Afganistan’da başa dönüldü… 11 Eylül saldırılarının ardından ABD önderliğindeki Batılı güçlerin ülkedeki varlığı ile oluşan yapay güvenlik ve istikrar bir hafta gibi bir süre içerisinde yıkıldı. Ülkedeki yabancı güçlerin ayrılma süreci ile birlikte ülke genelindeki etkisini artıran Taliban önceki gün başkent Kabil’i ele geçirdi.
Cumhurbaşkanı Gani’nin, “Çatışmaları önlemek ve şiddetin tırmanmaması için” kaçtığı ülkede yönetimi ele geçiren Taliban’ın dün düzenlediği basın toplantısı da birçok soru işaretini bir araya getirdi. Taliban, “Şeriat çerçevesinde” insan haklarına ve kadın haklarına saygılı olacaklarını açıklarken bunun ne olduğu uluslararası alanda tartışma yarattı.
Dünya kamuoyu bu konuyu tartışırken, Afganistan’da Taliban şiddetinin başladığına dair haberler gelmeye de başladı. Kabil’den kaçmak isteyen Afganlara, Taliban’ın şiddet uyguladığına dair haberlerin yayıldığını aktaran İngiliz The Guardian, “ABD’li yetkililer Kabil havalimanına giden Afganlara Taliban’ın şiddet uyguladığını açıkladı. Taliban havalimanına güvenli bir geçiş sağlayacakları sözünü vermişti fakat güvenlik noktalarından geçerken kadın ve çocukları dövüp kırbaçladıklarına dair haberler geliyor” ifadesini kullandı.
“Havalimanı Yolu” üzerindeki kontrol noktalarından geçenlere şiddet uygulandığı belirtilirken The Guardian’a konuşan Kabil’deki kaynaklar, “Taliban havalimanına gitmek isteyenlerin belgelerini inceliyor ve bazılarına şiddet uyguluyor ve havalimanına ulaşmalarını engelliyor” dedi.
Bu durumu ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan da doğruladı. Çok sayıda insanın havalimanına gidebildiğini söyleyen Sullivan, “Bazı insanların şiddet gördüğü ya da havalimanına ulaşamadığına dair haberler bize de ulaştı” dedi. Sullivan bölgedeki gelişmeleri yakından takip ettiklerini de dile getirdi.
KANDAHAR’DA TOPLU MEZAR İDDİASI
Öte yandan İngiliz tabloid gazetesi Daily Star da, Taliban’ın insanları öldürmeye başladığına dair iddialar ortaya attı. Özellikle ülkenin güneyindeki Kandahar’da çekildiği iddia edilen fotoğraflarda Taliban’ın toplu mezar kazdığı ve çok sayıda cesedi buraya attıkları görülüyor.
Kandahar’da çekildiği iddia edilen görüntülerde Taliban’ın toplu mezar kazdığı ve “hain” olarak tanımladığı insanları öldürerek buraya attığı görülüyor.
Daily Star gazetesi, “Afgan hükümetiyle, ordusuyla, NATO’yla, STK’larla ya da gazetecilerle bağı olan herkesi hain ilan etti” yorumunu yaptı.
KASAP BARADAR GERİ DÖNDÜ
Öte yandan ülke genelindeki kontrolü iyice eline alan Kasap Baradar lakaplı Molla Abdülgani Baradar ve heyeti dün gece Katar’dan Kandahar’a iniş yaptı. 20 yıl sonra ilk kez ülkeye giriş yapan Baradar’ın destekçileri sloganlar atarak sevinç gösterisi yaptı.
Bandar’ın korteji Kandahar sokaklarında dolaşırken çekilen videolarda Baradar’a sevgi gösterileri görülüyor.
Baradar, 2020 yılında Katar’da dönemin ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo ile görüşmüştü. O görüşmeden sonra ABD, “Taliban’ın bir an önce siyasi uzlaşma sağlamasını istedik” açıklamasını yapmıştı.
Taliban’ın kurucularından biri olan ve ölmeden önce Molla Ömer’in en güvendiği isimlerden biri olan 53 yaşındaki Baradar’ın ülkenin yeni lider olması bekleniyor. Taliban sözcüsü Naim ise, “Bu akşamüstü Molla Baradar’ın önderliğindeki Afganistan İslam Emirliği’nden üst düzey bir heyet Katar’dan güzel ülkemize geldi ve Kandahar Havalimanı’na indi” açıklamasını yaptı. Doğumundan sonra Taliban’ın kurulduğu Kandahar’da büyüyen Baradar 1996’dan 2001 yılına kadar ülkeyi yöneten Taliban’da farklı görevlerde bulunmuştu.
ABD’nin müdahalesi sonrasında kaçan Baradar daha sonra Pakistan’da hapis yattı. Üç yıl önce ABD hükümetinin talebiyle serbest kalan Baradar o zamandan beri Katar’ın başkenti Doha’da yaşıyordu.
KAÇ KİŞİ KABİL’İ TERK ETTİ?
Öte yandan Reuters’a konuşan bir yetkili, olayların tırmanmasından beri kaç kişinin Afganistan’ı terk ettiğini açıkladı. İsmini açıklamayan bir Batılı güvenlik yetkilisi, “Askeri uçaklarla Kabil’den 2.200’den fazla diplomat ve sivil tahliye edildi” dedi.
Yetkili, henüz tarifeli uçuşların ne zaman başlayacağına dair de net bir bilgileri olmadığını duyurdu.
DETAYLAR GELİYOR…
