Britanya’nın AB’den çıkışının (Brexit) gerçekleşmesine rağmen Kuzey İrlanda istisnasıyla ilgili pürüz devam ederken, G7 zirvesinin konu başlıklarından birini Brexit Anlaşması’nın Kuzey İrlanda protokolü oluşturdu. İngiliz medyasına göre, zirvenin evsahibi Britanya Başbakanı Boris Johnson (BoJo), Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un Kuzey İrlanda’nın Birleşik Krallık’ın parçası olmadığı imasıyla yüzleşti.
Kuzey İrlanda’ya çeşitli mal ve hizmetlerin satışı için devam eden geçiş döneminin 30 Haziran’da sona ermesiyle AB’nin güvenlik kuralları nedeniyle sosis gibi bazı işlenmiş et ürünlerinin ihracatının yasaklanacağı ortamda, İngiliz sosisinin Kuzey İrlanda’ya ihracatına izin verilip verilmeyeceği önemli bir meseleye dönüştü. Sosis kavgası, BoJo ile Macron arasındaki sohbette de patlak verdi.
Haberlere göre Johnson, “Fransız mahkemeleri Toulouse sosisinin Paris’e nakledilmesini durdurma kararı alsa, hoşunuza gider mi” diye sorunca, Macron, bunun iyi bir kıyaslama olmadığı, zira Paris ile Toulouse’un aynı ülkenin parçaları olduğu karşılığını verdi.
The Telegraph, sohbeti bilen kaynaklara dayanarak, bu sözler üzerine öfkeden köpüren BoJo’nun “Kuzey İrlanda ile Britanya da aynı ülkenin parçaları” yanıtını verdiğini aktardı.
The Telegraph’a konuşan Britanya hükümetinden bir kaynak, “Macron’un açıklaması AB’nin pozisyonu bakımından son derece açıklayıcı” dedi.
Fransa Cumhurbaşkanı ile görüşmesinin ardından gerginliği dışa vuran şekilde gazetecilerin karşısına geçen Britanya Başbakanı, Kuzey İrlanda’nın Birleşik Krallık’ın parçası olduğunu AB’nin ‘kafasına sokması’ gerektiğini dile getirdi. Ülkenin toprak bütünlüğünü korumak için ‘gereken her şeyi yapacaklarından’ söz eden BoJo, sosis kavgasıyla ilgili Londra ile Brüksel’in ‘pragmatik çözümler’ bulacağını umduğunu söyledi.
Bunun üzerine açıklama yayımlayan Fransa Cumhurbaşkanlığı, Macron’un sözlerine açıklık getirerek ‘Toulouse ile Paris tek bir coğrafi bölgenin parçasıyken ve Kuzey İrlanda’nın başka bir adanın parçası olduğunu’ söylediğini aktardı. Elysée Sarayı, Macron’un oldukça farklı bir durumun sözkonusu olduğuna ve böyle bir kıyaslamanın doğru olmadığına dikkat çekmek istediğini belirterek ekledi:
“Cumhurbaşkanı, Johnson’a hatırlattı ki, Brexit, Britanya’nın aldığı bir karardır ve verilen sözlerin tutulması gerekmektedir.”
Ancak Fransa Cumhurbaşkanlığı’nın coğrafi izahatından Britanya hükümetinin tatmin olmadığını gösterir şekilde bir açıklama da Britanya Dışişleri Bakanı Dominic Raab’dan geldi.
BBC’de Andrew Marr’ın programında konuşan Dışişleri Bakanı, “Birleşik Krallık tek bir ülkedir. Kuzey İrlanda, Birleşik Krallık’ın parçasıdır” vurgusunu yaptı.
AB’nin Kuzey İrlanda’ya Birleşik Krallık’ın parçası değil de ayrı ülke muamele yapmasının bölgeye zarar verdiğini söyleyen Raab, şöyle devam etti:
“AB’nin aylardır ve yıllardır Kuzey İrlanda’yı ayrı bir ülke gibi göstermeleri yanlıştır. Bu, olguları anlamakla ilgili bir yanlışlıktır. Kuzey İrlanda hakkında bu terimlerle konuşulmasının takdir edilmesi başarısızlıktır, Kuzey İrlanda Protokolü meselesine bu terimlerle yaklaşmak iki toplum arasında ekonomik ilişkilere zarar veriyor ve bu da derin hayret yaratıyor.”
“Biz İspanya’daki Katalonya ve Barselona ve Fransa’daki Korsika hakkında böyle konuşmayız.”
Bu yüzden Britanya ile AB arasında ticaret savaşı çıkıp çıkmayacağı sorusu üzerine AB’nin Britanya ile Kuzey İrlanda arasında serbest ticaret akışına izin vermesi gerektiğini söyleyen Raab, AB buna bağlı kalırsa pragmatik bir çözüm bulunabileceğini savunarak ekledi:
“Olmaması gereken, bazı hatalı varsayımlar üzerine inşa edilmiş ve Kuzey İrlanda’daki her taraftan topluluklar için çok gerçek etkileri olan taraflı ve orantısız yaklaşımdır.”
