Hanife Baş – Türkiye’de 5G’ye geçiş çalışmaları sürerken, operatörler yeni çözümlerle bu teknolojiye katkı sunuyor. Türk Telekom, İsveçli Net Insight firmasıyla yaptığı anlaşmayla 5G’de hızları artırmayı hedefliyor. İki firmanın 5G zaman ve frekans senkronizasyonu alanında geliştirdiği yeni patentli teknoloji Stockholm’de tanıtıldı. Bu teknolojinin geliştirilmesinde Türk mühendislerin de büyük katkısı var.
Türk Telekom CEO’su Ümit Önal, 5G konusunda Türkiye’yi öncü yapmaya kararlı olduklarını belirterek, “Küresel arenada 5G’nin gelişmesinde aktif rol alıyoruz. İsveç’teki iş birliğimiz yanında firmalarımız Argela ve Netsia vasıtasıyla ABD’de 5G’yle ilgili çalışmalar yapıyoruz. Bu alanda iki kurumumuzun 56 patenti var” dedi.
Senkronize edecek
Net Insight iş birliğiyle de çok önemli bir ürünün geliştirilmesi üzerinde çalıştıklarını aktaran Önal, “5G’nin piyasaya sürümünü daha kolaylaştıracak bu ürün için önemli pazar görüyoruz. Fabrikalarda, ameliyatlarda ve dijital oyunlarda devrim yaratacak. GPS sinyali nedeniyle oluşan servis kesintilerini engelleyecek. Bu ürün 6G ve sonrası teknolojileri de destekleyecek. 5G’nin senkronizasyon ihtiyacı için gereken 1500 nano saniye keskinliğin çok altında bir değere sahip olan yeni bir ürün geliştirdik. Bu ürünle başta telekom, enerji, finans olmak üzere pek çok sektörün en önemli gereksinimlerinden olan ‘senkronizasyon’ konusuna önemli bir çözüm getirdik” açıklamasını yaptı.
Önal, bu teknolojiyle Türk mühendislerinin büyük başarısının temsil edileceğine de dikkat çekerek, “Ürünün geliştirilmesinde bizim mühendislerimizin de büyük katkısı var. Net Insight ile hayata geçirdiğimiz iş birliğiyle bu teknolojinin ürünleştirilmesini ve dünyaya ihracını gerçekleştireceğiz. Çözüm şu anda İsveç’teki tesislerde geliştiriliyor ve Türkiye’de de yazılım geliştirme çalışmaları yapılıyor. Ürün 2023’ün ikinci yarısı pazara sunulacak” dedi.
Türk Telekom, İsveçli Net Insight ile 5G’de hızları artırmayı hedefliyor. Yeni teknoloji Stockholm’de tanıtıldı.
Maliyeti azaltacak
Net Insight’la iş birliğinin yerli ve milli çözümler üretmek ve ihraç etmek konusunda önemli bir adım olduğuna da işaret eden Ümit Önal, şunları söyledi:
“Yakın zamanda geliştirerek ürünleştirdiğimiz vRAN ve SEBA teknolojileri de kendi teknolojisini üretmek konusunda önemli projeler. Yeni ürünümüz de çok önemli. Bir önceki GPS çözümüne göre bizimki daha iyi bir çözüm. Üstelik maliyetimizi ciddi şekilde azaltacak. GPS’ten, uydudan bağımsız olmak önemli bir kriter. Türk İsveç ortaklığıyla geliştirilen bu patentli teknolojiyle mobil operatörler, 5G’nin ihtiyaç duyduğu, yatırım maliyetlerini düşürecek ve servis sürekliliğini artıracak bir zaman ve frekans senkronizasyonu çözümü elde edecekler.”
Soruları da yanıtlayan Önal, Ulaştırma Bakanlığı’nın daha önceki açıklamalarına göre 5G’nin Türkiye’de 2022’de ihalesinin 2023’te de ilk ticari kullanımının yapılmasının beklendiğini anımsattı.
1 milyar $’lık pazar potansiyeli
Net Insight CEO’su Crister Fritzson, Türk Telekom ile mobil operatör ağlarına uyarlanacak teknolojiler geliştirme konusunda uzun ve faydalı bir iş birliğine imza attıklarını dile getirerek, “5G’de çığır açacak bu yeni çözümümüz için küresel ölçekte 1 milyar dolarlık büyük ve önemli bir pazar potansiyeli görüyoruz” dedi. Yeni teknolojinin mobil operatörler ve kritik zaman senkronizasyonu gereksinimi olan tüm sektörler için maliyetleri düşüreceğini ve servis sürekliliğini artıracağını vurgulayan Türk Telekom Genel Müdür Yardımcısı Yusuf Kıraç ise, “Bu teknolojiyi Adana-İstanbul arasında test ettik. 1500 nanosaniyelik senkronizasyon süresi 150 ila 50 nanosaniyeye düştü. Bu, 5G’de oyunu değiştirecek bir teknoloji” değerlendirmesinde bulundu.
Uzaktan ameliyat mümkün olur
Senkronizasyon (eş zamanlılık) süresini bin 500 nanosaniyeden 150 ila 50 nanosaniyeye kadar indiren yeni teknolojiyle yayın kuruluşları futbol maç yayınlarını gecikmesiz seyirciye ulaştırabilecek. Ankara’daki bir doktor, Londra’daki bir hastayı binlerce kilometre uzaktan eş zamanlı ameliyat edebilecek.