Cumhuriyetçiler tarafından kalp atışı olan her doğmamış çocuğun hayatını kurtardığı söylenen, ancak kadının 6. haftada hamile olup olmadığını fark etmesinin zorluğundan ötürü tümden kürtaj yasağı anlamına gelen ‘kalp atışı yasası’na karşı Başkan Joe Biden’ın yönetiminin itirazını değerlendiren Teksas’taki federal bir yargıç, yasağı askıya aldı.
Teksas Kongresi’nin ardından Valisi’nin mayısta onayladığı yasa, ABD Yüksek Mahkemesi’nin izin vermesinin ardından, geçen ay yürürlüğe girmişti. Bu, önceki Cumhuriyetçi Başkan Donald Trump’ın muhafazakar yargıçlar atadığı ABD Yüksek Mahkemesi’nin yasal kürtaj hakkını tesis eden ve nasıl düzenlenmesi gerektiğini gösteren ‘1973 tarihli Roe Wade’e karşı’ davasındaki tarihi kararını ihlal etmeye ve hatta bozmaya istekli olduğunun işareti olarak değerlendirilmişti. Bunun üzerine Biden yönetimi, ‘federal hükümetin bir bütün olarak tüm cephelerde tepki vereceğini’ açıklayıp geçen hafta federal mahkemeye başvurmuştu.
Dolayısıyla yasallığı ve anayasaya uygunluğu tartışmalı kürtaj yasağı aleyhine Teksas federal yargıcı Robert Pittman’ın geçici men kararı vermesi, Amerika Yurttaş Özgürlükleri Birliği (ACLU) tarafından “Bizi bekleyen uzun mücadelede önemli bir zafer” diye değerlendirildi.
Teksas’ın Cumhuriyetçi Partili hükümetinin hukuki mücadele devam ederken yasanın işlemeye devam etmesine izin vermesini istediği Yargıç Pittman, kararında şöyle dedi:
“Eyalet, vatandaşları önemli ve köklü bir anayasal haktan mahrum etmek için benzeri görülmemiş ve saldırgan bir plan izleyerek bu tür bir uzlaşma hakkını kaybetti. Yasanın yürürlüğe girdiği andan itibaren kadınların hayatlarını Anayasa tarafından korunan şekillerde kontrol etmeleri hukuka aykırı bir şekilde engellenmiştir. Diğer mahkemelerin bu sonuca varmaktan kaçınmanın yolunu bulup bulmayacağı kendilerinin bileceği iştir. Bu mahkeme, böylesine önemli bir haktan saldırgan şekilde mahrum etmeye bir gün daha izin vermeyecektir.”
Ardından açıklama yapan Beyaz Saray Sözcüsü Jen Psaki, kararı “Teksas eyaletinde kadınların anayasal haklarını yeniden tesis etmeye yönelik önemli bir adım” diye değerlendirerek şöyle devam etti:
“Yasa, yalnızca Roe Wade’e karşı kapsamında tesis edilen güvenli ve yasal kürtaj hakkını açıkça ihlal etmekle kalmıyor, aynı zamanda vatandaşların bu hakka müdahale etmesine ve bu sırada yargı denetiminden kaçmasına izin verecek bir plan oluşturuyor.”
“Hem Teksas’ta hem de bu ülkedeki kadın haklarının şu anda saldırı altında olduğu birçok eyalette mücadele daha yeni başladı.”
Kürtaj hakkı savunucularının kürtajların yüzde 85’ini engelleyeceğine dikkat çektiği Teksas’taki yasa, diğer Cumhuriyetçi eyaletlerdeki kalp atışı yasalarından farklı olarak, eyaleti uygulamakla yükümlü kılmak yerine, isteyen her yurttaşa, kürtaj yapan-yaptıranı dava etme yetkisi veriyor. Ülke çapında her bireye ‘kürtaja yardım ve yataklık eden ve hatta kürtaj hastasına yardım etmeye niyet eden’ herhangi birine dava açma yetkisi vermesi, “ev içi şiddet ve tecavüz krizlerinde rehberlik eden danışmanlar, kürtaj hastalarına borç veren aile üyeleri, randevuya giden bir arkadaş, kürtaj konusunda tarafsız tıbbi bilgi veren sağlık çalışanı, hatta klinik adresi veren birini de davalarla karşı karşıya bırakabilir”. Bu, mahkum edilmemiş olması kaydıyla tecavüzcü ile yakınlarının da kurbana ve ona kürtaj sağlayanlara dava açmasına imkan tanıyor.
