Sağlık, tüm canlılar için önemlidir ve sağlığımızı korumak için birçok yol deneriz. Ayrıca gelişen teknoloji sayesinde de artık daha kesin sonuçlar alabildiğimizden ve teşhislerin de doğruluğu yükseldiğinden dolayı insan sağlığı daha güvenli hale geldi. Peki vücuttan alınan dokuların veya hücrelerin tanısının nasıl yapıldığını biliyor musunuz? İşte Biyopsi nedir ve nasıl yapılır detayları…
Biyopsi nedir? Nasıl Yapılır?
Sağlık tarafında yapılan teşhislerden biri de biyopsidir. Biyopsi, vücuttaki anormal dokuların veya hücrelerin tanı ve tedavisi için yapılan bir tıbbi prosedürdür. Farklı çeşitleri olan biyopsi, hastadan hastaya farklı yollarla uygulanabilir ve genellikle hastanın sağlık durumuna göre seçilir. Biyopsi sırasında alınan doku veya hücre örneği, patolojik inceleme için laboratuvara gönderilerek tanı için sonuç beklenir.
İnceleme sırasında doku mikroskop altında incelenir ve gerekli durumlarda ek testler de istenebilir. Biyopsi sonuçları sayesinde doktorların doğru tanı koyması ve uygun tedavi planı çizmesi kolaylaşarak daha net sonuçlar da elde edilir.
Biyopsi çeşitleri nelerdir?
Biyopsi hastanın sağlık durumuna veya dokunun alınacağı bölgeye göre farklı çeşitlerde uygulanabilir. İşte biyopsi çeşitleri:
İnce İğne Aspirasyon Biyopsisi (İİAB)
İnce bir iğnenin genellikle yüzeydeki veya yüzeye yakın kitlelere yerleştirilerek doku veya hücre örneği alınmasıdır. Lokal anestezi uygulanabilen bu biyopsi türü, genellikle tiroid nodülleri, lenf nodülleri, ve akciğer nodülleri gibi küçük kitlelerin tanı ve teşhisinde uygulanabilir.
Kalın İğne (Tru-cut) Biyopsisi
Daha büyük doku örnekleri almak için kullanılan biyospi çeşidi, kalın bir iğne aracılığıyla gerçekleştirilir. Genellikle meme, karaciğer, ve prostat gibi daha büyük kitlelerde kullanılan yöntem, çekirdek iğne (kesici alet), vakum yardımlı (vakum cihazı), ve stereotaktik (bilgisayarlı görüntüleme) olarak kendi içinde üç biyopsi çeşidine bölünür.
Endoskopik Biyopsi
Mide, bağırsak, akciğer gibi iç organlardan doku almak kullanılan biyopsi türü, ince, kameralı, hafif, ve esnek bir tüp aracığıyla yapılır. Endoskop içinden geçilen küçük aletlerle doku örneği alınır ve laboratuvara gönderilir.
Cerrahi Biyopsi
Genel anestezi veya lokal anestezi ile uygulanan bu biyopsi türü, daha büyük veya derin kitlelerden doku almak için kullanılır. Açık cerrahi veya laparoskopik yöntemlerle doku örneği alınır fakat cerrahi biyopsinin genellikle diğer yöntemler ile sonuca ulaşılamadığında veya net yanıt alınmadığında uygulandığı belirtiliyor.
Deri Biyopsisi
Punch biyopsi, eksizyonel biyopsi, veya tıraş biyopsi yöntemleri ile doku örneğinin alındığı biyopsi türü, lokal anestezi uygulanarak kullanılır. Ciltteki lezyonları veya anormal dokuların incelenmesi için uygulanan deri biyopsisi, küçük bir alet ile yapılır.
Biyopsi neden yapılır? Öncesi ve sonrasında nelere dikkat etmek gerekir?
Biyopsi, muayene sonrasında vücudun herhangi bir bölgesinde tespit edilen kitlenin kanser hücresi taşıyıp taşımadığını belirlemek için yapılır ve kanser tanısında en kesin yöntem olarak bilinir. Tedavi sürecinin belirlenmesinde de önemli bir rol alır.
Biyopsi öncesinde ilaç harici herhangi bir hazırlığa gerek yoktur, fakat doktora bu konuda danışılmasında fayda var. Eğer hastanın kullandığı bir ilaç veya hastalığı varsa süreç farklılık gösterebilir. Hamilelik veya hamilelik şüphesi durumunda da hekime bildirilmesi gerekir.
Biyopsi sonrasında ise doktorun yönlendirmesi ile birlikte ilerleyen süreçte en az 6 saat ayağa kalkılmaması önerilir. Bu süreç boyunca kan basıncı, nabız, ve solunum değerlerinin izlenmesinin yanı sıra kanama ve diğer belirtiler için idrar tahlili ve tam kan sayımı testleri yapılır. Biyopsi çeşitleri arasında da farklılık oluşabileceğinden dolayı en kesin cevap için doktorunuza danışmanız gerekmektedir.
Kaynak: Shiftdelete