Tütün, Tütün Mamulleri ve Alkol Piyasasının Düzenlenmesine Dair Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’nin tümü üzerine görüşmeler bugün TBMM Genel Kurulu’nda yapıldı. Teklifin maddeler üzerine görüşmeleri ise 29 Kasım Salı günü yapılacak.

TBMM Genel Kurulu’nda konuşan CHP Adıyaman Milletvekili Abdurrahman Tutdere şunları söyledi:

“2002’DEN ÖNCE TÜRKİYE’DE 400 BİN ÜRETİCİ VARKEN BUGÜN, BU SAYI 60 BİNLERE KADAR DÜŞMÜŞ”

• Ak Parti her politikasını 2002 öncesi ve 2002 sonrasıyla açıklıyor. Tütün üreticisi sayısına baktığımızda, 2002’den önce Türkiye’de 400 bin üretici varken bugün, bu sayı 60 binlere, 70 binlere kadar düşmüş. 2002’de bu ülkede 400 bin ton tütün üretilirken 2021 yılında 79 bine, 2022 yılı itibarıyla da 74 bine kadar düşmüş; üretim düşmüş, üretici sayısı düşmüş. Bu neyi gösteriyor? Ak Parti iktidarının tütün politikasının da düştüğünü gösteriyor, çürüdüğünü gösteriyor aslında.

“ÇELİŞKİNİN ANA KAYNAĞI AKP İKTİDARININ TÜTÜN POLİTİKASININ YANLIŞLIĞIDIR”

• İhracatımız 52 milyon 42 bin 263 kilogram. İthalatımız 258 milyon 79 bin 418 kilogram. Yani 206 milyon 37 bin 155 kilogram tütünü biz dışarıdan fazla bir şekilde ithal ediyoruz. İthal ederken tabii, bu tütüne karşılık milyonlarca dolar parayı dışarıdaki Bulgar çiftçisine, Rus çiftçisine ve Amerikan tütün üreticisine kendi milli servetimizi, paramızı vermiş oluyoruz. Türkiye’de sigara kullanma oranı mı azaldı? Hayır, sigara tüketimi bilakis arttı. Sigara tüketimi artmış, ihtiyaç fazla, nüfus artıyor ama Türkiye’de üreticisi azalıyor. Burada büyük bir çelişki var, bu çelişkinin ana kaynağı AKP iktidarının tütün politikasının yanlışlığıdır, ithalatçı kafasıdır, uluslararası şirketlere teslim olmasıdır. Bunun tek bir açıklaması var, o da budur.”

Tütün, Tütün Mamulleri ve Alkol Piyasasının Düzenlenmesine Dair Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi şunları öngörüyor:

HAZİNE VE MALİYE BAKANLIĞI’NA İLETİLMESİ GEREKEN VERİLERİN İLETİLMESİNİ ÖNLEYENLERE 3 YILDAN 8 YILA KADAR HAPİS CEZASI ÖNGÖRÜYOR

Teklife göre, yetki verilip verilmediğine bakılmaksızın vergi güvenliğini sağlamak için kullanılmasına zorunluluk getirilen özel etiket ve işaretlerle ürünlerin etiketlenmesi, işaretlenmesi, etiketlenen veya işaretlenen ürün bilgilerinin kurulan veri merkezine aktarılmasını sağlayan Ürün İzleme Sistemi’ne (ÜİS), fiziksel veya bilişim yoluyla müdahale ederek Hazine ve Maliye Bakanlığı’na elektronik ortamda iletilmesi gereken belge, bilgi veya verilerin iletilmesini önleyenler veya bunların gerçeğe uygun olmayan şekilde iletilmesine neden olanlara 3 yıldan 8 yıla kadar hapis cezası verilecek.

SİGARA KAĞIDI ÜRETMEK İSTEYENLER İÇİN YILLIK 2 MİLYAR ÜRETİM KAPASİTESİNE SAHİP TESİS KURMA ZORUNLULUĞU

Makaron, yaprak sigara kağıdı ve sigara filtresi üretmek isteyenler için yıllık 2 milyar adet üretim kapasitesine sahip tesis kurma zorunluluğu getirilecek. Aynı markadan olmak şartıyla sigaranın ithalatında aranan yurt içi üretim şartı, makaron, yaprak sigara kağıdı ve sigara filtresi ithalatında da aranacak.

