Deniz kabuklarını kulağımıza dayayınca neden okyanus gibi ses çıkarır? Bu makalede bu sorunun yanıtına bakıyoruz.

• Bazı insanlar, duyulan bu sesin vücuttaki kan basıncı olduğunu söylerler. Fakat duyduğumuz şey kan basıncı değil.

• Bir deniz kabuğundaki hışırtı sesinin bir diğer yaygın açıklaması, kendi kanınızın damarlardan akışını duymanızdır. Ancak bilim insanları sesin egzersizle; nabız veya kan basıncındaki diğer değişikliklerle değişmediğini veya yoğunlaşmadığını belirterek, bu iddiaya da şüpheyle yaklaştılar.

• Bazıları ise duyulan ıslık benzeri sesin, kabuğun içinden geçen hava olduğunu düşünür. Fakat izolasyon yapılmış olan bir odada denendiği zaman, ortamda hava olmasına rağmen bu ses duyulmaz. Dolayısıyla sebebi bu da değil.

Denizden uzakta bile olsak, bir deniz kabuğunu kulağımıza iyice yaklaştırıp ses duyduğumuz doğru. Buna en uygun deniz kabukları ise sarmal şekilde olanlar.

PEKİ DUYULAN NEYİN SESİ?

Peki aslında neyi duyuyoruz?

Aslında dalgaları andıran bu ses, o sırada bulunduğumuz ortamın sesi. Deniz kabuğu, yapısı nedeniyle sesi farklı frekanslara çevirerek iletiyor. Tıpkı bir müzik aleti gibi işleyen bu yapı, çevremizdeki sesi dalgaların çıkardığına benzer bir frekansa getirerek bize iletiyor. Dolayısıyla denize yakın bir yerde bulunuyorsak, duyduğumuz şey gerçekten dalgaların sesi olabilir. Aslında böyle bir etki için deniz kabuğuna bile ihtiyaç yok. Boş bir kahve fincanıyla denediğimizde de aynı frekanstaki sesleri duyabiliriz. Sesin seviyesi fincanın kulağınıza yakınlığı ve hacmi ile orantılı olarak artacaktır.

Oxford Üniversitesi Bütünleştirici Nörobilim Merkezi direktörü ve Oxford İşitsel Nörobilim Grubu başkanı Andrew King de konuyla ilgili “Deniz kabuğunun fiziksel özellikleri nedeniyle ortam veya arka plan gürültüsünü duyuyorsunuz” diyor. King, kabukların içindeki “sert, kavisli yüzeylerin” ses dalgalarını yansıttığını söylüyor.

Bilim insanı Shruti Deshpande’ye göre, boş kaseler veya şişeler gibi açıklıkları olan diğer yapılar da benzer sesler üretebilir. Deshpande, “Ortam gürültüsü bu sert deniz kabuğunun iç yüzeyine çarptığında, çoklu yansımalar meydana gelir ve ortam gürültüsü içindeki bazı frekanslar yükselir. İster bir deniz kabuğunu, ister bir okyanusla hiçbir ilgisi olmayan boş bir kasenin ağzını kulağınızın çevresinde tutun, ‘rezonans’ adı verilen bir fenomenin sonucu olarak okyanus benzeri ses kalitesini yaşarsınız” diyor.

Tabi ki eğer sahildeyseniz kulağınıza bir deniz kabuğu dayadığınızda duyacağınız ortam sesleri en azından biraz deniz sesi içerecektir.