1. 
   1

   Taşın ışığı kırma özelliğine bak. Elmaslar içlerinden geçen ışığı keskin biçimde büker yani kırarlar. Şaşırtıcı derecede parlak görünmelerinin nedeni de budur. Cam ve kuvars gibi taşlar daha az parlar çünkü kırma indisleri daha düşüktür. Bir taşın parlaklığını başka bir yolla, hatta profesyonelce tıraşlayarak bile değiştirmek zordur çünkü bu, taşın doğasına ait bir özelliktir. Taşın kırma özelliğini yakından inceleyerek gerçek olup olmadığını anlayabilirsin. İşte bunu yapmanın birkaç yolu:

   • Gazete yöntemi: Taşı ters çevir ve bir gazete sayfasının üstüne koy. Eğer taşın altında kalan yazıları okuyabiliyorsan ya da çarpılmış karaltılar görebiliyorsan elmas muhtemelen gerçek değildir. Gerçek elmas ışığı öyle şiddetli kırar ki altındaki yazıyı göremezsin. (Bunun da istisnaları var: Eğer gerçek elmas orantılı tıraşlanmamışsa onun da altındaki yazılar görülebilir.)
   • Nokta testi: Beyaz bir kâğıda bir nokta çiz, sonra da taşı üstüne koy. Şimdi de taşın tam üstünden bak. Eğer taş sahteyse, içinde noktanın dairesel bir yansımasını göreceksin. Gerçek elmasta ise alttaki noktayı göremezsin.
   

   Yansımalara bak. Gerçek bir elmasın yansımaları genelde farklı gri tonlar biçiminde görünür. Elmasa tam üstünden bak. Eğer yansımalar gökkuşağı gibi renkliyse elindeki ya kalitesiz bir elmastır ya da sahtedir.

   • Elmasın “ışıltılarına” bak. Gerçek bir elmas aynı boydaki bir cam ya da kuvars parçasından bariz biçimde daha fazla ışıltı saçar. Referans için, yanına bir cam ya da kuvars parçası alabilirsin.
   • Işıltıyla yansımayı birbirine karıştırma. Işıltı, mücevherin kesiminin kırdığı ışığın parlaklığı ya da yoğunluğudur. Yansıma ise kırılan ışığın rengiyle ilgilidir. Yani ışığın yoğunluğuna bakacaksın, renkli olmasına değil.
   • Elmastan da parlak bir taş vardır: mozanit. Bu değerli taş, elmasa o kadar benzer ki kuyumcular bile ayırt etmekte zorlanır. Özel ekipman kullanmadan farkı anlamak için, taşı gözüne yaklaştır. Sonra taşın içine cep feneriyle ışık tut. Eğer gökkuşağının renklerini görürsen bu, çifte kırılmanın işaretidir. Bu mozanite has bir özelliktir ve elmasta bulunmaz.
   
   Taşı su dolu bir bardağa bırak ve dibe çöküp çökmediğine bak. Özgül ağırlığı yüksek olduğu için, gerçek bir elmas batacaktır. Sahte elmas ise suyun yüzeyinde ya da bardağın ortasında asılı kalır.
   
   Taşı ısıt ve kırılıp kırılmadığına bak. Şüphelendiğin taşı çakmakla 30 saniye boyunca ısıt, sonra içi soğuk su dolu bir bardağa at. Hızlı genleşme ve büzüşme, cam ya da kuvars gibi daha zayıf materyallerin gerilme direncini aşarak taşların içten parçalanmasına yol açar. Gerçek elmas çok sağlam olduğundan hiçbir şey olmaz.

1. Röntgenle kontrol ettir. Elmaslar radyolusent yani ışın geçirgen moleküler yapıya sahiptirler, o yüzden de röntgen filminde görünmezler. Cam, kübik zirkonyum ve kristaller ise biraz radyo opak özelliktedir ve bu yüzden röntgenlerde bariz biçimde görünür.

   • Elmasın röntgenini çektirmek için ya profesyonel bir elmas test laboratuvarına vermen ya da yaşadığın yerdeki bir tıbbi görüntüleme merkeziyle anlaşman gerekebilir.
     

     Isı ölçüm sondasıyla test yaptır. Elmas, sıkı ve düzgün kristalsi yapısı sayesinde ısıyı çok hızlı dağıtır, o yüzden de gerçek elmas kolay kolay ısınmaz. Isı sondası testi 30 saniye kadar sürer ve genelde ücretsizdir. Diğer testlerin aksine taşa herhangi bir zararı yoktur.

     • Isıyla test de kendin yaptığın “kırılma” testleriyle aynı sebeple işe yarar. Fakat ısı sondası, mücevherin hızlı büzülme basıncı altında kırılıp kırılmayacağını değil de sıcaklığı ne kadar süreyle koruduğunu ölçer.
     • Elmasının porfesyonel olarak test edilmesini istiyorsan bölgende itibar gören bir mücevher uzmanı bulmak için İnternet’ten araştırma yap.
     

