NASA mühendisleri, Mars’tan toplanan örneklerin özel bir araçla Dünya’ya ulaştırılmasını planlıyor. Ve bu araç, Mars Sample Return Orbital (Mars Örnek Geri Getirme Yörünge Aracı) olacak.
Doğal olarak, aracın Dünya’ya geri dönüş yolculuğu sırasında meteorlara karşı korunaklı olması gerekiyor. Bu yüzden tüm araç meteor karşıtı bir kalkan malzemesi ile kaplı olacak.
Peki ama bu malzeme ne kadar dayanıklı? NASA da bunu merak ediyor ve çeşitli testler yürütüyor. Bu testlerden en ilgi çekici olanı ise, kuşkusuz araca mikro mermiler sıkmak.
NASA’nın New Mexico, Las Cruces yakınlarındaki White Sands Test Tesisinde gerçekleştirilen testler sırasında, kalkanın o kadar yüksek hızlarda gelen mermi darbelerine dayanması gerekiyor. White Sands test mühendisi Dennis Garcia’nın yaptığı açıklamaya göre, bir uçak bu kadar hızlı seyahat etseydi, New York’tan San Francisco’ya 5 dakikadan daha kısa bir sürede gidebilirdi.
Ancak bu hızlar bile uzayda yörüngede dönen meteoroidler ve uzay çöpü parçaları kadar hızlı değil, bu nedenle mühendisler, saniyede 80 kilometreye ulaşabilen gerçek hızları simüle etmek için bilgisayar modellerini kullanmak zorunda. NASA’nın Maryland, Greenbelt’teki Goddard Uzay Uçuş Merkezi’nde testleri denetleyen bir mühendis olan Bruno Sarli, bu hızlarda “toz bile bir uzay aracına zarar verebilir” diyor.
Testlerin gerçekleştirildiği Uzaktan Hiperhız Test Laboratuvarı, uzay mekiği döneminden beri NASA tarafından kullanılıyor ve mühendislerin Uluslararası Uzay İstasyonu’nu, ticari mürettebat araçlarını ve uzay kargo gemilerini uzaydaki enkaz ve kaya parçalarının etkilerine karşı koruyan malzemeler geliştirmelerini sağlıyor.
Mikro mermiler nasıl ateşleniyor?
Mars aracında kullanılan malzemeye uzay benzeri mikro mermileri ateşlemek için kullanılan silahın iki aşaması bulunuyor. Bu aşamalardan ilki, bir mermiyi itmek için geleneksel barut kullanıyor. İkinci aşama ise yüksek oranda sıkıştırılmış hidrojen gazını bir otomobil pistonu gibi daha küçük bir tüpe iterek mermiye ekstra bir güç veriyor. Araştırmacıların açıklamasında belirtilene göre, bu silahtaki basınç o kadar yüksek ki, patlarsa tüm binanın yok olmasına sebep olabilir.
Sarli, mühendislerin, mermilerden korunmak için kalın bir metal bloğuna güvenmek yerine, birden fazla ince katmandan oluşan bir kalkanın daha iyi koruma sağladığını keşfettiklerini söyledi.
NASA ve Avrupa Uzay Ajansı (ESA) tarafından ortaklaşa inşa edilecek Mars Sample Return Orbiter, NASA’nın Perseverance keşif aracının şu anda gezegenin yüzeyinde topladığı değerli Mars kaya örneklerini Dünya’ya getirecek. Görev, türünün ilk örneği olacak ve ilk kez bilim insanlarının başka bir gezegenden yeni çıkarılan kayaları ellerinde tutmasına imkan tanıyacak.
Mars meteorları bazen Dünya’ya düşüyor olsa da, bu kayalar uzayda milyonlarca veya milyarlarca yıl sürebilen yolculuklarında, sert çevre ve radyasyon tarafından değiştirilmiş yapılara sahip oluyor. Ayrıca Mars meteorları gezegenimize düştüklerinde de Dünya yaşamı tarafından kirleniyor ve bu da Kızıl Gezegen organizmalarının belirtilerini aramayı zorlaştırıyor.