Bu yıl 93. defa düzenlenecek Oscar Ödül Töreni’ne Çin şimdiden damga vurdu. İlk defa, Asyalı bir kadın yönetmenin Oscar’a aday gösterilmesiyle isminden gururla bahsedilmesi beklenen ülke, hükümetin sert tepkisiyle sarsılıyor.
Bu sert tepkinin nedeni ise Chloe Zhao’nun yönetmen koltuğunda oturduğu Nomadland filminin 2019’da Hong Kong demokrasi protestolarını ekranlara yansıtması olarak gösteriliyor. Hong Kong’da büyümüş bir aktivist olan Joey Siu gibi protestoculara odaklanan film, üniversitelerin kuşatılmasını ve protestolar sırasında yaşanan önemli anları konu alıyor.
Film, hükümetin protestolara yeniden ilgi gösterilmesinden endişe duymasına neden olurken; uygulamaya alınan Ulusal Güvenlik Yasası’nın yeniden tartışmalara açılmasından ve protestoları kışkırtmasından korkuyor.
Çin’in bu sert tutumuna karşı Hollywood’un nasıl bir davranış sergileyeceği ise merak konusu. Son Covid’siz film yılı olan 2019’da ABD’nin 11,4 milyar dolarlık gişe hasılatından sonra 9,2 milyar dolarla Çin de ikinci sırada yer alıyordu. Yine de Çin vatandaşlarının Hollywood ürünlerine olan ilgileri yerel dilde üretilen içerikler arttıkça azalıyor. 2019’da, Çin’deki en iyi 20 gişe filminden sadece yedisi Hollywood stüdyolarına aitti, oysa bu tarihten sadece iki yıl önce bu sayı 12’ydi.
CHLOE ZHAO KİMDİR?
Nomadland filmiyle sinema dünyasının kalbi olan Hollywood’u ve Çin Hükmeti’ni karşı karşıya getiren 39 yaşındaki yönetmen; Çin’de doğdu, ancak gençlik yıllarının çoğunu Birleşik Krallık’ta ve yetişkinlik dönemini de Amerika Birleşik Devletleri’nde geçirdi. Eylül ayında Venedik ve Toronto Film Festivali’nden ödüllerle dönen yönetmenin annesi de popüler bir oyuncu olan Song Dandan, babası ise başarılı bir iş insanı. Zhao, Altın Küre’yi kazandığında Çin’deki insanlar gururlarını ifade etmek için sosyal medyaya akın etmişlerdi.
Ancak kısa bir süre sonra, Zhao’nun bir röportajında ülkeyi “her yerde yalanların olduğu bir yer” olarak tanımladığı ortaya çıkınca Nomadland’e ait tüm tanıtım materyalleri ülkede, internetten kaldırıldı.
ÇİN – HOLLYWOOD İLİŞKİLERİ
Çin-Hollywood ilişkileri uzmanları, bu durumun etkilerinin uzun vade de görülebileceğini vurguluyor. Özellikle de Zhao’nun yeni Marvel filmi Eternals’ı yönettiği göz önünde bulundurulunca… Çin’i kazanılması gereken önemli bir pazar yeri olarak gören Hollywood, Çin’de zaten iyi performans gösteren Marvel filmlerinin Zhao ile birlikte iyi bir atak olacağını düşünürken son yaşananlardan sonra endişeli.
Asya ile iş ilişkileri olduğu için isminin açıklanmamasını isteyen bir yapımcı; Çin ve Hollywood’un bu tip olaylarla ilk kez karşı karşıya gelmediğini ve bunun son olmayacağını belirtirken, her iki taraftan birinin (yani paranın ya da özgür konuşmanın) sonunda taviz vermesi gerekeceğini söyledi.