New York’ta 76’ncısı düzenlenen Birleşmiş Milletler Genel Kurulu toplantısına dün önceden kaydedilmiş bir konuşma ile katılan Çin Devlet Başkanı Şi Jinping’in açıklamaları uluslararası kamuoyunda karışıklığa sebep oldu.
Dün önceden kaydedilmiş bir konuşma ile Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’na katılan Çin Devlet Başkanı Şi Jinping’in kömür santralleri ile ilgili açıklamaları hem siyasetçiler, hem akademisyenler hem de çevreciler tarafından gündem haline geldi.
Jinping dün yaptığı açıklamada, “Çin, gelişmekte olan ülkelerde yeşil ve düşük karbonlu enerjiye desteğini artıracak ve ülke dışında yeni kömür santrali inşa etmeyecek” dedi. Bu açıklama çevre aktivistleri tarafından takdirle karşılanırken Jinping açıklamasında birçok boşluk olması soru işareti yarattı.
Küresel ısınmaya karşı büyük bir adım olarak takdirle karşılanan bu açıklama ile birlikte Çin’in küresel iklim değişikliğiyle mücadelede büyük bir adım attığı açıklandı. New York Times’a konuşan Boston Üniversitesi’nde küresel gelişme politikaları profesörü Kevin Gallagher, “Bu açıklama yeşil dönüşüm için önemli bir adım olabilir” dedi.
“ÇİN, KAZANIMLARI ORTADAN KALDIRDI”
Merkezi Finlandiya’da olan Enerji ve Temiz Hava Araştırmalar Merkezi’nin verilerine göre Çin sadece geçen yıl, dünya üzerindeki bütün ülkelerin kömür üretim kapasitesinin üç katı kadar kömür enerjisi kapasitesi üretti. Çin’in toplam kömür kapasitesinin 29.8 gigawatt arttığı açıklandı. Finlandiya merkezli araştırma merkezi, “Çin’in kazanımları, bütün dünyada azalan kömür kapasitesini geride bıraktı. Bütün dünyada kömür kapasitesi 17.2 gigawatt düşmüştü” açıklamasına yer verdi.
Peki burada bahsi geçen gigawatt yaklaşık ne kadarlık bir enerjiyi temsil ediyor? New York Times, uzmanlara dayandırdığı haberinde bir gigawatt’ın yaklaşık 750.000 eve yetecek kadar enerji anlamına geldiğini ya da 110 milyon LED ampulün yanmasına yetecek kadar enerji olduğunu duyurdu.
TÜRKİYE DE LİSTEDE YER ALIYOR
Şu an resmi verilere göre Çin’in çoğu Asya’da olmak üzere onlarca ülkede kömür santrali projesi bulunuyor. Çin genel olarak Çin Gelişim Bankası ve Çin İthalat-İhracat Bankası tarafından bu projeleri finanse ediyor. Boston Üniversitesi’nin verilerine göre Çin kömür santrali projelerine yaklaşık 51.6 milyar dolar ödedi.
Boston Üniversitesi’nin verilerinde Endonezya, Vietnam ve Pakistan’ın Çin’den kredi ve yatırımda aslan payını aldığı görülürken, Güney Afrika, Ukrayna, Bangladeş, Rusya ve Türkiye’den de projelerin Çin’den yatırım aldığı kaydedildi.
Boston Üniversitesi’nin verilerinde Adana’daki Hunutlu Termik Santrali için Çin’in 1.4 milyar dolar kredi verdiği görülüyor.
PEKİ ÇİN YATIRIMLARI DURDURACAK MI?
Greenpeace Çin’in verilerine göre Çin 1200 gigawatt enerjiyi kömürden üretiyor. Jinping’in açıklamasında iç üretim ile ilgili net bir açıklama yapılmazken bazı soru işaretleri de ortaya çıktı. Çin Devlet Başkanı’nın açıklamasında sadece Çin devlet bankalarının bu süreci noktalayıp noktalamayacağı ya da özel şirketlerin bu konuda bir adım atıp atmayacaklarına dair bir açıklama yapılmadı.
Öte yandan şu an devam eden projeler, teklif edilen projeler ya da inşa halinde olan projelerin durdurulup durdurulmayacağına dair de bir açıklık olmaması soru işaretlerini artırdı.