Yerli ve yabancı turistlere tarihi bölgeleri gezdiren rehberler ile alan kılavuzları arasında ‘anlatıcı’ kavgası yaşanıyor. Konuyu Meclis’e taşıyan alan kılavuzları, “Turist rehberleri Türkiye’nin her yerinde anlatım yapıyor. Tarihi alan kılavuzları ise sadece belirli bölgelerde yetkili” derken, turist rehberleri ise, “Milli Parkları korumak, gezen insanlara mihmandarlık yapmaları gerekiyor. Ancak artık rehberlik yapmaya başladılar” diyor.

Danıştay’a başvuru

Türkiye her yıl yerli ve yabancı milyonlarca turiste ev sahipliği yapıyor. Özellikle tarihi turizm açısından da büyük bir potansiyele sahip olan ülkemizde, bu gezileri yaptıran taraflar arasında ise ‘Kim anlatacak’ tartışması çıktı. Turist rehberleri, 2004 yılında Milli Parklar’da görevlendirilen alan kılavuzlarının, görevleri dışına çıktığını belirterek Danıştay’a başvurdu. Danıştay, alan kılavuzlarının anlatım yapamaması lehinde karar verdi. Bu kez alan kılavuzları ise, konuyu TBMM’ye taşıdı. Milliyet taraflar arasındaki ‘Anlatıcı’ kavgasını iki tarafa da sordu.
Alan kılavuzlarının Milli Parklarda gezen insanlara doğayı tanıtmak için görevlendirilmiş kişiler olduğunu belirten Aydın Turist Rehberleri Odası Başkanı Ozan Sayın, “Alan kılavuzlarının normalde, Milli Parkları korumak için çıkartılmış, gezen insanlara mihmandarlık yapmak, hangi yollardan gidebileceğini, hangi hayvanları görebileceğini anlatan insanlar olması gerekiyordu. Zamanla bunun şekli değişmeye başladı. Alan kılavuzları rehberlik yapmaya başladı. Çanakkale Milli Parkı’nın içinde Çanakkale Savaşları’nı anlatmaya başladılar. Ne yazık ki alan kılavuzları ile ilgili şu an yasa tasarısı TBMM’ye geldi. Bu torba kanun teklifinde, alan kılavuzlarına yabancı dilde konuşma hakkı da veriliyor” dedi.

‘Özel yetiştirildi’

Alan kılavuzları dernekleri ise şunları söyledi: “Alan kılavuzları, 2004 yılında Çanakkale Şehitlik Bölgesi’ni anlatmak ve tanıtmak için özel yetiştirildi. Bölgede yaşan insanlardan, en az lise mezunu olmak kaydıyla üç yılda bir sınava tabi tutuldular. İçlerinde memur olmayan emekli milli eğitim müdürü, jandarma komutanı, subay arkadaşlar var. 2014 yılında Milli Parklar kapandı, taşınmazlarıyla beraber Tarihi Alan Başkanlığı’na devredilince alan kılavuzları da geçici maddeyle buraya devredildi.

Alan kılavuzu arkadaşlar Çanakkale konusunda uzmanlaşmış, konferanslar verebilen, kitaplar yazabilen insanlar. Turist rehberleri Türkiye’nin her yerinde zaten anlatım yapıyor. Tarihi alan kılavuzları ise sadece bu bölge ile yetkilendirildi. Turist rehberi yönetmeliğinde kendileri dışında ‘Anlatım yapılamaz’ deniliyor, bizim yönetmeliğimizde de buna benzer bir şey var. Yönetmelikte alan kılavuzu bölgeye gelen ziyaretçilere bölgeyi tanıtır ve bilgi verirler. ‘Bilgi verirler’ cümlesini Danıştay’la iptal ettirdiler. Şu an da o mağduriyetimiz yönetmelikle değil, Meclis’te yasa ile çözülüyor.”