EKONOMİ SERVİSİ – Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), bu yılın ilk çeyreğine (ocak-mart) ilişkin gayrisafi yurt içi hasıla (GSYH) sonuçlarını açıkladı. Buna göre, GSYH tahmini, zincirlenmiş hacim endeksi olarak, bu yılın ilk çeyreğinde geçen yılın aynı döneminde göre yüzde 7 artış gösterdi. Ekonomistler, ilk çeyrek büyümesini yüzde 6.4 olarak bekliyordu. Açıklanan oran, 2018’in ilk çeyreğinden bu yana kaydedilen en yüksek çeyrek büyümesi oldu. Üretim yöntemine göre cari fiyatlarla GSYH tahmini, yılın birinci çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 29.1 artarak 1 trilyon 386 milyar 347 milyon lira (188 milyar 65 milyon dolar) olarak gerçekleşti.
GSYH’yi oluşturan faaliyetler incelendiğinde bu yılın birinci çeyreğinde geçen yılın aynı dönemine kıyasla zincirlenmiş hacim endeksi olarak bilgi ve iletişim faaliyetleri yüzde 18.1, diğer hizmet faaliyetleri yüzde 14.4, sanayi yüzde 11.7, tarım yüzde 7.5, hizmetler yüzde 5.9, mesleki, idari ve destek hizmet faaliyetleri yüzde 5.3, kamu yönetimi, eğitim, insan sağlığı ve sosyal hizmet faaliyetleri yüzde 3.7, finans ve sigorta faaliyetleri yüzde 2.9, inşaat yüzde 2.8 ve gayrimenkul faaliyetleri yüzde 2.4 arttı.
Takvim etkisinden arındırılmış GSYH, yılın birinci çeyreğinde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 7.3 yükseldi. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış GSYH ise bir önceki çeyreğe göre yüzde 1.7 artış gösterdi.
Türkiye, OECD’de zirvede
Türkiye, yılın ilk çeyreğinde elde ettiği yıllık bazda yüzde 7’lik performansla Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) ülkeleri arasında en çok büyüyen ülke oldu. Tüm dünyayı etkisi altına alan Kovid-19 salgını nedeniyle keskin düşüşler gösteren GSYH, ilk çeyrekte OECD ortalamasında yüzde 0.8 azaldı. Söz konusu dönemde ekonomik daralma Avrupa Birliği’nde yüzde 1.7, Euro Bölgesi’nde yüzde 1.8 olarak kayıtlara geçti.
Türkiye ekonomisi ise geçen yılın ilk çeyreğinde yüzde 4.5 büyürken, ikinci çeyrekte salgının etkisiyle yüzde 10.3 daralmıştı. Ekonomi normalleşme adımlarının atıldığı üçüncü çeyrekte ise yüzde 6.3, son çeyrekte de yüzde 5.9 büyüme kaydetmişti. Böylece Türkiye, Kovid-19 ile mücadeleyle geçen 2020 yılında yüzde 1,8 büyüyerek diğer ülkelerden olumlu ayrışmıştı. Türkiye bu yılın ilk çeyreğinde yıllık bazda elde ettiği yüzde 7’lik performansıyla verisi açıklanan OECD ülkeleri arasında en fazla büyüyen ülke olurken, 2021’e güçlü bir başlangıç yaptı.
OECD üyesi olmayan Çin de salgın sonrası ekonomik toparlanmasını sürdürerek, yılın birinci çeyreğinde yüzde 18.3 büyüdü.
Vatandaş harcadı
Hane halkı nihai tüketim harcamaları yılın birinci çeyreğinde, geçen yılın aynı çeyreğine göre zincirlemiş hacim endeksine göre yüzde 7.4 yükseldi. Devletin nihai tüketim harcamaları, yüzde 1.3, gayrisafi sabit sermaye oluşumu yüzde 11.4 artış kaydetti.
Mal ve hizmet ihracatı, yılın birinci çeyreğinde geçen yılın aynı çeyreğine göre zincirlenmiş hacim endeksi olarak yüzde 3.3 artış gösterirken ithalatı yüzde 1.1 azaldı.
İş gücü ödemeleri yılın birinci çeyreğinde, geçen yılın aynı çeyreğine göre yüzde 16, net işletme artığı/karma gelir yüzde 39.1 yükseldi. İş gücü ödemelerinin cari fiyatlarla gayrisafi katma değer içindeki payı geçen yılın birinci çeyreğinde yüzde 39 iken bu oran yılın birinci çeyreğinde yüzde 35.5 oldu. Net işletme artığı/karma gelirin payı ise yüzde 41.9’dan yüzde 45.8’e çıktı.
