Türkiye’nin ilk tenis müzesi açıldı…
Çubuklu Tenis Kulübü, Türkiye’de bir ilke imza atarak tenis müzesinin açılışını gerçekleştirdi. Çubuklu yerleşkesindeki açılış törenine; Kulüp Başkanı Cihan Hakimoğlu, Teknik Direktör Bahadır Belet, yerel yöneticiler, milli sporcular, veliler ve akademi öğrencileri katıldı.
Çubuklu Tenis Kulübü Başkanı Cihan Hakimoğlu, çocukluğundan itibaren eski tenis raketlerine çok büyük ilgisi olduğunu belirterek, ”Tenisçilerle birlikte güzel anılarla dolu tarihimizi gelecek nesillere bırakmak ve geçmişi daha iyi anlamaları için müze fikrimizi hayata geçirmenin mutluluğunu yaşıyoruz.” dedi.
Hakimoğlu; tenisçilerimizin başarıları ile gurur duyuyoruz. Ayrıca erkek, kadın tekerlekli tenis tarihine baktığımızda Ebru Bulgurcu Sulak ve Fatih Karataş sporcularımız dünya da en iyiler arasında gösterilir. Amacımız “Türk tenisine yakışır bir müzeyi armağan etmekti. Günlerdir müze arşivimizi düzenleyen herkese bu eserlerin ortaya çıkmasındaki destekleri için teşekkür ediyor ve müzemizin hayırlı olmasını diliyorum.” diye konuştu.
Tenis Müzesi’n de yer alan eserleri instagram sayfasındaki üstten başlayan orjinal görsel sırasına göre tanıtalım.
Tenisseverler (tenis_müzesi_tr) kendi sayfalarından takip edebilir. 1928’de kurulan ve ahşap raketler döneminin lider firmalarından biri haline gelen İtalyan Snauwaert firmasının en gösterişli ve sevilen modellerinden biri “Lady Caravelle”‘dir. Modelin özellikle 1967 yılı versiyonu, tenis raketi koleksiyoncuların gözdesidir. 1913’de kurulan Amerikan Wilson firması, ahşap tenis raketi pazarına, 1983’e kadar gerek çocuk gerek yetişkin segmentinde popüler ürünler sunmuştur.
1983’de yayımlanan Wilson tenis raketi kataloğu ilk kez ahşap dışında materyallerden üretilmiş yenilikçi raketler ihtiva eder. Bu tenis çevrelerinde ahşap raket döneminin bitişi olarak kabul edilir. Karbon fiber raketlere geçiş aşamasında üretilmeye başlayan ve ilk modelleri artık koleksiyoncu parçaları haline gelen aluminyum raketler ise, hafif ve ucuz olmaları sebebiyle, özellikle ABD perakende zincirlerinde ilgi görmüşlerdir.
İngiliz Ascot firması, 1975’den itibaren ahşap tenis raketi piyasasında adını duyurmaya başlamıştır. Ünlü İngiliz tenisçi Mark Cox, bu modelle, 1976’da dünya 13 üncülüğü ile kariyer zirvesine ulaşmıştır. Özellikle İngiltere’de büyük satış rakamı yakalayan firma, kompozit raket teknolojisine adaptasyonda zorlanmış ve raket üretimine son vermiştir.
İngiliz Slazenger, 1902’den itibaren Wimbledon’ın resmi top markasıdır. Firma, ahşap raketler döneminde de, ünlü tenisçilerin tercihi raketler üretmiştir. İngiliz tenisçi Fred Perry, 1932 yılında Slazenger raketi ile şampiyonluk yaşamıştır. Yine, İspanyol tenisçi Manola Orantes, markanın ikonik raketi Challenge No. 1 ile 1975 ABD Açık şampiyonu olmuştur. Markanın tüm ahşap raket modelleri halen koleksiyonların aranan parçalarıdır. King Sports isimli raket Hint firmasından. Ahşap raketler döneminin son örneklerinden. İngiliz Slazenger firmasının 1990’ların başında ürettiği commander modeli, ahşap raketler döneminin son örneklerindendir.
