Bizde ‘Kısa kes Aydın havası olsun!’ diye bir söz var. O benim için yazı yazarken geçerli değil.

Benim sözlerim Yemen’e gider ve şaşılan o ki geri de gelir.
Yolu şaşırmaz ama geze geze döner dolaşır evi bulur.

Bu söz karşıma okumalar sırasında çıktı.

Epyllion — kısa destansı yazılan, konu anlatan şiir demek.

Homer’in ‘Odesa ve İlyada Destanı’ Dante’nin ‘İlahi Komedya’ sı, o bu John Milton’lar, Kaybolmuş Cennet’i..
Ve bizim Han Duvarları..

Çamlıbel’in dizeleri ‘şırakk’ diye çınlaya dursun…

‘Yağız atlar kişnedi, meşin kırbaç şakladı,
Bir dakika araba yerinde durakladı.
Neden sonra sarsıldı altımda demir yaylar,
Gözlerimin önünden geçti kervansaraylar…’

Han Duvarları, 1922 yılında soğuk bir Mart sabahında başlayan ve Ulukışla’dan Kayseri’ye ‘yaylı’ denilen at arabasıyla yapılan üç günlük bir yolculuğu hikâye eder. Öğretmen olarak Kayseri Lisesi’ne atatan şair gerçekten de 1922 yılında Ulukışla’dan Kayseri’ye yolculuk yapmış. O zaman yazmış diyenler var.

Aklıma uzun uzun yazılmış destansı şiirler geliyor. Dedim ya benim sözler Yemen’e gider :).

Fakat bu terim kısa yazılmış olanlarına deniyor. O vakit aklıma daha da başka şeyler üşüştü.
Anılar…

Sene 1993,
Yaz, İzmir

Haftasonu o meşhur yaz piknikleri dönemimiz başlamış. Babam rahmetli araba kullanırken şiir okumayı severdi. Bağıra bağıra aniden bir başlar. Orhan Veli, Nazım ve O çok meşhur ‘ Alper Tunga!’

Hele de gidilecek yol uzaksa, gözleri dalar olurdu. Aniden. Konuşan varsa susar, dinlerdik. Ben içinden tekrarlardım. Özenirdim ona. Hafızasına. Avukattı. Ama edebiyat severdi.

Didim yolları ve Alp Er Tunga…
Müthiş ikili.
Öz Türkçe’nin takla attığı anlar.

‘alp er tunga öldi mü
issız ajun kaldı mu
ödlek öcün aldı mu
emdi yürek yırtılur!’

Kaşgarlı Mahmut’un Divanı Lügatı Türk adlı eserinde ağıt şeklindeki bu şiirin küçük yaşta dizelerini ezbere biliyor olmamızın müsebbibi Babam.

‘Alp Er Tunga öldi mü?’ der bir arabayı daha sollardı.

…

Kim bu Alp Er Tunga?

Milattan sonra 7.yüzyılda yaşamış bir hükümdar.

Bozkır Kuyumcusu 🙂

İskit hükümdarı…

Sakaların hanı olarak yaşamasının yanında İskitlerin birçok savaşçı özelliklerini geliştirmelerinde madencilik üzerinde gelişme göstermelerini ve atı evcilleştirmelerinde öncü bir hükümdar!

Sevilen bir hükümdar arkasından yakılan ağıt bu!

Alp Er Tunga, Keyhüsrev tarafından şölene çağrılıp orada hile ile öldürülmüş. Öyle ki onun karşısına çıkmaya cesâret edemeyenler şölen esnasında hâince öldürmüşler!

Ama kahramanlığı nesilden nesile anlatılagelmiş! Öyle ki İzmirli küçük bir kız çocuğu yolda giderken duyduğu bu şiir olmuş.

Konu neydi?
Bağlıyorum.
Epyllion …

İçinde ‘Lion’ geçiyor — (‘aslan’ demek ingilizce)

Kısacık dizelerin aslan parçası gibi etkileri olur bazen. Olan felaketlerin, başa gelmez olmaz işlerin, cinayetlerin, faziletlerin kısacık ama ‘aslan’ gibi parçalayıcı etkileri olur.

Kısa destansı şiir Epyllion— gelir size Lion olur! Bunu babanız kısacık aralarda söyleyiverdi mi, işte o zaman bunu hatırlamak sizin destanınız!

İyi haftalar