel statü uyarınca Ukraynalı mülteciler AB içerisinde nereye yerleşeceklerini seçebilecek. Yerleştikleri ülke yönetimi onların barınmasından sorumlu olacak. Ukraynalı sığınmacılara yerleştiktleri ülke tarafından sosyal yardım ve çalışma hakkı tanınacak.

AB’nin özel statü tanıdığı Ukrayna vatandaşları, 3 yıl sonunda Avrupa ülkelerinde çalışmaya devam etmek isterlerse işverenleri aracılığıyla çalışma izni almak zorunda kalacak.

AB’nin sığınma merkezleri üzerindeki baskıyı azaltmak amacıyla tanıdığı özel statü, Ukrayna’da ikamet eden yabancı öğrenci ve çalışanları kapsamıyor. Bu kişiler, AB ülkelerine sığınma başvurusu yapamayacak ve kendi ülkelerine geri gönderilecek.