Asgari ücret görüşmelerinin üçüncü turunda taraflar belirli konularda mutabakat sağladı. Birinci vergi diliminin yıllık brüt asgari ücret miktarına çekilmesi konusunda anlaşıldı.
Düzenlemeyle, kümülatif vergi matrahı hesaplanırken brüt asgari ücret esas alınacak. Uzmanlar düzenlemeyle, çalışanlara bin 500 liralık gelir vergisinden kaynaklanan katkı sağlanacağını belirtiyor.
Peki vergi matrahı düzenlemesi çalışanların ücretlerine nasıl yansıyacak? TRT Haber’in konuğu olan Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Öğretim Görevlisi Tarkan Zengin, Şu anda 24 bin liraya kadar yüzde 15, 24 bin lirayı aştığı takdirde yüzde 20’lik vergi dilimine giriyorsunuz. Şu an 24 bin lira olan rakamın 2022’de asgari ücretin yine brüt 5 bin lira açısından varsayarsak yıllık 60 bin liraya çıkması anlamına geliyor. Çalışanlar bunun sonucu daha az vergi ödemiş olacak.” dedi.
Zengin, sözlerini şöyle sürdürdü;
“Asgari ücret görüşmelerinde dün 3 konuda işçi sendikaları ile işveren tarafı anlaştı. Bu konuda hükümetin ne söyleyeceğini de beklemek gerekiyor. Bunun yüzde 5’lik prim indiriminin şu andaki asgari ücrete göre etkisi 178 lira. Burada indirimin doğrudan işçinin ücretlerine yansıyıp yansımayacağı konusunda muğlaklık var. Dolayısıyla buradan şöyle bir şey çıkacaksa; işçilerde yapılacak bu 5 puanlık indirim doğrudan çalışanların ücretlerini artıracak bir etki oluşturacaksa bu olumlu bir şey. Bunun da şu anki rakamlara göre 178 lira. Biliyorsunuz asgari ücretin artışı ile bu rakam da artacak. Diyelim ki, yüzde 30 arttığı takdirde bu rakam 54 lira daha artacak. 226-227 liraya tekabül edecek. Şu anda işverenlere zaten bu SGK primleri üzerinden mahsup ediliyor ve yüzde 5’lik bir prim avantajları var. Bu avantaj önemli fakat olması gereken işçilerin ücreti artacaksa bu indirim elbette çalışanların ceplerine girecek ücretlerini artıracak etkisi nedeniyle olumlu olarak bakmak lazım.
“Gelir vergisi birinci dilimi yıllık brüt asgari ücret seviyesine çekilecek”
Bu da yine işçilerin daha az vergi ödemelerine neden olacak bir düzenleme. Bizde vergi dilimleri var. Bu vergi dilimleri işçilerde bunu öncelikli söyleyelim ücretlilerin vergi gelirlerinde bir matrah var. Kişinin birinci ay aldığı brüt ücreti onun matrahı oluyor. İkinci ayda üste koya koya geliyor. Yani, bugün itibarıyla asgari ücretin brüt tutarı 3 bin 577 lira. Birinci ayda bu. 6. aya geldiğinizde bunu 6 ile çarptığınızda başka bir geliri yoksa onun brüt matrahı bu oluyor. Yani diyelim ki, 24-25 bin lira civarında 6. aya geldiğinde matrahı oluyor. Bizim 2021 vergi dilimlerinde de 24 bin liraya kadar vergi kesintisi yüzde 15 oluyor. 24 bin lirayı aştığı andan itibaren yüzde 20’lik vergi dilimine giriyorsunuz ki bu kişinin yüzde 5 gelir vergisinin artması anlamına geliyor.
Dolayısıyla gelirlerin toplamda cebine girecek gelirlerin azalması anlamına geliyor. Burada asgari ücret düzeyine çıkarılması, çok pratik bir hesap yapalım diyelim ki asgari ücret brüt 5 bin lira oldu. Brüt asgari ücret yıl boyu aldığı 60 bin lira edecek. Bu kişinin 60 bin liraya kadar olan kısmı yüzde 15’ten vergilendirilecek. bunun birini sonucu asgari ücretlilerin bir kere ocak ayında aldığı ücret ile aralık ayında yani 12 ay sonra aldığı ücret hiçbir şekilde değişmeyecek. Vergi dilimlerinden dolayı ücreti azalmayacak. İkinci sonucu, asgari ücretle çalışmayanların da yine daha az vergi ödemesini sağlayacak. Çünkü bunu 60 bin liraya yani ilk dilimi 60 bin liraya çektiğinizde daha yüksek alan ücretliler 5. ayda yüzde 20’ye geçecekken bu sefer 7. ayda 8. ayda yüzde 20’ye geçecek. Bu da çalışanlar açısından daha az vergi ödemek anlamına geliyor.”