Vietnamlı emlak milyarderi Truong My Lan’ın 17 milyar dolarlık kara para aklama davasında aldığı müebbet hapis cezası temyiz sonucu 30 yıla indirildi. Lan, duruşmada yaşananları “bir kaza” olarak nitelendirdi.
68 yaşındaki Lan, Nisan 2024’te Saigon Ticaret Bankası’ndan (SCB) para çalmak ve 27 milyar dolarlık dolandırıcılık nedeniyle ölüm cezasına çarptırılmıştı. Bu davada temyiz başvurusu reddedildi, ancak mahkeme, çalınan paranın dörtte üçünü geri ödemesi halinde idamdan kurtulabileceğini belirtti. BBC’nin haberine göre, bu miktar yaklaşık 9 milyar dolara tekabül ediyor.
Pazartesi günü Ho Chi Minh Şehri’nde görülen ikinci davaya ilişkin temyiz duruşmasında, Lan’a üç ayrı suçtan verilen müebbet hapis cezası 30 yıla düşürüldü. Mahkeme, Lan’ın suçun baş aktörü olduğunu ancak mağdurların zararlarını telafi etmek için yaptığı harcamaların dikkate alındığını belirtti.
“YAPTIĞI KATKILAR GÖZ ÖNÜNDE BULUNDURULDU”
Yargıç Pham Cong Muoi, “Lan başroldeydi… fakat zararı azaltmak için yaptığı katkılar da göz önünde bulunduruldu” dedi.
Savcılar, Lan’ın tahvil yatırımcılarını dolandırarak elde ettiği 1,2 milyar doların dörtte birini geri ödediğini belirtti. Lan’ın avukatı Nguyen Huy Thiep, “Müvekkilimin mal varlığı, ödenmesi gereken miktarı aşıyor. Ancak birçok mülk gayrimenkul olduğundan satışı zaman alıyor. Mahkemeden, tazminatı tamamlayabilmesi için uygun koşullar yaratmasını umuyoruz” açıklamasında bulundu.
Lan’ın eşi Chu Lap Co temyize gitmedi ancak 1,2 milyon dolarlık kara para aklama suçundan aldığı iki yıllık ceza, tüm zararı geri ödediği gerekçesiyle bir yıla indirildi.
Lan, son savunmasında “Hapiste olduğumdan beri projelerim ve mallarım üzerinde en iyi çözümleri bulmak için elimden geleni yapıyorum. Lütfen çabamı dikkate alın” ifadelerini kullandı.
“ZARAR, VİETNAM GSYİH’SİNİN YÜZDE 6’SINA DENK”
Mahkeme, Lan’ın yaklaşık 17,7 milyar dolar kara para akladığını, 4,5 milyar doları ise yasa dışı yollarla yurt dışına çıkardığını belirtti. Ayrıca tahvil dolandırıcılığı suçundan da mahkûm edildi.
Nisan 2024’teki ilk davada, 12,5 milyar dolar zimmete para geçirdiği kanıtlanan Lan’ın yol açtığı toplam zararın 27 milyar dolara ulaştığı belirtilmişti. Bu miktar, Vietnam’ın 2023 yılı gayri safi yurtiçi hasılasının (GSYİH) yaklaşık yüzde 6’sına denk geliyor.
Resmi belgelerde SCB’nin sadece yüzde 5’ine sahip görünse de, mahkeme Lan’ın banka üzerinde arkadaşları, ailesi ve çalışanları aracılığıyla fiilen yüzde 90’dan fazla kontrol sağladığını ortaya koydu.
Yatırımlarını SCB’ye yapan on binlerce vatandaş paralarını kaybetti. Bu durum, Vietnam’da nadir görülen protestolara yol açtı.
İlk duruşmalarda zaman zaman meydan okuyan bir tavır sergileyen Lan, temyiz sürecinde daha pişman ve alçakgönüllüydü. Kasım ayında yaptığı açıklamada, “Devlet kaynaklarını israf ettiğim için çok üzgünüm. Bu suçla itham edilmekten büyük utanç duyuyorum” demişti.
