Başkan Donald Trump liderliğindeki ABD yönetimi, federal hükümetin yeniden yapılandırılması ve bürokrasinin azaltılması yönündeki hedefleri doğrultusunda dış politikada radikal değişiklikler yapmaya devam ediyor. Bu kapsamda, hem kurumsal düzeyde küçülmeye gidiliyor hem de bazı kritik kurumlar kapatılarak işlevleri yeniden tanımlanıyor.
ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, yaptığı son açıklamada Dışişleri Bakanlığının “çok hantal” bir yapıya sahip olduğunu belirterek kurumda en az yüzde 15’lik bir küçülmeye gidilmesi gerektiğini ifade etti. Rubio’ya göre, ABD’nin diplomatik misyonlarını daha etkili ve hızlı çalışır hale getirmek için merkezi yapının sadeleştirilmesi şart.
Bu kapsamda en dikkat çekici adımlardan biri ise, ABD’nin dünya genelinde kalkınma ve insani yardım faaliyetlerini yürüten en önemli kurumu olan ABD Uluslararası Kalkınma Ajansı (USAID)’in kapatılması oldu. USAID’in yürüttüğü tüm insani yardım, kalkınma, kriz müdahalesi ve dış destek projeleri, artık doğrudan Dışişleri Bakanlığı bünyesinde değerlendirilecek.
Trump yönetimi, bu değişiklikle birlikte dış yardım politikalarının daha sıkı denetim altına alınacağını, önceliklerin “önce Amerika” anlayışı çerçevesinde yeniden şekilleneceğini savunuyor. Ancak eleştirmenler, bu adımın ABD’nin küresel yumuşak gücünü zayıflatabileceği ve dış yardımların siyasi pazarlık aracı haline gelebileceği uyarısında bulunuyor.
Uzmanlara göre, USAID’in kaldırılması sadece bürokratik bir reform değil; aynı zamanda ABD dış politikasının uzun süredir benimsediği uluslararası kalkınma ve demokrasi yayma stratejisinden kademeli bir kopuş anlamına da geliyor. Yeni yapıda, dış yardımın daha çok jeopolitik önceliklere göre şekillendirilmesi ve güvenlik odaklı hale getirilmesi bekleniyor.
Bu gelişmeler, ABD’nin geleneksel dış politika yaklaşımında köklü bir paradigma değişikliğinin işareti olarak yorumlanıyor.
