On yıllar uzunluğu memleketler arası finans sisteminin kalbinde yer alan Londra Bankalararası Teklif Faizi’nde (LIBOR) son ufukta gözüktü.
İngiliz düzenleyici kurum (FCA) bir, üç, altı ve 12 aylık dolar gösterge LIBOR’unun 30 Haziran 2023’e kadar belirlenmeye devam edileceğini açıkladı.
FCA birçok gösterge faizinin ise bu yılın sonunda ömrünü tamamlayacağını duyurdu. Euro, yen, İsviçre frangı ve sterlin gösterge faizlerinin belirlenmesinde bu yılın sonunda son verilecek. Bir haftalık ve iki aylık dolar cinsi LIBOR faizleri de bu yılın sonunda son sefer belirlenecek.
Libor, (London Interbank Offered Rate), dünyanın en sağlam bankalarının kısa vadeli borçlanma için birbirlerine uyguladıkları referans faiz oranı olarak kullanılıyor. Londra Bankalararası Faiz Oranı’nın kısaltılmış hali olan liborun kendine has özelliği ise bankaların borçlanma faizlerini belirlerken referans bir faiz oranı baz alması.
Libor süreçlerinin merkezi neden Londra?
Londra’nın libor süreçlerinin merkezi olmasının nedeni olarak 1980’lerde Londra’daki finansal gelişmeler ve ekonomik yükseliş gösterilebilir. Dünya çapında kredibilitesi yüksek bir çok bankanın ve finans kuruluşunun da merkezinin Londra olması, libor süreçlerinin de merkezinin Londra olmasına taban hazırlayan etkenler ortasında.
Libor nasıl hesaplanıyor?
Libor hesaplanırken, Dolar, Euro, Yen, Frank ve Pound olarak beş ana para ünitesi ve gecelik/yıllık ortasında değişen yedi farklı vade baz alınıyor. Çoğunlukla 3 ay vadeli USD faiz oranı için kullanılan Libordan tekil olarak bahsetmek mümkün değildir. Her gün yaklaşık 35 farklı libor yayımlanıyor.
Her gün İngiliz Bankalar Birliği (British Bankers’ Association) dünyanın önde gelen bankalarına kısa vadeli bir kredi için öbür mevduat kurumlarından ne kadar talep ettiğini sorar. Bunun karşılığında bankalar en yüksek ve düşük bedellerini ortaya çıkarır ve sonucunda bir ortalama hesaplanır. Her sabah İngiliz Bankalar Birliği ortaya çıkan hesaplamaları baz alarak günlük oranı belirler.
Libora alternatif olarak Euribor
Libor sistemine alternatif olarak Avrupa Birliği’ne üye ülkelerdeki 47 banka tarafından oluşturulan Euribor sistemi vardır. Euribor bankalar ortasındaki borç süreçlerinde Euro’yu baz alarak ortalama faiz oranı hesaplar. Euro bölgesinde en geniş iç hacime sahip bankalar tarafından belirlenen Euribor Libor kadar güçlü ve gelişmiş bir sisteme sahip olmasa da piyasalarda gelişen bir referanstır.
