Bu parlak ışık patlamaları, yıldızların ölümünden kara deliklerin etkileşimine kadar birçok kozmik olayla ilişkilendiriliyor. Araştırmacılar şimdi, bu etkileyici görsel şölenin arkasındaki mekanizmaları anlamak için gelişmiş teleskoplar ve uzay gözlem teknolojilerini kullanıyor. Bulunan sonuçlar, evrenin en büyük sırlarından bazılarını aydınlatma potansiyeline sahip ve bu da uzay biliminin geleceği için büyük bir heyecan kaynağı.
Evrenin en tuhaf olaylarından biri, saniyenin küçük bir bölümünde güneşin bir yılda yaydığı enerji kadar enerji yayabilen kısa fakat son derece güçlü radyo dalgası patlamalarıdır. Hızlı radyo patlamaları olarak bilinen bu inanılmaz parlak enerji flaşları, ölmekte olan yıldızlar olan magnetarlarla ilişkilendiriliyor. Şimdi, iki ayrı teleskop kullanılarak astronomlar, bu olaylardan birini gerçekleşmeden birkaç dakika önce ve sonra gözlemleyerek, bu garip olayların neyin neden olduğuna dair şimdiye kadarki en iyi görünümü sundular.
Astronomlar, Uluslararası Uzay İstasyonu’nda bulunan NASA’nın NICER (Neutron Star Interior Composition Explorer) ve düşük Dünya yörüngesindeki NuSTAR (Nuclear Spectroscopic Telescope Array) kullanarak SGR 1935+2154 adlı bir magnetarı gözlemlediler. Magnetarlar, bir yıldızın çöküşünden sonra geride kalan yoğun çekirdek ve son derece güçlü manyetik alana sahip bir tür nötron yıldızıdır. Ekim 2022’de, bu magnetar, bu tuhaf hızlı radyo patlamalarından birini yaydı.
Uzaydaki parlak flaşların sırrı çözülüyor
Araştırmacılar, patlamanın magnetarın aniden daha hızlı dönmeye başladığı dönemlerde meydana geldiğini, bunlara arızalar olarak atıfta bulunduklarını fark ettiler. “Genellikle, arızalar olduğunda, magnetarın normal hızına dönmesi haftalar veya aylar alır,” dedi Tayvan’daki Ulusal Changhua Eğitim Üniversitesi’nden araştırmacı Chin-Ping Hu. “Bu nesnelerle çok daha kısa zaman ölçeklerinde şeylerin gerçekleştiği açıkça ortada ve bu, hızlı radyo patlamalarının nasıl üretildiği ile ilgili olabilir.”
Bilim insanları, magnetarların davranışındaki hangi özelliklerin bu güçlü patlamalara neden olduğundan tam olarak emin değiller, ancak bu durumun, bu nesnelerin güçlü manyetik alanı ve güçlü yerçekimi kombinasyonu ile ilişkili olduğu görülüyor. Bu nesnelerin çekirdekleri o kadar yoğun ki, yüzeye ulaşabilecek ve dönüş hızının artması nedeniyle oluşan çatlaklardan dışarı fırlayabilecek bir süper sıvı haline girebilirler. Bu, maddelerin büyük enerji ile dışarı atılmasına ve dönüş hızının yavaşlamasına neden olabilir.
Ancak bu, araştırmacıların daha fazla patlama gözlemlemesi gerektiğini söyledikleri bir teoridir. “Hızlı radyo patlamalarının anlaşılması için tartışmasız önemli bir şey gözlemledik,” dedi NASA’nın Goddard’dan araştırmacı George Younes. “Ancak bence bu gizemi tamamlamak için çok daha fazla veriye ihtiyacımız var.”
