Gaslighting, bir kişinin başkalarının algısını, anılarını veya gerçekliğini sorgulamasına yol açan manipülatif bir davranış biçimidir. Genellikle duygusal istismar veya kötü niyetli bir ilişki içinde ortaya çıkar. Bu durum, kurbanın kendine olan güvenini sarsarak, zamanla ruhsal sağlığını tehdit eder. Peki, birinin size gaslighting yaptığını nasıl anlayabilirsiniz?
1. Sürekli Kendinizi Sorgulamak
Gaslighting’in en belirgin işaretlerinden biri, kendinizi sürekli olarak sorgulamanızdır. Eğer bir olayla ilgili daha önce kesin bir hatıra sahibi olduğunuzu hissediyorsanız fakat karşınızdaki kişi bunu inkâr ediyorsa, bu durum sizi şüpheye düşürebilir. Bu durumda, anılarınızı ve algınızı sorgulamaya başlayabilirsiniz.
2. Karşı Tarafın Kendi Algısını Dayatması
Gaslighting yapan kişi, sık sık kendi algısını, gerçeği gibi sunar ve sizin düşüncelerinizi veya hislerinizi geçersiz kılar. Örneğin, “Sen böyle hissetmiyorsun, aslında böyle olmalı,” gibi ifadelerle duygularınızı manipüle etmeye çalışır.
3. Duygusal Tepkilerinizi Küçümseme
Birisi, duygusal tepkilerinizi sürekli olarak abartılı ya da mantıksız olarak nitelendiriyorsa, bu gaslighting işareti olabilir. Kendi hislerinizi ifade ettiğinizde, karşınızdaki kişi bunları küçümseyebilir veya “Sen de mi bunu dert ediyorsun?” şeklinde yanıtlar verebilir.
4. Geçmişte Yaşananların İnkâr Edilmesi
Sizi gaslighting yapan kişi, geçmişte yaşanan olayları sıklıkla inkâr edebilir. Bir tartışma sırasında, “Bunu hiç söylemedim,” ya da “Bu olmadı,” gibi ifadeler kullanarak geçmiş anılarınızı sorgulamanıza yol açabilir.
5. Sürekli Suçlanma Hissi
Gaslighting uygulayan bir kişi, sık sık sizi suçlayarak, her durumu kendi lehine çevirmeye çalışır. Hatalarınız ve eksiklikleriniz sürekli vurgulanır, bu da kendinizi değersiz hissetmenize neden olur. “Senin yüzünden böyle oldu” gibi suçlayıcı ifadelerle kendinizi sorgulamanıza yol açar.
6. Yalnızlık Hissi
Gaslighting yapan bir kişi, zamanla çevrenizle olan bağlarınızı zayıflatabilir. Diğer insanlarla olan ilişkilerinizi sorgulamanıza ve yalnız hissetmenize neden olabilir. “Arkadaşların sana yanlış bilgi veriyor,” gibi ifadelerle destek sisteminizi hedef alabilir.
7. Kendi Duygularınızı Anlayamamak
Gaslighting mağdurları, zamanla kendi duygularını tanımlamakta zorluk yaşayabilirler. Sürekli olarak manipüle edilmek, kişilerin hislerini anlamalarını zorlaştırabilir. Kendinizi nasıl hissettiğinizi bilememek, gaslighting’in bir diğer etkisi olabilir.
