Bir hamamböceğinin içinde geçmişe ait Ay tozu olabileceği ihtimalini hiç aklınıza getirdiniz mi? New Hampshire’den Remarkable Rarities Auction (Olağanüstü Nadir Eşyalar Müzayedesi) üzerinde tekliflere açık olan şeylerin arasında, Ay’dan getirilen ve dünyanın “en sevilen böceklerinin” beslenmesi deneylerinde kullanılan bir miktar Ay tozu bulunuyor.
Neil Armstrong ve Buzz Aldrin 1969’da Ay’a ilk ayak bastıklarında, dönüş yolculuğu için bol miktarda Ay kayası topladılar. Ay’daki ilk insanlar, aralarında 50 taş, Ay toprağı örnekleri ve yüzeyin daha derinlerinden Ay toprağı örnekleri de dahil olmak üzere 21,6 kilogram örnek geri getirdiler.
Bu örnekler incelenmek üzere Dünya’ya geri taşındı. Ay örnekleri, ne olacağını görmek için bir hamamböceğine beslenmeleri için verilmesi de dahil olmak üzere bir dizi bilimsel çalışmada kullanıldı. Entomoloji doçenti Marion Brooks, NASA’nın yerleşik entomologunun özel danışmanı olarak bu ilk ay örneklerini elde eden bilim insanlarından biriydi. Projesi, ay toprağının tüketilmesinin böcekler üzerindeki etkilerini incelemekti.
Ay yüzeyinin cansızlığı hakkında bildiklerimiz düşünüldüğünde bu tuhaf bir fikir gibi görünse de, o zamanlar pek çok bilinmeyen vardı. Örneğin Apollo 11’in mürettebatı, uydumuzun tehlikeli mikroorganizmalar içerebilme riskinden dolayı döndükten sonra 21 günü karantinada geçirdi.
Brooks’un deneyi, ticari istiridyeler, pembe karidesler, Alman hamamböcekleri ve sineklei de dahil olmak üzere hayvanları alıp, öğütülmüş ay toprağını yemelerini sağlamaktı. Bir grup hayvan, yiyeceklerine karıştırılan öğütülmüş sterilize Ay tozunu, başka bir grup sterilize edilmemiş Ay tozunu yiyor ve şanssız bir kontrol grubu, hiç Ay tozu yemiyordu.
Ancak tahmin edebileceğiniz gibi bir etki görülmedi. En yüksek ölüm oranı, tanklarına dezenfektan döküldükten sonra ölen kontrol grubundaki bir grup küçük balıkta görüldü. Deneyin ardından, bir kısmı müzayedede satışa çıkacak olan hayvanların dokularının slaytları oluşturuldu. Ay’da hiçbir organizma olmayacağından şüphelenen Brooks, örneklerin hamamböceklerinin midelerine zarar vermediğini görünce şaşırmıştı.
O sırada yaptığı bir açıklamada “Ay örneği öğütüldüğünde keskin, pürüzlü kenarların olacağını düşündük” dedi ve ekledi: “Ama hiçbir aşınma veya çizik belirtisi yoktu.“