Ukrayna menşeli markanın raketleri 1980’lerde, göz dolduran işçilikleri ile bölgesinde çok popülerdi.
Amerikan spor giyim firması Artex’in 1980″ler ve 1990″ların başında ürettiği nadir raketlerden biridir. Wilson markasının Amerikalı efsane tenisçi ve eski dünya 1 numaralarından Tony Trabert adına ürettiği bu raket müstesna bir koleksiyoncu parçasıdır. Trabert, 1955 yılı Wimbledon; 1954 ve 1955 Rolland Garros ve 1953 ve 1955 ABD Açık şampiyonudur. Tenis raketi teknolojisi ilerledikçe, 1990’ların başından itibaren ahşap raketlerden, metal katkıları ile kompozit raketlere ve günümüzün güç ve falso üreten modern raketlerine geçiş olmuştur. Bununla beraber, geniş kitlelere fiyat avantajı ile raket sunmak isteyen Wilson gibi markalar, alüminyum ve kompozit raket üretimlerine devam etmişlerdir.
Bir de Padel raketler vardır. 1914 yılında kurulan Avustralya firması Sportscraft’ın bu padel raketi, 1980’lere kadar kordajlı üretilmiştir. Padel raketleri, tenis raketleri gibi teknolojinin gelişimine paralel olarak, güç ve falso üreten karbon fiber gibi materyallerden üretilmeye başlamıştır. İtalyan Snauwaert firması, ahşap işçilikleri büyük hayran kitlesi yaratmış raketlerinin, minyatürlerini de tasarlamıştır. Bu raket, nadir minyatür koleksiyonundandır. 1915’te, ABD’de çocuklar için geliştirilen padel tenisi, kısa zamanda sevilen bir spor haline gelmiştir. 2015 yılından itibaren adeta yeniden keşfedilen sözkonusu sporun raketlerinin ilk örnekleri, bu Spalding gibi kordajlı olsa da, modern versiyonları karbon fiberden üretilmektedir.
Adidas firmasının ahşap tenis raketleri pazarında, yer edinmeye çalışırken, en tanınmış reklam yüzü dünya eski 1 numaralarından, efsane tenisçi IIie Nastase’dır. adına ürettiği raket müzede sergilenmektedir. Markanın, Nastase ismi ile ürettiği modellerden biri de “Master”‘dır. Nastase, yüzden fazla kariyer ünvanı olan halihazır 10 tenisçiden biridir. Yine, 1972 ABD Açık, 1973 Rolland Garros şampiyonudur.
John McEnroe, 1981 yılında Dunlop ile sponsorluk anlaşması imzalamış ve Maxply modeli ile Wimbledon ve ABD Açık Şampiyonu olmuştur. Dunlop McEnroe İmza raketi de aynı dönemde üretilmiş bir koleksiyoncu raketi niteliği taşır. Dunlop, 1982 yılında raket üretiminde karbon fiber kullanmaya başlamıştır. 1911 yılında kurulan İtalyan Firması FILA, halen ülkenin en büyük spor giyim firmasıdır. FILA’nın, 1970’ler ve 1980’lerin başında ürettiği ahşap tenis raketleri, üstün ahşap işçiliği sayesinde popülarite kazanmıştır.
