Hızlı radyo patlamaları (FRB’ler), kökenleri henüz bilinmeyen radyo bantlarındaki en parlak, yüksek oranda dağınık milisaniye süreli astronomik ani değişikliklerdir. Çin Bilimler Akademisi’ne bağlı Ulusal Astronomi Gözlemevi’nden araştırmacıların liderliğindeki Çinli ve ABD’li gökbilimciler, tekrar eden kaynak FRB 20201124A’dan 54 gün boyunca 82 saatte 1.863 patlama tespit edildiğini bildirdi.
36 günde düzensiz bir şekilde sarsıldı ardından 18 gün boyunca stabil kaldı
Nature dergisinde Çarşamba günü yayımlanan araştırmaya göre, bu gözlemler radyo kaynağının yaklaşık bir astronomik birimi (ya da Dünya ile Güneş arasındaki mesafe) içinde karmaşık, dinamik olarak gelişen, manyetize bir yakın ortamı ortaya çıkardı. Bilim insanları ilk kez, manyetik alan kuvvetinin bir göstergesi olan Faraday rotasyon ölçüsünün ilk 36 günde düzensiz bir şekilde sarsıldığını ve ardından 18 gün boyunca stabil bir durumda olduğunu buldu.
Araştırmadan çıkan sonuçlar, hareketli, hızlı radyo patlamasının 72 saat içinde söndüğünü, bunun da daha önce tespit edilmemiş bir fenomen olduğunu ortaya koydu. Ekip daha sonra, Samanyolu büyüklüğünde, metal açısından zengin olan ev sahibi galaksiyi gözlemlemek amacıyla Hawaii’de bulunan Keck Teleskobu’nu kullandı.
Sonuçlar biraz karışık
Araştırmaya göre bu galaksi, galaktik merkezden orta uzaklıkta olan iki kol arasında düşük yıldız yoğunluklu bir bölgede bulunan FRB kaynağına sahip çubuklu sarmal bir galaksi. Samanyolu içindeki hızlı bir radyo patlamasının bazı yakın tarihli gözlemleri, en azından bazı FRB’lerin magnetarlardan kaynaklandığını öne sürdü.
Fakat bu çalışmadaki sonuçlar FRB’lerin kökenine dair daha fazla karmaşıklık yaratarak, tekrar eden kaynak FRB 20201124A’nın, uzun bir gama ışını patlaması ya da süper parlak süpernova ile sonuçlanan devasa bir yıldızın aşırı patlamasında oluşan genç bir magnetar motoru olma olasılığının düşük olduğunu gösterdi.
Çin’in güneybatısında yer alan Guizhou eyaletindeki derin ve yuvarlak bir doğal karstik çöküntüde yer alan FAST, resmi olarak 2020 yılının Ocak ayında faaliyete başladı ve dünyaya resmi açılışı 31 Mart 2021’de gerçekleşti. FAST’ın, dünyanın en hassas radyo teleskobu olduğu düşünülüyor.
