1909’dan 2022’ye kadar cemiyet-dernek statüsünde olan spor kulüpleri, 26 Nisan 2022’de 7405 sayılı yasanın yürürlüğe girmesiyle birlikte özel kanun hükümlerine tabi oldular.

7405 sayılı yasa, her ne kadar tüm spor kulüplerini kapsasa da hem gerekçe hem de içerik bakımından, sınırsız harcama yapan ve kontrolsüz borçlanan futbol kulüplerine çekidüzen vermeye yönelik hukuksal düzenlemedir. Bu haliyle futbola yönelik olmasına rağmen, futbol kulüplerinin ve spor hukukçularının verdikleri tepkilere bakıldığında yasanın futboldaki sorunlara da çözüm getiremediği gözlenmektedir.

Yasa mecliste görüşülürken, muhalefet milletvekilleri, yasanın futbol merkezli olduğunu, 500 milyonluk yayın gelirinin 120 milyona düştüğünü, alt yapıya önem verilmediği için yabancı transferi nedeniyle kulüplerin ekonomik darboğaza girdiğini dile getirdiler.

Yasaya göre spor kulüpleri ve anonim şirketlerin gelir-gider, kar ve zararları spor bakanlığınca denetlenecek. Şu anda, merkez teşkilatı, il müdürlükleri (kredi yurtlar ve spor) ve federasyonlarını denetlemekte elaman yetersizliği olan Spor Bakanlığı, binlerce kulübü nasıl denetleyecek?

Spor kulüpleri ve spor anonim şirketleri önceki yıl brüt gelirlerinin en fazla %10’una kadar borçlanabilecekler. Bu oranın üzerinde borçlanmak istedikleri takdirde genel kurulun çoğunluğunun kararı gerekiyor. Binlerce üyesi olan kulüplerin, karar alabilmeleri mümkün mü?

7.000 TL’nin üzerindeki ödeme ve tahsilatların bankalar ve finansal kuruluşlar veya posta ve telgraf şirketi anonim şirketi aracılığıyla yapılacaktır. Milyonlarca liranın döndüğü transferlerde kime ne verildiği bir türlü belli olmayan paralar resmi şekilde transfer edilebilecek mi?

Denk bütçenin tutturulamaması halinde spor kulübü ve spor anonim şirketi başkan ve yönetim kurulu üyelerinin bu mevzuattan kaynaklanan yükümlülüğünü kasten veya ihmalen ihlal etmesi halinde kulüp şirket pay sahipleri ve alacaklılara karşı verdikleri zararlardan müteselsilen sorumlu olacaklar. Yasada anılan sınırlamalara aykırı fiilleri halinde 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılacaklardır. Bu durumda, kulüp yöneticisi olmak ateşten gömlek giymekle eşdeğer değil mi?

Gerek yabancı gerekse yerli iş insanları, Türkiye’deki bir kulübü satın almak ya da maddi katkıda bulunmak istese dahi, yasanın getirdiği sınırlama nedeniyle bu mümkün olmayacak. Çünkü yasada, yeni bütçe ve harcamalar, bir önceki dönemdeki bütçenin yüzde onundan fazla olmaması hükmü getirilmiştir.

Spor kulübü kurmak isteyenler başvurularını bakanlığa yapacaklar. Bakanlık tüzük ve evrakları altmış gün içinde inceleyerek karara bağlayacak. Ankara dışında kurulacak olan amatör spor kulüpleri açısından zorlayıcı bir hükümdür. Kulüplerin amatör ve profesyonel ayrımı yapılmaksızın tek yasaya bağlanması, çözümü kolaylaştırmaktan ziyade zorlayıcı bir sistemin ortaya çıkmasına ve yasal düzenlemenin getirmiş olduğu bürokratik zorluklar nedeniyle amatör spor kulüplerinin mağduriyetine neden olacaktır.

Yasaya verilen tepkilere bakınca, taraflar arasında uzlaşma sağlanmadığı apaçık orta da.

Yasaya ilişkin olarak, Fenerbahçe Spor Kulübü Başkanı Ali Koç; süper lig kulüpleri olarak buradaki endişelerimizi anlattık. Görüştük, dinlendik mi, kale alındık mı hayır…

Kulüpler Birliği ise; görüşlerimizin ve çalışmalarımızın yeteri kadar ciddiye alınmadığını üzülerek görmüş bulunuyoruz. Yasanın hedefler ile sonuçları birbirinden çok uzak. Tepkilere bakıldığında uzlaşma sağlanamadığı net. Oysaki yasalar devletin hukuksal mirasıdır. Tüm taraflarla uzlaşma sağlanarak yapıldığı takdirde yasanın uygulaması kolay ömrü de uzun olur.