Mert İnan – İstanbul / Türkiye’de yeni tip koronavirüs salgınında vaka sayısındaki artış devam ederken, Sağlık Bakanlığı’nın 28 Temmuz verilerine göre son 24 saatte 22 bin 291 yeni koronavirüs vakası tespit edildi, 76 kişi ise hayatını kaybetti. Kovid-19’la mücadele kapsamında ülke genelinde yapılan aşı miktarı 71 milyon dozu geçerek 71 milyon 003 bin 700’ü aştı. 40 milyon 400 binden fazla kişi birinci doz, 25 milyon 700’nden fazla kişi de ikinci doz Kovid-19 aşısını oldu. İstanbul’da 12 milyon 908 bin 125 doz, Ankara’da 5 milyon 617 bin 601 doz, İzmir’de 4 milyon 699 bin 379 doz aşı uygulandı. Gelecek 15 günlük sürenin özellikle yüz yüze eğitim ve toplumsal bağışıklama açısından son şanslardan biri olduğuna dikkat çeken uzmanlar, aşı olmayan ve maskesiz dolaşanlar nedeniyle milyonlarca öğrencinin riske atıldığını söyledi. Aşı olmaktan kaçınanlara yönelik düzenlemeler yapılarak, bu kişilerin sosyal etkinliklerden muaf tutulması önerisini de gündeme getiren bilim insanları, çift doz aşılı vatandaşlar için her sektör, kurum ve kuruluşun indirim ve teşvik edici uygulamaları hayata geçirmesi gerektiğini belirtti. Gelecek 15 günlük sürede, günde 1.5 milyon aşılanma rakamının yakalanması gerektiğini gündeme taşıyan bilim insanları, sanat, spor, iş ve siyaset dünyasından herkesin el birliği ile aşı kampanyasına katılmaya davet etti. İşte bilim insanlarının seferberlik çağrısı ve önerileri şöyle:
Topyekûn mücadele
İstanbul Tıp Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Tufan Tükek: “Önümüzdeki haftalarda birçok ülkede aşı olmayanlara yönelik kısıtlamalar gündeme gelecek. Aşı karşıtları ise adeta Kovid aşılarında yan etki çıksın diye adeta dua eder vaziyette. Yüz yüze eğitimin aksamaması çok önemli. Gecikmeden sporcu, sanatçı, siyasetçi ve iş dünyasından tanınmış kişilerle kampanya seferberliği başlatılmalı. Aşılardan elde edilen sonuçlar da bilimsel verilerle ortaya konulmalı.”
Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Sait Gönen: “Artan vaka sayısına bağlı yeni bir kapanma gündeme gelir ve yüz yüze eğitim de aksaklık yaşanırsa kayıp nesiller sorunuyla karşı karşıya kalırız. Önümüzdeki 15 günlük süreçte çok ciddi aşı seferberliği ve kampanyaları düzenlenmeli. Avrupa ülkelerinde aşı karneleri gündemde. Bir süre sonra aşısız insanların sosyal etkinliklerden muaf tutulması mutlaka gündeme gelecektir.”
Tam kapanma yerine…
Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Prof. Dr. İftihar Köksal:
“Birçok vatandaşımız gevşediğini görüyoruz. Aşı olmayan maskeyi çıkartanların kesinlikle sosyal yaşam ve olanaklardan yararlanmaması, toplu alanlara alınmaması gerekir.
Çocuklarımızın geleceği için birtakım yaptırımların hayata geçmesi gereklilik halini aldı. Türkiye’de tam kapanma uygulaması yerine, aşısız kişilerin zorunlu ihtiyaçları dışında sosyal ortamlara alınmaması doğru olur. Yeni tip koronavirüs salgınıyla başka türlü mücadele etmemiz imkânsız. Aşısız olanları mekânlarına alan işletmelere de ciddi para ve kapatma cezaları verilmeli.”
Etkinliklere kısıtlama
Ankara Üniversitesi Enfeksiyon Hastalıkları Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. İsmail Balık: “Yasaklardan önce aşıyı teşvik edici sembolik ödüllendirmelerin uygulanmasının denenmesini öneriyorum. Örnek olarak da maçlara, konserlere, sinema ve tiyatrolara koltukların en azından yüzde yirmisinin çift doz aşılılara ücretsiz olması, telefon şirketlerinin bir miktar ücretsiz kontör vermesini, Acun Ilıcalı’nın 15 gün içinde çift doz aşı belgeleri ile kendisine başvuranlar arasından çekilecek kura ile bir uçak dolusu kişiyi Survivor izlemeleri için Dominik’e götürme bile etkili olacaktır.”
Prof. Dr. Alpay Azap (Türk Klinik Mikrobiyoloji ve Enfeksiyon Hastalıkları Derneği Başkanı): “Bu yıl yüz yüze eğitimin başlaması hem çocuklarımızın çok önemli. 24 milyon öğrencimizin 1 milyonu özel okullarda iyi şartlarda uzaktan eğitim alabiliyor. İki doz aşı olan kişilere maçlara, sinema, tiyatro salonlarına indirimli bilet hakkı tanınabilir. Aşı olmayanı kişilere ise zorunlu haller dışında sosyal aktivitelerde kısıtlama getirilmeli ya da kapalı alanlara PCR testi yapıldıktan sonra alınabilir.”