Fİla Pro, Amerikalı ünlü tenisçi Bill Scanlon tarafından da kullanılmıştır. İtalyan Firması Snauwaert ile ortaklığı bulunan Hilton markası, 1970’lerde ve 1980’lerin başında popüler olan Javelin modelini üretmiştir . Wilson markasının, Amerikalı ünlü kadın tenisçi Chris Evert adına ürettiği imza raket, 1970’lerin gözde raketlerindendir. Chris Evert, 1974-1984 döneminde 18 Grand Slam şampiyonluğu dahil 100 kariyer ünvanına sahiptir. 1928’den itibaren ahşap raketler üreten İtalyan Snauwaert firmasının rağbet gören modellerinden biri de “Super Astro” olmuştur. 1892’de kurulan Amerikan perakende firması Sears, Roebuck and Co., ahşap tenis raketi pazarında da yer edinmiştir. Bu raket, 1960’larda kadın tenis oyuncularından rağbet görmüştür. Belçikalı girişimci Emile Donnay tarafından 1910’da kurulan Donnay firması, 1934’den itibaren ahşap tenis raketi üretmeye başlamış, 1970’lerde ise en büyük raket üreticisi haline gelmiştir. Marka, Bjorn Borg ile anılır. Borg, kariyeri süresince Donnay’nin onun için tasarladığı raketleri kullanmıştır. Yine, Andre Agassi ve Henri Leconte, Donnay raketlerini kullanan diğer önemli isimlerdir.
Amerikan firması “Wright and Ditson”, 1871’de kurulmuş, 1891’de ise “Spalding” tarafından satın alınmıştır. Bununla beraber, dönemin spor dünyasının bu ünlü markasının adı kullanılmaya devam etmiştir.
Marka 1800’lerin sonu ve 1900’lerin başında en popüler spor malzemelerini üretirken, ahşap tenis raketleri de büyük rağbet görmekte idi. Müzenin nadide eserlerinden olan çocuk raketi, ahşap tenis tarihinin simge firmasının zanaatını yansıtmaktadır. Merkezi ve Doğu Avrupa ülkelerinin köklü tenis kültürü ve ahşap zanaatına yatkınlıkları, Polonya Firması Polsport’un bu ahşap modelini aranan bir koleksiyon parçası haline getirmektedir.
1965 yılından itibaren ahşap tenis raketleri üreten Tayvan firması Kunnan, 1980’lerde, Champion modeliyle büyük uluslararası popülarite ve satış rakamı yakalamış ancak 1990’ların başından itibaren mali sıkıntılar nedeniyle üretim sekteye uğramıştır. 1881 yılında kurulan İngiliz Firması Slazenger, ahşap raketler döneminin lider markalarındandır. Efsane İngiliz tenisçi Fred Perry, 1932 yılında, Slazenger raketi ile Wimbledon şampiyonu olmuştur.
1928’den itibaren ahşap raketler döneminin lider firmalarından biri haline gelen, İtalyan Snauwaert’ın, sponsoru olduğu, ünlü Amerikalı tenisçi Vitas Gerulaitis’in adını verdiği modeli. Gerulaitis, 1977 Avustralya Açık şampiyonudur. Yine, 1979’da ABD Açık, 1980’de de Rolland Garros’da final oynamıştır. Yine müzenin en nadide eserlerinden olan, 1932 yılında üretilmeye başlayan Dunlop Maxply tenis tarihinin ilk efsanesi Rod Laver’ın raketidir.
Dokuz farklı ağaçtan elde edilen efsane raketin “Fort” versiyonu. 1981 yılında, John Mc Enroe ile ölümsüzleşti. Mc Enroe juniorluğundan itibaren Dunlop Maxply ile oynamıştır. Mc Enroe’ye, Bjorn Borg’a karşı Wimbledon ve ABD Açık şampiyonluklarını kazanırken eşlik etti. Raket 1994 yılında Tenis Müzesi kurucularına hediye edilmiştir.
Tenis ile ilgili seramik, biblo ve tablolardan oluşan sanatsal ürünler; İstanbul Tenis Şampiyonası’nda, Roger Federer ıslak imzalı büyük tenis topu ve WTA Championships oyuncularının ıslak imzalı orjinal panosu Tenis Müzesi’ne bağışlanmıştır. Birbirinden güzel eserleri tenis camiasına kazandıran Çubuklu Tenis Kulübü’ne kalpten şükranlarımızı sunarız.
Erkan Yener Bayazıtlı