     Birleşik elmas/mozanit karışım testi yaptır. Birçok kuyumcuda elması mozanitten ayırt eden ve bir taşın gerçek elmas ya da taklit olduğunu anlayan özel araçlar bulunur.

     • Sıradan bir ısı sondası testi mozaniti gerçek elmastan ayırt edemez. Testin termal test aygıtıyla değil de elektriksel iletkenlik ölçerle yapıldığından emin ol.
     • Eğer evde sürekli elmas test ediyorsan İnternet’ten ya da özel elmas mağazalarından birleşik test aygıtı satın alabilirsin.
     

     Mikroskopla test et. Elması üst yüzeyi aşağı bakacak şekilde mikroskoba yerleştir. Sonra cımbızla hafifçe ileri geri oynat. Eğer yüzeyler arasında hafifçe turuncuya çalan bir parıltı görürsen elindeki elmas değil de kübik zirkonyum olabilir. Bu, elmastaki kusurların kübik zirkonyumla doldurularak giderildiği anlamına da gelebilir.

     • Elması en iyi şekilde görmek için mikroskopta 1200 kez büyüterek bak.
     

     Elması yüksek duyarlıklı ağırlık testinden geçir. Ağırlıktaki çok küçük farklardan yola çıkarak elması ayırt etmek mümkün olabilir çünkü kübik zirkonyum aynı biçimdeki ve büyüklükteki bir elmastan yaklaşık %55 daha ağırdır.^[3] Bu ölçüm için, bir karat ya da grain düzeyinde ölçüm yapabilen çok hassas bir terazi kullanmak şarttır.

     • Bu testi doğru biçimde yapmanın tek yolu, kabaca aynı büyüklükte ve biçimde gerçek bir elmasa sahip olmaktır. Karşılaştıracağın bir şey olmadan, ağırlığından elmasın gerçek olup olmadığını anlayamazsın.
     

     Elması morötesi (UV) ışık altında incele. Elmasların birçoğu (ama hepsi değil) morötesi ya da siyah ışık altında mavi floresan etkisi gösterir yani orta ya da şiddetli bir mavi parıltı, elmasın gerçek olduğunun kanıtıdır. Fakat mavi parıltının yokluğu taşın illaki sahte olduğu anlamına gelmez; bazı elmaslar UV ışık altında floresan etki göstermez. Morötesi ışık altında çok hafifçe yeşil, sarı ya da gri parıltı, taşın mozanit olduğunu gösterebilir.

     • Bir UV testi, seçenekleri daraltmaya yarasa da, mümkünse bu testin sonucunu elmasın gerçek olup olmadığına dair kesin bir kanıt olarak görme. Yukarıda söylediğimiz gibi bazı elmaslar morötesi ışık altında ışık saçarken bazıları saçmaz. Sahte elmaslara “doping” yapılması yani normalde parlamayan taşların morötesi ışıkta parlayacak biçimde işleme tabi tutulması mümkündür.
     

Taşını kaydettir. Elmasın gerçek olduğunu bağımsız bir sarraf ya da değerlendirme laboratuvarı aracılığıyla kesinleştirince, taşı kaydettir ve parmak izini çıkarttır. Bu, elindekinin gerçek bir elmas olduğunu ve kimsenin senden habersiz sahtesiyle değiştiremeyeceğini garantiler.

• • Tıpkı insanlar gibi elmaslar da eşsizdir. Yeni teknolojiler sayesinde mücevher uzmanları, mücevherlerin benzersizliğini sayısal bir değere dönüştürerek “parmak izini” çıkarabiliyor. Kayıt işlemi, sigortalamada da kolaylık sağlayabiliyor. Sana ait, parmak izi çıkarılmış bir elmas çalınırsa ve bir uluslararası veri tabanına girerse sahibinin sen olduğunu gösteren bir belgeyle geri alabilirsin.
    

    Sertifikayı dikkatlice incele. Tüm sertifikalar aynı değildir. Sertifikanın yetkili bir derecelendirme kuruluşu tarafından verilmiş olmasına dikkat et (mesela GIA, AGSL, LGP, PGGL) ya da profesyonel bir kuruluşla ilişkili ancak satıcıyla bağlantısı olmayan bir bağımsız elmas sarrafını seç.

    • Sertifikalar elmasla ilgili birçok bilgi sunar. Mesela karat ağırlığı, ölçüleri, oranları, berraklık sınıfı, renk sınıfı ve kesim sınıfı.
    • Sertifikalar bir kuyumcunun sana vermesini beklemeyeceğin türden bilgiler de içerebilir. Örneğin:
      • Floresans, yani elmasın morötesi ışığa maruz bırakıldığında hafifçe parlaması.
      • Cila, yani yüzeyin pürüzsüzlüğü.
      • Simetri, yani karşılıklı yüzeylerin birbirinin ne kadar kusursuz bir kopyası olduğu.