Makaron ve sigara üretim tesislerinde, Tarım ve Orman Bakanlığı’na bildirimde bulunmadan, vergi güvenliğini sağlamak amacıyla kullanılması zorunluluğu getirilen özel etiket ve işaretlerle ürünlerini etiketlemeden veya işaretlemeden makine çalışma testleri, ürün denemeleri veya deneme üretimi yapanlara, 10 bin liradan az olmamak üzere üretilen her bir adet başına 1 lira idari para cezası verilecek. Makaron ve sigara üretim tesislerinde, makine çalışma testleri, ürün denemeleri veya deneme üretimi kapsamında üretilen makaron ve sigaraları süresi içinde imha etmeyenlere, 10 bin liradan az olmamak üzere, üretilen her bir adet başına 1 lira para cezası uygulanacak.

ÜİS’e usulsüz müdahale edenler ile Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu’na aykırı fiilleri işlediği tespit edilenlere, Tarım ve Orman Bakanlığı’nın düzenlemekle yükümlü olduğu piyasalarda faaliyete ilişkin verilen belgeler, kovuşturmaya yer olmadığına dair karar veya mahkeme kararı kesinleşinceye kadar askıya alınacak. Bu süre içinde söz konusu tesis veya iş yeri için başka bir gerçek veya tüzel kişiye belge verilmeyecek.

TÜTÜN, TÜTÜN MAMULLERİ VE ALKOLLÜ İÇECEK ÜRETİCİLERDEN 50 MİLYON LİRAYA KADAR TEMİNAT ALINACAK

Tütün, tütün mamulleri ve alkollü içecekler piyasasında üreticilerden 50 milyon liraya kadar teminat alınacak. Bu kapsamda izin, uygunluk ve yetki belgesine tabi faaliyetlerde bulunanlardan, belirtilen teminatı vermeyenlerin faaliyete ilişkin belgeleri teminat verilinceye kadar askıya alınacak. Bu süre içinde söz konusu tesis için başka bir gerçek veya tüzel kişiye de izin, uygunluk ve yetki belgesi verilmeyecek. Bu kapsamda alınan teminatların paraya çevrilmesi halinde paraya çevrilen tutar, alacaklı idareler arasında taksim edilecek.

Tütün, tütün mamulleri, makaron, yaprak sigara kağıdı, sigara filtresi, alkol ve alkollü içkilerin üretim ve ithalat faaliyetleri ile tütün ticareti yetki belgesi kapsamındaki faaliyetlere ilişkin izin, uygunluk ve yetki belgesi başvurusu, tadili veya süre uzatımına ilişkin taleplerin yerine getirilmesi için süresinde ödenmeyen idari para cezası borcu, vadesi geçmiş prim ve idari para cezası borcu ile vergi dairelerine vadesi geçmiş borcun bulunmaması şartı getirilecek. Kullanılma zorunluluğu getirilen özel etiketi veya işareti olmayan özel tüketim vergisine tabi makaron tespitlerinde, söz konusu ürünleri belirli sayıda bulunduran, üreten veya ithal edenler de cezalı tarhiyattan müteselsilen sorumlu tutulacak.

YETKİ BELGESİ ALMADAN TÜTÜN TİCARETİ YAPANLARA 5 YILA KADAR HAPİS CEZASI ÖNGÖRÜLÜYOR

Tarım ve Orman Bakanlığı’ndan yetki belgesi almadan veya bildirimde bulunmadan tütün ticareti yapanlara 2 yıldan 5 yıla kadar hapis cezası verilecek. 7 yıl olan elektronik haberleşme şebekelerinden hizmet almayan cihazların elektronik kimlik bilgilerinin pasife alınma süresi 1 yıla düşürülecek. Bu kapsamda son sinyal alınmasından itibaren kesintisiz 1 yıl boyunca sinyal alınamayan cep telefonlarının IMEI’leri, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) tarafından pasife alınacak.

Bu suretle elektronik kimlik bilgileri kayıtlı olmaktan çıkarılan cihazlar, son kullanıcılarına ait bir hatla kullanıldığında, bu cihazların elektronik kimlik bilgileri başka bir işleme gerek kalmaksızın tekrar kayıtlı hale getirilecek. Elektronik kimlik bilgileri bu suretle tekrar kayıtlı hale getirilemeyen cihazlar için BTK’nin düzenlemeleri kapsamında başvuru yapılması gerekecek.

HAPİS CEZASI HEMEN YÜRÜRLÜĞE GİRECEK

Teklifin, makaron, yaprak sigara kağıdı ve sigara filtresi üretmek isteyenler için yıllık 2 milyar adet üretim kapasitesine sahip tesis kurma zorunluluğu ile Tarım ve Orman Bakanlığından yetki belgesi almadan veya bildirimde bulunmadan tütün ticareti yapanlara 2 yıldan 5 yıla kadar hapis cezasını düzenleyen maddesi kanunun yayım tarihinde, diğer maddeleri ise 1 Ocak 2024’te yürürlüğe girecek.”