Ahmet Ertegün müzik yapımcısı, iş insanı ve Atlantic Records’un kurucusudur.The Rolling Stones, Led Zeppelin’in yanı sıra Eric Clapton, Aretha Franklin ve Ray Charles gibi isimleri müzik dünyasına kazandırdı.
AHMET ERTEGÜN KİMDİR?
Ahmet Ertegün, 1923 yılında İstanbul’da doğdu. Babasının görevi dolayısıyla İsviçre, Paris ve Londra’da okula giden Ertegün, 1935 yılında babasının Washington’a büyükelçi olarak atanmasıyla birlikte ABD’ye yerleşti.
“16 yaşındayken bir pop müzik uzmanı sayılabilecek kadar bilgim, 18 yaşındayken de 50 bin plağım vardı” diyen Ertegün, abisi ile beraber o yıllarda Duke Ellington, Lena Horne, Jelly Roll Morton gibi sanatçılarla arkadaşlık kurdu. 1945 yılında babası Münir Ertegün’ün ölümünün ardından ailesi Türkiye’ye döndü. Ahmet Ertegün, ağabeyi Nasûhî Ertegün ile birlikte Amerika’da kaldı. Ahmet Ertegün, St. John’s Üniversitesi’nde felsefe okudu.
Ertegün Kardeşler, 1947 yılında Herb Abramson ile beraber, aile dostları olan diş hekimi Dr. Vahdi Sabit’ten 10 bin dolar borç alarak Atlantic Records adlı plak şirketini kurdu. Siyâhî müzisyenlerle arasındaki iyi bağlardan ötürü dönemin en önemli jazz müzisyenleri ile sözleşme yaptı.
1947’de Atlantic Records yapımcılığını üstlendiği ilk albümü çıkardı. İlk olarak stüdyolarında Harlemaies’in The Rose of the Rio Grande başlıklı albümü kaydedildi.1949 yılının Nisan ayında çıkarılan Stick Mcghee’in Drinkin’ Wine Spo-Dee-O-Dee başlıklı albümü, 1 milyondan fazla satışı ile Atlantic’in ilk hiti oldu. 1955 yılında Elvis Presley’e kontrat imzalaması için 25 bin dolar teklif edildi, ancak 20 bin dolar farkla sözleşme RCA Records plak şirketine satıldı. 1959’da Arif Mardin de aralarına katıldı.
AHMET ERTEGÜN’ÜN ÖDÜLLERİ
Ertegün, 1991 yılında Boston’daki Berklee Müzik Okulu tarafından fahrî doktor unvanına lâyık görüldü.
1993 yılında National Academy of Recording Arts & Sciences tarafından ödüllendirildi ve 2000 yılında Amerika Birleşik Devletleri Kongre Kütüphanesi tarafından yaşayan efsane unvanıyla onurlandırıldı.
İstanbul Kültür Sanat Vakfı tarafından düzenlenen İstanbul Caz Festivali’nin ilk yaşam boyu başarı ödülü 2002 yılında Ahmet Ertegün’e takdim edildi. Haziran 2006’da 40’ıncı Montrö Caz Festivali’nin açılış konseri, kendisinin onuruna verildi.
Ertegün, Amerikalı ünlü caz şarkıcısı Ray Charles’ın 1952-1959 yılları arasında seslendirdiği kayıtlardan derlenen Pure Genius: The Complete Atlantic Recordings adlı koleksiyonun yapımcısı olarak en iyi tarihî albüm kategorisinde Grammy Ödülü’ne aday gösterildi. Daha önce üç farklı alanda Grammy Ödülü kazanmış olan Ertegün, 2006 yılı töreninde icon adı verilen onur ödülüne layık görüldü.
AHMET ERTEGÜN NASIL ÖLDÜ?
29 Ekim 2006’da New York’ta bir The Rolling Stones konseri sırasında ayağının kayması sonucu düşerek başını vuran Ertegün hastaneye kaldırıldı. New York Presbyterian Hastanesi’nde yapılan ilk müdahalesinden sonra yoğun bakıma alındı, 14 Aralık 2006 günü öldü.
AHMET ERTEGÜN EVLİ MİYDİ?
Ahmet Ertegün, 1953 yılında ABD’li oyuncu Jan Holm ile evlendi. Çift 1957’de boşandı. 1961 yılında Mica Ertegün ile evlendi. Ahmet Ertegün, 2006 yılında hayatını kaybettiğinde Mica Ertegün ile evliydi.
AHMET ERTEGÜN BELGESELİ
Ahmet Ertegün ile Nesuhi Ertegün’ün öykülerini anlatan “Kapıyı Açık Bırak” (Leave The Door Open) belgeselinin dünya prömiyeri 2021 yılında Washington’da yapıldı.